زير گنبد چيني ها

راهنماي بازديد از موزه چيني خانه در بقعه شيخ صفي اردبيلي
گنبد چيني خانه از اولين موزه هاي ايران است؛ بخش مهمي از مجموعه بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي كه اگرچه ابتدا به عنوان محلي براي انجام مراسم دراويش صفوي بنا شده بود، اما با تبديل كاربري آن به محل نگهداري ظروف چيني سلطنتي توسط شاه عباس اول، عنوان موزه سلطنتي شهر را به خود گرفت. بناي اصلي بقعه شيخ صفي در سال 735 ه.ق پايه گذاري شده اما بيشتر شكوه و عظمت اين بنا مديون ارادتي است كه شاه عباس اول به شيخ داشته. او معماران و هنرمندان طراز اول دوره صفوي را به توسعه و تزئين اين بقعه گماشته و آنها هم نهايت هنر و دانش خود را براي آراستن اين بنا به كار گرفتنه اند. طراحي و ساخت گنبد چيني خانه را به شيخ بهايي نسبت داده اند. جالب ترين نكته اي كه در مورد تالار چيني خانه وجود دارد، اهتمام شيخ بهايي به «مهندسي صدا» در ساخت اين تالار است. فضاي داخلي اين بنا به گونه اي طراحي و ساخته شده كه تمامي صداها و ارتعاشات موجود در آن، با نهايت درجه وضوح قابل شنيدن هستند.

بيشتر بگرديد
 

ديدار، پس از موزه
 

زيبايي اين مكان فقط به موزه چيني خانه نيست، پس از بازديد از موزه مي توانيد از ديگر بخش هاي بقعه از جمله موزه شاه اسماعيل ختايي هم ديدن كنيد. موزه مردم شناسي اردبيل هم در سوي ديگر ميدان عالي قاپو قرار گرفته است. تماشاي اين مجموعه را كه در محل يك حمام تاريخي است از دست ندهيد.

چطور برسيم؟
 

تا مركز شهر
 

براي رسيدن به بقعه شيخ صفي، بهترين راه، رفتن به چهار راه امام (ره) در اردبيل است
بقعه شيخ صفي در قديمي ترين محله شهر اردبيل است و درست در مركز شهر واقع شده. از چهار راه امام (ره) كه 200 متر به سمت شمال حركت كنيد در ورودي بقعه شيخ، شما را به داخل فرا مي خواند. چهار راه امام (ره) مركز تجاري شهر است و شما در هر كجاي اردبيل كه باشيد مي توانيد با گفتن كلمه «چهار راه» به تاكسي ها، در سريع ترين زمان ممكن خودتان را به نزديكي بقعه برسانيد.
بليت ورودي بقعه شامل بازديد از ساختمان اصلي آن و البته گنبد چيني خانه مي شود. براي بازديد از موزه شاه اسماعيل ختايي هم بايد جداگانه بليت بگيريد.

چه مي بينيم؟
 

به تماشاي هنر صفوي
 

در موزه چيني خانه مي توان جاي خالي چيني آلات دوره صفوي را هم ديد
امروز اگر به تماشاي چيني خانه مي رويد بايد حواستان را بيشتر متوجه نقاشي ها و طلاكاري هاي زيبايي بكنيد كه روي مقرنس هاي گچي انجام شده. خالي بودن طاقچه هايي كه روزگاري جاي چيني آلات سفارشي شاه عباس بوده توي ذوقتان مي زند اما تماشاي نقش هاي اسليمي ايجاد شده بر فراز چهار شاه نشين چيني خانه لطف ديگري دارد؛ نقش هايي كه نمايان گر اوج هنر هنرمند عصر صفوي است. اگر از احوالات ظروف چيني هم سراغ بگيريد، نشاني موزه هاي سن پترزبورگ و آرميتاژ روسيه را به شما مي دهند.

در قلب يك بقعه
 

گردش در موزه چيني خانه را بايد از اتاق قنديل خانه آغاز كنيد
اگر كل مجموعه بقعه شيخ صفي الدين را به بدن انسان تشبيه كنيم، چيني خانه را مي توان قلب مجموعه ناميد. از در اصلي كه وارد مجموعه شويد، ابتدا با گنبد معروف «الله الله» روبه رو مي شويد. از كنار اين گنبد به حياط اصلي مجموعه مي رسيد و در گوشه سمت راست اين حياط كوچك با تحويل كفش هاي خود به كفش داري، وارد ساختمان اصلي بقعه مي شويد. اولين اتاق به قنديل خانه مشهور است و بعد از گذر از آن از سمت چپ وارد چيني خانه مي شويد.
منبع: نشريه سرزمين من شماره 31