فلسفه و ساحت سخن





 
تألیف: غلامحسین ابراهیمی دینانی
ناشر: هرمس
فهم فلسفی یا فکر فلسفی همیشه و هر جا، در زبان اتفاق می افتد و به همین اعتبار ، زبان، ظهور اندیشه است و سخن مظهر فکر و خرد. در این کتاب کوشش شده رابطه ی میان فلسفه و سخن معلوم شود و نشان داده شود نقش سخن در عالم اندیشه تا چه اندازه عمده و بنیادی است.
نویسنده در بخشی از مقدمه ی کتاب می نویسد «تردیدی نمی توان داشت که پرسش هستی با زبان هستی بیان می شود؛ زیرا زبان هستی از هستی جدا نیست و زبان در هر یک از ساحت های هستی با همان ساحت قرین می شود و این همان چیزی است که گستردگی ساحت سخن هستی خوانده می شود. فیلسوف کسی است که می کوشد در این ساحت قدم گذارد و به پرسش هستی گوش فرا دهد... رو به رو شدن با این پرسش راه رسیدن به پاسخ آن را هموار می سازد؛ ولی راه بی پایان است و بنابراین ساحت سخن بیش از آن چه تصور می شود، گسترده خواهد بود.»
کتاب مزبور علاوه بر مقدمه، مشتمل بر 16 فصل است که عناویل فصل های آن عبارت اند از: «منطق و گفتار»، «مقولات ده گانه و کلیات پنج گانه»، «زبان زیر ساخت و اصول بنیادین سخن»، «کتاب الحروف فارابی یک دفتر فلسفی است یا یک نوشته ی نحوی؟» ، «نقش عقل و خردگرایی در پیدایش فکر فلسفی»، «نخستین مسئله ی نحوی و نقش آن در پیدایش فکر فلسفی»، «زبان و زمان»، «آیا مصدر اصل کلام است؟»، «نخستین مسئله ی مورد اختلاف میان دو مکتب مهم نحوی»، «واضعان الفاظ- واضعان شرایع»، «معضل بزرگی به نام موضوع له»، «دو واژه ی علم و معرفت و تفاوت آن ها با یک دیگر»، « نسبت علم با معلوم خود همانند نسبت وجود با ماهیت است»، «ممکن از آن جهت که ممکن است به حسب سرشت خود مجهور است»، «زبان چیزی فراتر از صرف و نحو و مجموعه واژگان است» و «اگر سخن نبود جهان هرگز آشکار نمی گشت».
چاپ اول این کتاب در سال 1389 در 436 صفحه و به شمارگان 2000 نسخه توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.
منبع:همشهری خودنامه شماره 84