مارهاي پيتون و راز بيماري هاي قلبي

به نظر مي رسد كه پژوهش بر روي مارها شايد چندان به بيماري قلبي ارتباط نداشته باشد، ولي توانايي عجيب مارهاي پيتون در بزرگ كردن قلب خود در هنگام هضم غذا، توجه دانشمندان را به خوب جلب كرده است.
مارهاي پيتون جوان در جعبه هاي پلاستيكي در دانشكده علوم دانشگاه كلرادو چنبره زده اند. طول هر كدام از آنها به راحتي بالاي يك متر است، ولي اين مارها مي توانند تا هفت متر رشد كنند.
"لزلي لينواند"، زيست شناس مولكولي دانشگاه كلرادو مي گويد: "فيزيولوژي اين مارها خارق العاده است. براي مثال يك مار پيتون عظيم مي تواند به راحتي روزها و هفته ها بدون غذا سپري كند. آنها مي توانند ماه ها بدون آنكه هيچ خطري سلامتي آنها را تهديد كند، بدون غذا زنده بمانند."
غذاي مورد علاقه اين خزندگان غول پيكر موش، خوك و حتي گوزن است. مارهاي پيتون بر خلاف انسان ها هرگز غذاي خود را گاز نمي زنند. آنها غذاي خود را يك باره مي بلعند.
لينواند مي گويد: "نكته عجيب آن است كه بلافاصله پس از بلع غذا، اندام هاي مار پيتون بزرگ تر مي شود."
قلب مار پيتون براي آن كه به عمل هضم غذا سرعت بخشد تا 40 درصد بزرگ تر مي شود، هضم غذا بسته به اندازه شكار تا دوهفته طول مي كشد و پس از آن قلب و دستگاه گوارش به اندازه عادي خود بازمي گردند.
كليد اين فرآيند خارق العاده در خون پيتون ها نهفته است. تحقيقات نشان مي دهد كه پلاسماي مارهاي پيتون همانند انسان ها شفاف است. ولي پلاسماي اين خزندگان در اولين روز گوارش به شدت تغيير مي كند.
خون پيتون ها در اين دوره مانند شير سفيد مي شود و دليل آن وجود بيش از حد چربي در خون اين خزندگان است. پيتون ها از انرژي اين چربي براي هضم غذا استفاده مي كنند. تحقيقات نشان مي دادند كه ميزان چربي در خون سفيد 50 بار بيشتر از حالت عادي است و با اينكه چربي خون بالا بر خلاف انسان براي اين خزندگان خطرناك نيست.
لينواند مي گويد: "بدن مارهاي پيتون در روند تكامل خويش، قابليت سوزاندن اين چربي ها را يافته است. اين بدان معني است كه اين خزندگان از نوعي ايمني قلبي برخوردارند."
وي مي افزايد: "انسان ها نيز گاهي به اين گونه ايمني قلبي نياز پيدا مي كنند. حمله قلبي و يا فشار خون بالا باعث مرگ سلول هاي قلب مي شوند. بيماري هاي قلبي گاهي منجر به تنگ شدن دريچه هاي قلب مي شوند و ورزش روزانه يكي از راه هاي بهبود تنگي دريچه هاي قلب است. ولي در برخي موارد به دليل شدت بيماري قلبي، شخص بيمار امكان ورزش كردن ندارد و شايد ما با آنچه كه در مارهاي پيتون يافته ايم بتوانيم به آنها كمك كنيم."
بنا به باور لينواند، فرايندي كه هنگام گوارش در قلب مار پيتون روي مي دهد، در مقياس بسيار كوچك تر براي ورزشكاران نيز اتفاق مي افتد. قلب اين افراد قوي تر و بزرگ تر مي شود.
"سيسيليا ريكولم"، دانشجوي كارشناسي ارشد بر آن شد كه دريابد آيا خون پرچرب اين خزندگان تاثير مشابه بر روي ساير پستانداران خواهد داشت يا خير.
وي سلول هاي قلبي موش ازمايشگاهي را در خون پيتون غرقه ساخت و با نهايت شگفتي دريافت كه آن سلول ها بزرگ تر و قوي تر از گذشته شده اند.
تحقيقات نشان مي دهد كه تركيبات خاصي از سه گونه اسيد چرب كه در خون پيتون پيدا شد، موجب بزرگي و تقويت سلول هاي قلب مي شود.
لينواند مي گويد اين تركيب تاثير زيادي در بهبود و تقويت قلب موش هاي آزمايشگاهي زنده داشته است و اگر تحقيقات در آينده نشان دهد كه اين اسيدهاي چرب براي قلب هاي بيمار ساير پستانداران از جمله انسان نيز مفيد هستند، ما به داوري جديدي براي درمان بيماري هاي قلبي دست يافته ايم.
منبع: دانشمند شماره 579