آسيب هاي معنوي آخرالزمان(2)

رواج صفات رذيله در آخرالزمان
 

در رواياتي رسول گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله و سلم) از روي آوردن اهل آخر الزمان به صفات رذيله مي فرمايد:
اذا صار الناس سماعين للكذب، اكالين للسحت، يستحلون الربا و الخمر و المقالات و الطرف و المعازف.(1)
هنگامي كه مردم به دروغ گوش فرا مي دهند، حرام و رشوه بخورند، ربا را جايز بشمارند، شراب و قمار و لهو و لعب را حلال بدانند...
اذا تواخي الناس علي الفجور، و تهاجروا علي الدين، و تحابو علي الكذب، و تباغضوا علي الصدق ... فان كان ذلك الولد غيظا، و المطر قيظا. (2)
هنگامي كه مردم براي كارهاي ناشايست تعاون و همكاري كنند، و در احكام مذهبي از يكديگر دوري جويند، براي دروغ همديگر را دوست بدارند و براي راست گويي از يكديگر قهر كنند، ... اگر اينها واقع شود، اولاً عاق والدين مي شوند، باران كمتر و در غير اين موضوع مي بارد، لئيمان هر لحظه در افزايش و كريمان هر لحظه كاهش مي يابند.
همچنين ايشان اشاره فرمود:
اذا انتهكت المحارم و اكتسبت الماثم، و سلط الاشرار علي الاخيار، و يفشو الكذب، و يتباهون باللباس.(3)
هنگامي كه حريم ها مورد تجاوز واقع شود، گناهان عملي گردد، اشرار بر نيكان مسلط شوند، دروغ شايع شود و مردم به جامه هاي خود مباهات كنند.
رسول اعظم (صلي الله عليه و آله و سلم) در شرح پليدي هاي آخر دنيا، سخن ديگري نيز فرمود:
كانك بالدنيا لم تكن اذا ضيعت امتي الصلاه، و اتبعت الشهوات، و غلت الاسعار، و كثر اللواط و زخرفت جدران الدور و رفع بناء القصور، و ركبوا جلود النمور، و اكلوا الماثور، و لبسوا الحبور، و صارت المباهاه بالمعصيه. (4)
دنيا را در برابر ديدگانت مجسم كن، هنگامي كه امت من نماز را ضايع كنند، از شهوات پيروي كنند، قيمت ها بالا رود، هم جنس بازي شايع شود، ديوارهاي منازل تزئين گردد، كاخ ها و ساختمان ها بلند ساخته شود، بر پوست هاي پلنگان سوار شوند، آنچه بيايند بخورند، زيورآلات بپوشند و معصيت به صورت وسيله مباهات و فخر فروشي در آيد.
«و تعاملوا بالربا، و تظاهروا بالزني ... و استحلوا الكذب، و اتبعوا الهوي؛ در معاملات ربا بگيرند، به عمل نامشروع تظاهر كنند، دروغ را جايز بشمارند و از هواي نفس پيروي كنند» (5)
و الفقير بينهم ذليل حقير، و المؤمن ضعيف صغير و العالم عندهم وضيع، الفاسق عندهم مكرم، و الظالم عندهم معظم، و الضعيف عندهم هالك، و القوي عندهم مالك. (6)
آدم مستمند در ميان آنها خوار و زبون است، شخص با ايمان در نزد آن ها ضعيف و حقير است، فرد با فضيلت در چشم آنها پست و بي مقدار است، ولي در مقابل، شخص فاسق محترم و فرد ستمگر مورد تعظيم و احترام است. ضعيف در ميان آنها پاي مال و قوي در نزد آنها صاحب اختيار است.

