نویسنده: محمد طالبیان



 
shogun 2 Total war
سالی که گذشت یکی از بهترین فرصت ها برای بازیبازهایی بود که به سبک RTS علاقه داشتند و با عناوین مختلف این سبک آشنایی کافی دارند. عنوانی چون starcraft2 به تنهایی برای این که چنین لقبی به سال گذشته دهیم، کافی است؛ اما عرضه عناوین دیگری همچون civ v, Ruse و Retribution Dow of war 2باعث شدند تا چه از لحاظ عناوین نوبتی (Turn Based) و چه همزمان (Real Time) شاهد بازی های بسیار خوبی باشیم. با پایان سال 89نوبت به یکی دیگر از بازی های پرمخاطب سبک استراتژی رسید؛ عنوانی که همه نقاط قوت عناوین قبلی سری را در خود جا داده و به یکی از بهترین های موجود در بازار تبدیل شده است. shogun2 (s2) از آن دست بازی هایی است که بازیباز را به یاد فیلم هایی چون آخرین سامورایی یا ساخته های کارگردان افسانه ای ژاپن یعنی آکیرا آکوروساوا می اندازد. شاید کمی عجیب به نظر رسد اما (CA) CREATIVE
AsseMbly در ساخت S2 چنان دقتی به خرج داده که گویی در حال ساخت یک عنوان اول شخص است. shogun2 عنوانی است که سری بازی های Total war (TW)را به بالاترین سطح خود رسانده و توانسته همه نکات قوت عناوین این سری در طول 10 سال گذشته را به بهترین شکل ممکن مورد استفاده قرار داده است و در کنار جلب نظر بازیبازهای حرفه ای، مخاطبان تازه کار را نیز به خود جذب کند.

ژاپن، زادگاه سامورایی

داستان بازی روایت گر اوضاع داخلی کشور ژاپن در ابتدای قرن شانزدهم است. پس از جنگ معروف اولین که بین کلن های مختلف شکل گرفت و خسارت های بسیاری به بار آورد؛ بار دیگر این فرصت برای 9 کلن موجود در بازی به وجود آمده که با حمله به یکدیگر و تصاحب مناطق مختلف داخلی ژاپن در پایان به شهر کیوتو رسیده و با تصرف این شهر بر همه بخش های ژاپن تسلط پیدا کرده و به عنوان شوگان شناخته شوند. در دو عنوان قبلی بازیباز این قابلیت را در اختیار داشت تا در مناطق بزرگی به حکمرانی پرداخته و بخش های مختلفی از اروپا یا جهان را تصرف کند؛ اما با تغییر زوایای داستان بازی، این مناطق تنها به جزیره ژاپن محدود شده اند. نکته قابل توجه مربوط به تاثیرپذیری بسیار مناسب تیم سازنده بازی از هنر جنگ sun TZu است که باعث شده شکل و شمایل کلی بازی همچون نسخه اصلی کاملاً به دوران ژاپن فئودال شباهت پیدا کند. طراحی محیط، نیروهای نظامی، ساختمان ها، المان های گیم پلی و حتی منوها و user Interface بازی به بهترین شکل ممکن تغییر کرده اند و از اصول متناسب با زمان رویدادهای بازی پیروی می کنند. نقطه قابل توجه در رابطه با ساختار امپراتوری و سیستم های هدایتی موجود در بازی است که تغییرات اساسی داشته و نمایان گر یک امپراتوری واقعی است. مسائل مختلف و مرتبط با جانشینی امپراتور یا وفاداری فرمانده و ژنرال های ارتش بازیباز از جمله مسایلی هستند که به وجود این جزییات و قرارگیری مناسب در کنار یکدیگر کمک به سزایی کرده اند. از دیگر نکات مهم داستانی می توان به حضور کلن های مختلف اشاره کرد که از نمونه های واقعی و قدیمی موجود در ژاپن برگرفته شده اند و حتی از لحاظ ساختار نظامی نیز شباهت های بسیاری با نمونه های اصلی دارند. این نکته نیز قابل ذکر است که اندک تغییرات نظامی کلن ها تنها در راستای ایجاد تعادل در گیم پلی بازی بوده و جزییات این بخش تا حدی با نمونه های اولیه متفاوت هستند که دلیل آن نیز قوی بودن بعضی از کلن ها در واقعیت و حاکم بودن آن ها است. با تغییرات ایجاد شده این فرصت برای بازیباز به وجود آمده که با توجه به سبک مورد نظر خود یکی از 9 کلن موجود را انتخاب کرده و با پیشرفت در طول بازی در نهایت به شکل کیوتو رسیده و همه بخش های ژاپن را تحت سلطه گیرد.

