فولرين (Fullerene)


 

مترجم: محمود کريمي شروداني
منبع اختصاصي فارسي: راسخون




 
فولرين يک مولکول تشکيل شده از اتم هاي کربن است که ساختاري توخالي و قفس مانند را تشکيل مي دهد. چيدمان اين اتم ها شکل هاي پنج گوشه اي و شش گوشه اي تشکيل مي دهد. از آنجا که به علت شباهت ساختاري اين مولکول ها به گنبد، اين مولکول ها پس از اين که توسط آرباکمينيستر فيولر ساخته شدند بدين شکل نام گذاري شده اند. يک فولرين با شصت اتم تقريباً کروي به نظر مي آيد و به نام توپ باکي معروف شده است . کوچکترين نمونه از فولرين شامل 23 اتم مي باشد.
فيولرين ها از لحاظ شيميايي بسيار پايدار هستند و خواص غير طبيعي متنوعي دارند.
شيمي دان ها توانسته اند شاخه هايي از مولکول هاي ديگر به آن ها اضافه کنند، اتم هايي درون آن ها قرار دهند و آن ها را بکشند تا به شکل ميله و لوله در بيايند.
 
مي توان فيولرين ها را طوري ساخت که داراي خاصيت مغناطيسي باشند، به عنوان ابرهادي يا روان کننده عمل کنند، نور را جذب کنند.
تعدادي از دانشمندان در سال 1985 فيولرين ها را در دوده ي توليد شده بر اثر بخار کردن گرافيت توسط ليرز کشف کردند. در سال 1992 کشف شد که فولرين ها در انواع مشخصي از صخره ها به صورت طبيعي وجود دارند.
منبع: Howstuffworks.com