نزول كردن جايگاه والدين در آخرالزمان
 

متأسفانه در اين دوره احترام به پدر و مادر كم رنگ مي شود و از جايگاه خود تنزل پيدا مي كنند. رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) بيان مي كنند:
«... و رايت العقوق قد ظهر، و استخف بالوالدين؛ ... و مي بيني كه عاق والدين بودن رواج مي يابد و پدر و مادر سبك شمرده مي شوند». (7)
«يجفوا الرجل والديه و يبر صديقه؛ انسان به پدر و مادرش جفا مي كند و با دوستانش از راه وفا و صفا وارد مي شود». (8)
«يفتري الولد علي ابيه و يدعو علي والديه، و يفرح بموتهما؛ فرزند به پدرش تهمت مي زند، بر پدر و مادرش نفرين مي كند و از مرگ آنها مسرور مي شود». (9)
«يحسد الرجل اخاه، و يسب اباه، و يتعامل الشركاء بالخيانه؛ مرد به برادرش حسد مي ورزد، به پدرش دشنام مي دهد و با شريكان از راه خيانت وارد مي شود». (10)

آسيب ها و بلاياي معنوي پايان دنيا
 

در كلام رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) از ديگر آسيب ها و بلاياي معنوي پايان دنيا مي توان به اين روايات اشاره كرد:
«اذا استعلن و قول البهتان و الاثم و الاثم و الطغيان و ...؛ هنگامي كه روابط نامشروع علني شود، ‌گناه، بهتان و مرزنشناسي آشكار گردد و ...». (11)
«اذا قطعوا الارحام، و منوا بالطعام، و اذا ذهبت رحمه الاكابر، و قل حياء الاصاغر؛ هنگامي كه پيوند خويشاوندي قطع شود، براي اطعام منت گذارند، مرحمت از دل بزرگان رخت بر بندد و حيا از روي كوچكان گرفته شود»(12)
«اذا دب الكبر في القلوب دبيب السم في الابدان، و ظهرت الجرائم، و هونت العظائم؛ هنگامي كه تكبر و خودپرستي در اعماق دل ها نفوذ كرد، آن سان كه سمومات در بدن ها نفوذ مي كنند، گناه ها علني شد و محرمات الهي سبك شمرده شد». (13)

زنان و مردان آخر الزمان
 

پيامبر بزرگ اسلام (صلي الله عليه و آله و سلم) كه ازدواج را سنت خود مي دانسته اند، درباره زنان و مردان آخرالزمان روايت مي كنند:
«اذا كثر الطلاق، و لا يقام حد؛ هنگامي كه طلاق بسيار باشد و حدود الهي اقامه نشود» (14)
«لعن الله الرجل يلبس لبسه المراه، و المراه تلبس لبسه الرجل؛ خداوند لعنت كند مردي را كه جامه زن به تن كند، و زني را كه جامه مرد بپوشد». (15)
«اذا ركب الذكور الذكور، و الانات الانات؛ هنگامي كه مردها با مردها در مي آميزند و زن ها با يكديگر»(16)
«اذا تزينت النساء بثياب الرجال، و سلب عنهن قناع الحياء؛ هنگامي كه زن ها جامه مرد بپوشند و پوشش حيا از آن ها گرفته شود». (17)
حضرت امام صادق (عليه السلام) مؤسس شيعه جعفري، روايات جالب و مهمي در توصيف آخرالزمان دارند. ايشان درباره حق همسايگي در عصر آخرالزمان مي فرمايد: «يوذي الجار جاره، ليس له مانع؛ همسايه به همسايه اش آزار و اذيت مي كند و كسي جلوگيري نمي كند». (18)
«و رايت الجار يوذي جاره خوفا من لسانه؛ همسايه را مي بيني كه همسايه اش را اذيت مي كند و همسايه از زبان او وحشت دارد». (19)

