هيچ گاه براي تغيير دير نيست.

اعتماد به نفس چيست؟
 

اعتماد به نفس، به ميزان علاقه، اطمينان و غروري که نسبت به خود داريد گفته مي شود. اما هميشه افراد زيادي وجود داشته اند که به دلايل بسياري، زندگي را دو بعدي مي بينند و به همين دليل پيدا کردن توانايي هاي خودشان برايشان مشکل و زندگي براي شان بي معني شده است. هر چند ممکن است افرادي باشند که در هيچ زمينه يي اعتقاد به نفس نداشته باشند، اما معمولاً کمبود اعتماد به نفس افراد در جنبه هاي بخصوص رفتار هر فرد است. به طور مثال، آنها که از لحاظ ظاهر اعتماد به نفس ندارند، زندگي اجتماعي براي شان بسيار دشوار خواهد شد. اين افراد تصور خواهند کرد که در مجامع عمومي کسي به آنها توجه نخواهد کرد و مجبور خواهند شد که از اول تا آخر مجلس در گوشه يي تنها بنشينند. در زندگي زناشويي هم ممکن است کمبود اعتماد به نفس مشکلات زيادي ايجاد کند. ممکن است فرد همچنان در رابطه يي که خودش مي داند بسيار براي وي مسموم و ناسالم است. باقي بماند، در حالي که آگاهي کامل دارد که اصلاً از اين رابطه خوشحال نيست دليلش اين است که فرد تصور مي کند که قادر نيست اين وضعيت را بهبود ببخشد. اين مسأله مي تواند در زندگي کاري افراد هم تأثير منفي بگذارد. کمبود اعتماد به نفس منجر به فقدان انگيزه و علاقه در فرد براي پيشرفت خواهد شد. اما اگر اين مسأله را در مقياس کلي تر بررسي کنيم، فرد فاقد اعتماد به نفس ممکن است از انجام همه ي کارها سرباز زند و بي هدف باشد، فقط به اين دليل که تصور مي کند که توانايي انجام کاري را ندارد. اما الان ديگر زمانش رسيده است که اين رويه را تغيير داده و اين را باور کنيد که شما قادر به انجام هر کاري که مي خواهيد هستيد.

