تانن Tannin


 

مترجم: محمود کريمي شروداني
منبع اختصاصي فارسي: راسخون




 
تانن به هر کدام از ترکيبات شيميايي متنوعي گفته مي شود که از گياهان گرفته مي شوند و مي توانند پوست خام حيوانات را به چرم تبديل کنند. درواقع همه ي گياهان داراي مقداري تانن هستند. تانن هاي گرفته شده از گياهان مختلف داراي اختلاف جزئي در خواص فيزيکي و رفتار شيميايي مي باشند. به طور مثال گالوتانن (که عمدتاً از زردآبه ي روي درختان بلوط گرفته مي شود) قابليت هيدروليز شدن دارد (يعني بوسيله آب و به صورت شيميايي تجزيه مي شود) در حالي که ديگر تانن ها چنين خاصيتي ندارند. به طور کلي تانن ها جامداتي غيربلورين هستند که مزه ي تلخي دارند.
در فرآيند چرم سازي تانن ها پوست خام حيوانات را بوسيله ي ايجاد تغييرات شيميايي در کولاژن هاي (پروتئين هاي اليافي) موجود در پوست خام ، تبديل به چرم مي کنند. هم چنين تانن ها کاربردهاي متنوع ديگري نيز دارند.
 
تانيک اسيد که از گالوتانن گرفته مي شود در پزشکي به عنوان داروي قابض جهت منقبض کردن بافت ها (براي کند کردن خون ريزي) و براي کنترل اسهال استفاده مي شود. هم چنين از آن به عنوان يک ماده ي ثابت کننده اي (ماده اي که موجب مي شود الياف به راحتي زنگ را بپذيرند) استفاده مي شود. از آنجا که تانيک اسيد با نمک هاي آهن ( به طور مثال فروس سولفات) به صورت شيميايي واکنش نشان مي دهد و ترکيباتي با رنگ آبي تيره و مشکي مايل به سبز توليد مي کند، از آن براي توليد جوهرهاي پايدار استفاده مي شود. هم چنين گاليک اسيد نيز از گالوتانن استخراج مي شود.
بزرگترين منبع تجاري تأمين تانن در جهان چوب درخت quebracho در آرژانتين و پاراگوئه مي باشد. ديگر منابع مهم تانن شامل اين موارد مي باشد؛ پوست انواع مختلف بلوط، برگ سماق، ريشه هاي گياه Canaigre ( که در مکزيک و قسمت جنوبي ايالات متحده يافت مي شوند) پوست دانه هاي درخت divi- divi در جزاير West indies و دانه هاي هليله در هند .
منبع: Howstuffworks.com