علل و درمان هاي آفت هاي دهاني عود کننده

1-عوامل ميکروبي
 

برخي گزارش هاحاکي از اين هستند که «استرپتوکوک» دهاني و چندين ويروس در ايجاد آفت نقش دارند و نقش استرپتوکوک Mitis درضايعات آفتي بسيار مطرح است.

2-عوامل موضعي
 

«تروما» به عنوان يک عامل تسريع کننده، شناخته شده است. مثلاً تروماي ناشي از کارهاي دندانپزشکي، تزريق بي حسي، غذاهاي سخت، گازگرفتن گونه يامسواک زدن.

3-عوامل سيستيميک
 

در بعضي بيماري هاي سيستيميک مثل بيماري بهجت، نوتروپني هاي دوره يي، اختلالات تغذيه يي با يا بدون اختلالات معده يي -روده يي و اختلالات ايمني از جمله عفوت «HV» زخم هاي آفتي وجود دارند.

4-توارث
 

مطالعات نشان داده اند که آفت تمايل مشخصي براي ايجاد در زمينه ي خانوادگي دارد و احتمال گسترش آفت در فرزندان والدين مبتلا به آفت 90 درصد و در فرزندان والدين غير مبتلا به آفت تا 20 درصد مي باشد.

5-اختلالات ايمونولوژيک
 

اختلالات ايمني از عوامل قريب به يقين زخم هاي آفتي مي باشند. عوامل مستعد کننده ي ديگري شامل اختلالات هورموني، فاکتورهاي رواني و عوامل آلرژيک هم در بروز آفت نقش دارند.
-مثلاً ارتباطي بين بروز آفت و پريود ماهانه ديده شده است.
-در بعضي موارد به دنبال استرس هاي محيطي با يک مساله حاد روحي-رواني زخم بارز شده است.
-بسياري از مبتلايان به آفت تاريخچه يي از آسم يا آلرژي دارويي يا غذايي دارند.

درمان:
 

با توجه به اين که علت اصلي آفت ناشناخته است، بناراين درمان قطعي براي آن وجود ندارد، اگر بيمار فقط بعضي وقت ها آفت مي زند يا دچارتعداد کمي آفت مينور است با توجه به ناراحتي نسبتاً خفيف، نيازي به درمان نيست اما اگر بيماري شديد باشد، بعضي درمان ها در کنترل بيماري مفيد است.

اهداف درمان :
 

کاهش درد، کاهش شدت بيماري، طولاني کردن فواصل عود، کاهش اسکار ناشي از زخم هاي گذشته.
به طور کلي داروهاي زير را در درمان موقت آفت مي توان مطرح نمود:
1-محافظت کننده هاي موضعي مثل «Orabase»همراه بااستروئيدهاي موضعي.
2-استروئيدهاي سيستيميک در مواردي که زخم هاي مينور متعدد يا مکرراً عود کننده است.
3-داروهاي «المونوساپرسيو»مثل «کلشي سين»
4-عوامل تقويت کننده ي ايمني شامل لواميزول و گلوبولين.
5-آنتي بيوتيک خصوصاً «سوسپانسيون» دهاني تتراسايکلين
6-دهانشويه «کلرهگزيدين» به ميزانm5-15 به مدت دو دقيقه و سه بار در روز
7-عوامل بي حس کننده مثل مصرف NSAID ها، کاربرد ژل بي حس کننده «گزيلوکائين» يا شستن دهان با «ديفن هيدرامين».
8-داروهاي ضد اضطراب مثل ديازپام 2mg
9-ليزر که برخي براي کاهش درد يا تسريع التيام آفت مفيد مي دانند.

خلاصه و نتيجه گيري:
 

آفت عود کننده ي دهاني، شايع ترين زخم غيرتروماتيک مخاط دهان است که بر حسب نماي کلينيکي به سه دسته تقسيم مي شود:
1-شايع ترين نوع آن فرم مينور است که به شکل زخم هاي دردناک متحد الشکل کوچک تر از 10mm گرد، کم عمق و عود کننده است ودر عرض يک تا دو هفته، بدون اسکار از بين مي روند.
2-زخم هاي ماژور که بزرگ تر از 10mm است و به مدت شش هفته در دهان مي مانند و ترميم اغلب با ايجاد اسکار همراه است.
3-زخم هاي هرپتي فرم که به صورت دستجات «pin poin» يا ته سنجاقي بروز مي کنند و با توجه به اتيولوژي ناشناخته آفت درمان هاي علامتي براي آن انجام مي شود، که شايع ترين آن استفاده از دهانشويه بي حس کننده مثل «بنزيد آمين» و «ديفن هيدرامين» است.
منبع: 7 روز زندگي، شماره 106.