دقیق و فراگیر

اصول اولیه سری بازی های Total war از دو بخش نوبتی و همزمان تشکیل شده و در طول این سال ها در هر دو زمینه پیشرفت های مختلفی نیز کرده است. در s2 این دو بخش به بهترین شکل ممکن در بازی وجود دارند و سازندگان المان ها و قابلیت های مختلفی را به آن ها افزدوه اند که باعث شده در کنار حفظ تنوع گیم پلی، کوچک بودن نقشه و البته کوتاه بودن بازی به چشم نیاید. برخلاف دیگر عناوین سری که دارای نقشه های بزرگ بود و بازیباز نوبت های بسیاری را در اختیار داشت، S2 در این زمینه کاملاً محدود شده و بازیباز بایستی در هر کدام از نوبت های خود تصمیم گیری های بسیاری را به دقیق ترین شکل ممکن انجام دهد تا در پایان بازی با مشکلات مختلف روبرو نشود. بازیباز می تواند در حالت نوبتی بخش های مختلف ارتش خود را تقویت کرده، تکنولوژی جدید به دست آورده، با کلن های دیگر ارتباط سیاسی و اقتصادی برقرار کرده و بسیاری از فعالیت های متنوع دیگر را انجام دهد. در زمینه پیشرفت قابلیت ها، بازی به دو بخش جنگ افزار و اجتماعی تقسیم شده که حفظ تعادل میان دو بخش یا تقویت یکی از قسمت های اشاره شده کاملاً به بازیباز بستگی دارد. اگر بازیباز در تمام طول بخش تک نفره تمرکز خود را بر ارتقا جنگ افزارها و لشکریان بگذارد، مسلماً موفق به جلب رضایت افراد خود نخواهد شد. این مساله در کنار جنگ های بسیار و طولانی می تواند بر عملکرد نیروها تاثیر مستقیم گذاشته و باعث ضعف آن ها شود. در کنار این موضوع بایستی به این مساله نیز اشاره کرد که حفظ تعادل میان این دو بخش، یکی از مشکل ترین فعالیت هایی است که یک بازیباز می تواند آن را در طول S2 تجربه کند. شاید تمامی بخش های مختلف همچون روابط اقتصادی میان متحدین و تصمیم های سیاسی برای حفظ نیروها یا شروع یک جنگ کمی پیچیده و سخت به نظر رسند؛ اما این مشکل که در ابتدای همه عناوین TW وجود داشت، این بار توسط یک بخش آموزشی بسیار کامل برطرف شده است. بخشی که بازیباز را با تمامی زوایای نبردها و البته حالت نوبتی بازی آشنا کرده و باعث می شود همچون گذشته مجبور نباشد حالت داستانی را با آزمون و خطا دنبال کنید.
البته برخی موارد پیشرفته گیم پلی مانند ارتقاهای موجود در زمینه تکنولوژی، وضعیت زندگی افراد یا حتی ساختمان های موجود، مسلماً در بخش آموزشی بازی وجود ندارند؛ اما پس از رسیدن حد بازیباز به سطح مشخص در بخش اطلاعات بازی اضافه می شوند تا وی ابتدا اطلاعات مورد نظر خود را به دست آورده و سپس از میان گزینه های مختلف نمونه مورد نظر خود را انتخاب کند.
از دیگر انتخاب های موجود در این سری و به ویژه Empire می توان به نوع مسیر حرکتی سیاست های بازیباز اشاره کرد که باعث شده بود هر بازیباز بسته به سلیقه خود مسیری مختلف را انتخاب و روند بازی را دنبال کند. حال با کوچک شدن نقشه بازی و محدود شدن بخش های مختلف آن تیم سازنده گزینه های دیگری را برای انتخاب در مقابل بازیباز قرار داده که مطمئناً از انتخاب میان فتح دو کشور مختلف سرسخت تر است.
