آميبياز


 

نويسنده: محمد صديق




 

شرح بيماري
 

آميبياز(اسهال خوني آميبي) از عفونت انگلي روده ي بزرگ و گاهي کبد ايجاد مي شود. اسهال آميبي در تمام دنيا وجود دارد، اما در کشورهاي در حال توسعه شايع تر است. در بسياري از افراد خصوصاً کساني که در آب و هواي معتدل زندگي مي کنند، اين انگل بدون هيچ علامتي وجود دارد و علايم بيماري ممکن است مبهم باشند و وقتي ظاهر شوند که انگل بافت روده ي بزرگ را مورد تهاجم قرار دهد.

عوامل افزايش دهنده خطر
 

* محيط زندگي شلوغ و غيربهداشتي
* مسافرت به مناطقي با زيرساخت هاي بهداشتي نامطلوب
* زندگي در مؤسسه هاي نگهداري مختلف مثل خانه ي سالمندان و...

علايم شايع
 

* اسهال متناوب همراه با اجابت مزاج بدبو. (در مراحل اوليه، غالباً قبل از اسهال ديده مي شود.)
* يبوست
* گاز و نفخ شکم
* دل پيچيه و حساسيت شکم به لمس شدن
* تب
* وجود مخاط و خون در اجابت مزاج
* خستگي
* دردهاي عضلاني (اگر کبد گرفتار شده باشد)
* درد در ناحيه ي کبد و سمت راست شکم
* گاهي زرد شدن چشم ها و پوست
* لرز شديد
* کاهش وزن
گاهي نيز هيچ علامتي وجود ندارد

علل بيماري
 

يک انگل ميکروسکوپي است به نام «آنتاموبا هيستوليتيکا» که توسط پشه، سوسک حمام و تماس مستقيم با دستمال يا غذاي آلوده به مدفوع انتقال مي يابد.
 
شايع ترين منابع عفونت عبارتند از:
* آلودگي در افرادي که با غذا سر و کار دارند.
* معيوب بودن لوله کشي هتل يا کارخانه.
* سبزيجات يا ميوه هاي خاصي که با کود انساني پرورش يافته اند يا در آب آلوده شسته شده اند.

پيشگيري
 

بايد دستان خود را خصوصاً قبل از خوردن غذا به طور مرتب بشوييد. اگر در منطقه يي هستيد که غذا و آب ممکن است در آن جا آلوده باشد، اقدامات زير ضروري است.
* آب آشاميدني را پنج دقيقه بجوشانيد.
* براي مسواک کردن و شست دندان ها از آب شير استفاده نکنيد.
* مراقب باشيد هنگام حمام کردن آب قورت ندهيد.
* از خوردن ميوه با پوست يا سبزيجات، ماهي يا صدف خام و هرگونه محصول لبني مشکوک (بستني، شير، کره و ...) خودداري کنيد.

عوارض بيماري
 

در اکثر موارد اسهال آميبي در عرض سه هفته درمان مي شود. در مواردي که فرد به صورت ناقل بيماري درآمده، ممکن است هيچ علامتي وجود نداشته باشد. در موارد شديد بيماري نيز اين امکان وجود دارد اسهال خوني شديد بروز کرده و نياز به درمان در بيمارستان وجود داشته باشد.

رژيم غذايي
 

رژيم غذايي شامل غذاهاي نرم است و پس از بهبود تدريجاً رژيم غذايي عادي را از سر بگيريد.

در چه شرايطي بايد به پزشک مراجعه کرد؟
 

* اگر شما يا يکي از اعضاي خانواده تان علايم اسهال آميبي را داريد.
* اگر يکي از موارد زير هنگام درمان رخ مي دهد:
1- دل پيچه بيش از 24ساعت طول بکشد.
2- اسهال يا خون در اجابت مزاج بيشتر شود.
3- استفراغ آغاز شود.
4- درد در ناحيه ي کبد آغاز شود يا زردي به وجود آيد. (زردي پوست يا چشم)
5- بثور پوستي ظاهر شود.
6- تحريک پذيري يا سردرد شديد رخ دهد.

عوارض احتمالي
 

* پريتونيت (التهاب پرده ي صفاق که سطح حفره ي شکم را مي پوشاند.
* هپاتيت يا آبسه ي کبد.
* آبسه ي ريه.
* عفونت پرده ي دور قلب.
* آبسه ي مغز.

درمان
 

اصول کلي
 

اقدامات تشخيصي ممکن است عبارت باشند از:
* آزمايش مدفوع و خون
* سي تي اسکن در موارد شک به گرفتاري کبد و در صورت لزوم نمونه برداري
* در مواردي که آبسه ي کبد وجود دارد، جراحي ممکن است ضروري باشد.
* براي بهبود سريع تر در مورد بهداشت شخصي بسيار مراقب باشيد.
* مرتب حمام کنيد.
* پس از اجابت مزاج و قبل از دست زدن به غذا يا مواد غذايي دستان خود را با آب گرم و صابون بشوييد.

داروها
 

امکان دارد «مترونيدازول» يا «يدوکينول» يا هر دو و «پارومومايسين» يا «ديلوکسانيد» تجويز شوند.
هم چنين جايگزيني مايعات از دست رفته براي درمان اختلال آب و «الکتروليت» به وجود آمده در اثر اسهال ضروري است.

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
 

به هنگام حمله ي حاد اسهال، در رختخواب استراحت کنيد و فعاليت هاي عادي خود را در زماني آغاز کنيد که تب رفع شود و اسهال روبه بهبود گذارد.
منبع: 7 روز زندگي 107