همه فوايد پنيرك

پنيرك با نام علمي(MalvaSylvestris) و از تيره Malvaceae گياهي است دوساله و يا پايا (دائمي) و ندرتاً يك ساله كه به وسيله بذر تكثير و انتشار مي يابد. اين گياه خودروي مكان هاي خشك و آفتابي است و ريشه هاي آبدار و سفيدرنگي دارد. ساقه هاي آن نيمه خوابيده به ارتفاع 10-50 سانتيمتر بوده و برگ هاي آن داراي دمبرگ طويل و پهنك قلبي شكلي به طور 2-8 سانتيمتر است. اين گياه در ماه هاي ارديبهشت تا تيرماه ظاهر مي شود. از نظر طب سنتي، گياه پنيرك را معتدل مي دانند. از برگ و گل اين گياه در طب استفاده مي شود.
مهم ترين ماده مؤثر گل هاي پنيرك را موسيلاژ (لعاب نباتي) تشكيل مي دهد كه در اثر هيدروليز آن گالاكتوز، آرابينوز، گلوكز، رامنوز و گالاكتورونيك اسيد حاصل مي شود. علاوه بر آن ويتامين هاي B، A، C نيز در آن يافت مي شود. گلوكورونيك اسيد، فلاوونوئيدها، فنوليك اسيد، آسپارژين، آلتئين، تانن ها و روغن volatile ساير تركيباتي هستند كه در اين گياه وجود دارند.
پنيرك از نظر گياه پزشكي در گروه گياهان تسكين دهنده طبقه بندي مي شود. پنيرك به خاطر داشتن موسيلاژ خاصيت تسكين دهنده دارد؛ هرچند كه ساير تركيبات موجود در اين گياه از جمله فلاوونوييدها و آنتوسيانيدين ها (anthocyanidin) نيز در اين خاصيت نقش دارند. خواص ديگر اين گياه شامل خاصيت ادرار آور، تب بر و ملين مي باشد. اين گياه در درمان عفونت هاي خفيف مي تواند مفيد باشد. تأثير آن در درمان سرماخوردگي تأييد شده است، كه بدين منظور به صورت چاي و يا دمكرده مي تواند مصرف شود.

تأثير پنيرك بر سيستم گوارش
 

اين گياه در تسكين دردهاي سيستم گوارش مفيد است. همچنين مصرف آن به صورت چاي در درمان ورم معده و برطرف نمودن التهاب روده توصيه مي شود و مي تواند از ايجاد زخم معده جلوگيري نمايد كه اين خاصيت به خاطر وجود موسيلاژ است.
پنيرك مي تواند در درمان اسهال خوني، به همراه ساير درمان هاي دارويي استفاده شود و خاصيت مسهل و نرم كننده دارد.
دمكرده آن براي كساني كه دچار يبوست هستند توصيه مي شود. مصرف اين گياه سبب حفاظت از نسوج اطراف دندان ها نيز مي شود.

تأثير پنيرك بر سيستم تنفس
 

موسيلاژ موجود در برگ پنيرك آن را به تركيبي مفيد جهت بهبود مشكلات سيستم تنفس مبدل ساخته است، لذا اين گياه مي تواند در درمان برونشيت، آمفيزم و ساير ناراحتي هاي مربوط به برونش ها به عنوان درمان مكمل مورد استفاده قرار گيرد. مصرف آن در درمان سرفه نيز توصيه مي شود. پنيرك ضد سرفه و مرهم سينه است.

تأثير پنيرك بر پوست
 

استفاده از پنيرك به صورت كرم و يا لوسيون خاصيت ضد التهابي دارد و در درمان اگزما مي تواند مفيد باشد. در درمان آكنه، زخم، كبودي، سوختگي پوست نيز كاربرد دارد. براي رفع جوش هاي صورت نيز مي توان از پنيرك استفاده كرد، ضمن اينكه درد و ناراحتي هاي محل جوش را نيز تسكين مي دهد. همچنين مصرف آن به صورت كمپرس يا لوسيون در درمان سوختگي ها مؤثر است.

تأثير پنيرك بر كليه
 

در درمان بيماري هاي كليه و مثانه بسيار موثر است.

ساير اثرات
 

مصرف پنيرك مي تواند جهت كاهش چربي خون مفيد باشد به طوري كه برخي مطالعات نشان داده اند كه استفاده آن سطح كلسترول خون را به ميزان 20 درصد و تري گليسيريد را 34 درصد كاهش مي دهد.

موارد منع مصرف
 

افرادي كه سابقه آلرژي به گياهان دارويي دارند بايد در مصرف پنيرك احتياط نمايند. بيماران مبتلا به ديابت و يا افرادي كه بدنشان به تغييرات قند خون حساسيت نشان مي دهد، بايد با توجه بيشتري اين گياه را مصرف نمايند، زيرا ممكن است سبب كاهش قند خون گردد.
منبع: نشريه دنياي تغذيه، شماره 108