سختي زمان پيش از ظهور
 

از امام صادق (عليه السلام) رواياتي از سختي زمانه پيش از ظهور نقل شده است:
تقسو القلوب، و تمتليء الارض جورا، و يكثر القتل حتي تحزن ذوات الاولاد، و تفرح العواقر فيبن يدي خروجه بلوي اي بلوي للمقيمين علي الباطل، و هو انتقام من الله تعالي.(20)
همچنين ايشان در اين باره مي فرمايد:
يكون صاحب المال اعز من المؤمن، و يصير المؤمن ضعيفا و المنافق عزيزا، و الفقير حقيرا، و العالم و ضيعا، و الفاسق مكرما، و الظالم معظما.(21)
ثروتمند از مؤمن گرامي تر مي شود، مؤمن زبون، منافق عزيز، فقير پست، دانشمند بي مقدار، فاسق محترم و ستمگر پر ارج مي شود.
... و رايت الرجل اذا مر به يوم و لم يكسب فيه الذنب العظيم، من فجور، او نجس مكيال او ميزان، او غشيان، حرام او شرب مسكر، كئيبا حزينا، يحسب ان ذلك اليوم عليه ضيعه من عمره. (22)
هنگامي كه ببيني كه اگر مردي يك روز گناه بزرگي انجام نداده باشد، از قبيل فحشا، كم فروشي، كلاهبرداري و شرب خمر، بسيار غمگين و اندوهگين مي شود كه گويي آن روز عمرش تباه شده است.
از امام رضا (عليه السلام) نيز روايتي در توصيف اهل آخرالزمان به اين مضمون آمده است:
اذا اشتدت الحاجه و الفاقه، و انكر التاس بعضهم. يأتي الرجل اخاه في حاجته، فيلقاه بغير الوجه الذي كان يلقاه فيه، و يكلمه بغير الكلام الذي كان يكلمه. (23)
هنگامي كه نيازها و گرفتاري ها فراوان شود، مردم همديگر را نشناسند، انسان براي استعداد به نزد برادرش برود و او را در قيافه ديگري جز آنچه هست بيابد و با او با لحن ديگري سخن بگويد.
آنچنان كه از احاديث پيداست، پيش بيني اين حوادث در روايات به دليل رحمت و رأفت پيامبر و ائمه اطهار (عليهم السلام) است. آنان مسلمانان را يادآور اين رخدادها مي شوند تا اينكه بتوانند در ميان طوفان ابتلائات آخرالزمان، دين خود را حفظ كنند. به عبارت ديگر، روايات چراغ روشني هستند كه ما را در تاريكي عصر غيبت و حيرت آخرالزمان راهنما مي شوند.

پي‌نوشت‌ها:
 

1- بشاره الاسلام، ص75؛ الزام الناصب، ص195.
2- روزگار رهايي، ج2، ص708.
3- الزام الناصب، ص184.
4- الامام المهدي، ص219.
5- المهدي (عليه السلام)، ص199؛ بحارالانوار، ج52، ص257.
6- الزام الناصب، ص 195.
7- بشاره الاسلام، ص 134؛ منتخب الاثر، ص431.
8- الزام الناصب، ص182.
9- منتخب الاثر، ص431؛ بشاره الاسلام، ص134.
10- الزام الناصب، ص181؛ بشاره الاسلام، ص23.
11- الامام المهدي (عليه السلام)، ص219؛ بشاره الاسلام، ص133.
12- بحارالانوار، ص52، صص63، 256 و 263.
13- الزام الناصب، ص181؛ بحارالانوار، ج52، ص264.
14- الزام الناصب، ص182؛ بشاره الاسلام، ص26.
15- نهج الفصاحه، ج2، ص473، بشاره الاسلام، ص23.
16- كشف الغمه، ج3، ص324؛ منتخب الاثر، ص 435؛ المهدي، صص 199 و 219.
17- نهج الفصاحه، ج2، ص474.
18- بشاره الاسلام، ص 132؛ بحارالانوار، ج52، ص263.
19- الزام الناصب، ص 183.
20- منتخب الاثر، ص 384؛ بشاره الاسلام، ص 133.
21- بحارالانوار، ج52، ص 264؛ بشاره الاسلام، صص 76 و 132.
22- منتخب الاثر، ص 431.
23- بشاره الاسلام، صص 104 و 108؛ الزام الناصب، ص 175.
 

منابع
- پژوهش مؤسسه فرهنگي موعود، «آخر الزمان در آينه روايات». تهران، موعود عصر (عجل الله تعالي فرجه الشريف)، 1386.
وبلاگ ارتباط معنوي با امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف): www.vafagh.co.ir
حسيني ايمني، سيد علي؛ اشارات، قم: مرکز پژوهش هاي اسلامي صدا و سيما، تابستان 1391.