چه کساني در معرض ابتلا هستند؟
 

چون عوامل بسياري ممکن است به از دست دادن اعتماد به نفس بينجامد، مي توان گفت که همه در معرض خطر ابتلاء به آن هستند، اما بعضي ها شرايط نسبتاً جدي تري دارند. همه ي انسان ها ممکن است در يک جنبه از زندگي خود احساس کمبود اعتماد به نفس داشته باشند، اما هميشه راه هايي براي مقابله با اين مشکلات وجود دارد. در اينجا راه هايي را به شما معرفي مي کنيم که با انجام آنها بتوانيد ارزش خود را در نظر خودتان بالاتر ببريد و اعتماد به نفس تان را افزايش دهيد. اگر مي خواهيد اعتماد به نفس تان را دوباره بدست آوريد، به توصيه هاي زير عمل کنيد.
1)خود را با ديگران مقايسه نکنيد، هميشه به ياد داشته باشيد که انسان ها با هم متفاوتند. دليلي ندارد که همه ما توانايي هاي يکساني داشته باشيم و کارهاي مشابهي انجام دهيم. اگر سعي کنيد که خود را با هر کسي که سر راه تان قرار مي گيرد مقايسه کنيد، خيلي زود از خودتان خسته و دلسرد خواهيد شد و ديگر قدرت انجام کاري را نخواهيد داشت.
2)خود را دست کم نگيريد. سعي کنيد که ارزش خود را به عنوان يک انسان کشف کنيد. دليل نمي شود که اگر کسي از شما خوشش نيايد و شما را فرد جالبي تصور نکرد، تصور همه ي مردم اين باشد. اگر کسي از شما خوشش نيامد، اصلاً ناراحت نشويد، مشکل خودش است نه شما. چون افراد زيادي هستند که شما را دوست مي دارند و براي تان ارزش قائلند.
3)فهرستي از کارهايي را که انجام داده ايد و در آنها موفق بوده ايد، تهيه کنيد. سعي کنيد روي کارهايي که در آن موفق بوده ايد متمرکز شويد. اما اگر چنين چيزي در سابقه ي کاري تان پيدا نکرديد، اصلاً ناراحت نباشيد. شايد پشت اين همه توانايي، لبخند و قدرتي نهفته باشد که بتواند باعث خنده ي ديگران شود يا حتي شايد توانايي در شما وجود داشته باشد که هنوز کشفش نکرده ايد. سعي کنيد ليستي از کارهاي انجام شده تان را تهيه کنيد. مهم نيست که کوتاه يا بلند باشد. با اينکه حتي ممکن است نتوانيد فکرش را بکنيد، اما همين کارها مي تواند اعتماد شما را دوباره به خودتان جلب کند.
4)سر خود را بيشتر گرم کنيد. سعي کنيد تفريحاتي براي خود درست کنيد که به آنها علاقه داريد. ممکن است به کتاب خواندن علاقه مند باشيد، يا به فروشگاه برويد يا هر کار ديگري... هر چه زمان بيشتري به انجام کارهاي مورد علاقه تان اختصاص دهيد، کمتر وقت براي سرزنش خود و متاسف شدن براي خودتان خواهيد گذاشت. اما مسأله ي مهم تر اين است که اين کار باعث مي شود که شما احساس مفيد بودن بکنيد و اين به شما هدف مي دهد.
5)با افراد مثبت نشست و برخاست کنيد. گاهي اوقات بودن در جمع افرادي که از خودتان هم افسرده تر و دلسردتر هستند، بيشتر به ضررتان خواهد بود. حتي اگر تنها باشيد، بيشتر به نفع تان خواهد بود تا با آنها. به جاي چنين کساني سعي کنيد با افرادي مراوده کنيد که مي توانند شما را شاد کنند. اگر دور و اطرافتان را از دوستان نزديک و خانواده پر کنيد که شما را قبول دارند، مي تواند سبب شود که شما هم خودتان را قبول داشته باشيد.
6)در جلسات روانشناسي شرکت کنيد. امروزه درمان هاي زيادي براي اين مشکل پيشنهاد مي شود. مجمع هاي بسياري هم براي اين منظور تشکيل مي شود. به اين افراد توصيه مي شود که در اين جلسات روانشناسي شرکت کنند. چون بسيار مؤثر بوده است. کتاب ها و نوارهاي زيادي هم در اين زمينه ارائه مي شود. با خودتان صادق باشيد.
ما چيزي در مورد شما نمي دانيم اما مي دانيم که امروزه در اين دنيا کينه و نفرت به اندازه ي کافي وجود دارد و در اين موقعيت بدترين کار اين است که از خودمان هم متنفر شويم. شما فقط يک بار به دنيا مي آييد و همين يک بار هم زندگي خيلي کوتاهي خواهيد داشت، پس نگذاريد که ديگران مانع شادي شما شوند. سعي کنيد که توانايي هاي خودتان را بشناسيد و ببينيد که در چه زمينه هايي، فردي ويژه هستيد. افرادي که نمي توانند توانايي هاي شما را ببينند، ارزش اين را ندارند که دور و برتان باشند.

چه چيز منجر به فقدان اعتماد به نفس مي شود؟
 

اعتماد به نفس پايين ممکن است در شرايط مختلف ايجاد شود در محيط هاي اجتماعي ممکن است با افرادي سر و کار داشته باشيد که شما را تحقير مي کنند. وضعيت ظاهري تان نيز تا حد زيادي در اين زمينه مؤثر است. محيطي که در آن به دنيا آمده و پرورش يافته ايد نيز تا حد زيادي روي اعتماد به نفس شما تأثير دارد. بچه يي که هيچ وقت احساس نکرده است که فردي بخصوص است و از طرف والدين حمايت نشده، با اين تفکر رشد خواهد کرد که هيچ کس او را دوست نداشته و براي او ارزش قائل نيست. محيط کار شما نيز روي اعتماد به نفس تان تأثير دارد. اگر کارهاي تان مورد تشويق قرار نگيرد و توجهي به آنها نشود و همکاران تان وجودتان را ناديده بگيرند، اعتماد به نفس تان کاهش پيدا خواهد کرد.
منبع:نشريه 7 روز زندگي-ش86.