در ابتدای متن اشاره شد که 9 کلن مختلف در بازی وجود دارند که هر کدام به نسبت نمونه اصلی خود دارای قابلیت های مختلفی هستند. بازیباز در ابتدای بازی این فرصت را دارد که از میان این کلن ها یکی را انتخاب و بازی را دنبال کند. اما اصلی ترین دلیلی که باعث شده تا این کار سخت تر از دیگر موارد موجود در بازی باشد، مربوط به قابلیت های مختلف و ضعف های هر کدام از کلن های بازی است که طیف عظیمی از گزینه های متفاوت را در مقابل هر بازیباز قرار می دهد. نوع اقتصاد، استفاده از نیروهای جدید، پایین آوردن هزینه ها، افزایش توان نیروها در زمان جنگ و در زمینه های مختلف و ... از جمله قابلیت هایی هستند که هر کدام از کلن ها از آن بهره برده و در طول بازی می توانند در آن زمینه پیشرفت کنند. جالب این که حتی قرارگیری کلن ها روی نقشه بازی نیز خود می تواند یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار باشد. به طور مثال کلن Mori در زمینه جنگ های دریایی از قدرت بالایی برخوردار است و موقعیت فراگیری آن روی نقشه بازی این فرصت را برای بازیبازهایی که این کلن را انتخاب کنند به وجود می آورد که دسترسی بهتری به دریا داشته و از این نکته مثبت نظامی بهره لازم را ببرند.
در ادامه زمانی که بازیباز با یک کلن دیگر وارد جنگ می شود همچون گذشته دو گزینه در مقابل وی قرار می گیرد. بازیباز می تواند اعلام نتیجه جنگ را برعهده بازی بگذارد و بازی نیز با توجه به قدرت هر دو ارتش و محل رخداد نبرد نتیجه آن را اعلام کند. یکی از عواملی که در Napoleon به این سری اضافه شده، مربوط به مکانیسم تاثیرگذاری فصل ها و نوع آب و هوا بر نیروهای نظامی بود که این بار تنها به نوع آب و هوا بستگی دارد. سرد بودن بیش از حد هوا می تواند بر توان سربازهای معمولی تاثیر منفی بگذارد یا اگر بازیباز از توپ های آتشی برای نابودی بخش های مختلف ارتش مقابل در هوای بارانی استفاده کند، با نتیجه مثبتی روبه رو نمی شود. جالب این که در نبردهای Real Time چیزی به نام Fog of war وجود ندارد؛ اما مه یکی دیگر از عواملی است که بر دید بازیباز و نیروها تاثیر می گذارد و طرفین می تواند با مخفی کردن نیروهای خود در جنگل و بهره گیری از مه حمله های ناگهانی را شکل داده و خسارت زیادی به نیروهای طرف مقابل بزنند. اما اگر بازیباز گزینه اول را انتخاب نکند، مستقیماً وارد نبرد Real Time می شود که به نسبت گذشته پیشرفت خوبی کرده و از جزییات به مراتب بیشتری بهره می برد. تنوع نیروهای موجود در بازی به مراتب بیشتر از نسخه اول است و برخلاف آن عنوان که نیروها به طور کلی در چند دسته اصلی تقسیم می شدند؛ این بار شاهد این هستیم که تقسیم بندی ها بیشتر شده و هر کدام انواع مختلفی نیرو قرار گرفته که چه از لحاظ ظاهری و چه از نظر ساختاری و اثرگذاری بر گیم پلی، تنوع خوبی دارند. استفاده از پیشرفت های موجود در بخش نوبتی یکی از روش هایی است که بازیباز می تواند با کمک آن نیروها و تجهیزات خود را پیشرفته تر کرده و در نبردها به خوبی از نقاط قوت خود بهره ببرد. یکی از مسایلی که در نسخه اول نیز وجود داشت، نقش مذهب ها مانند مسیحیت در ساختار بازی بود که در S2 نیز این نکته وجود دارد. در طول بخش داستانی بازی ممکن است بعضی از تاجران با حکومت های غربی به بازیباز پیشنهاد اقتصادی داده و تجهیزات جنگی و رفاهی همچون توپ های جنگی را برایش فراهم آوردند و بازیباز نیر در مقابل امتیازهای مختلفی به آن ها خواهد داد. استفاده مداوم از این گونه پیشنهادهای اقتصادی باعث می شود به مرور زمان مسیحیت در میان مردم رواج پیدا کرده و شاید حتی باعث شود میزان رضایت آن ها از بازیباز پایین آید. بازیباز بتواند با در نظر گرفتن قابلیت مثبت اسلحه های جدیدکاری کند که مذهب های دیگر تاثیر چندانی بر حکومت وی نگذارند.
استفاده از تاکتیک های پیشرفته تر و بهبود بخش هایی چون گروه بندی و شرح وظایف یکی دیگر از قسمت های بازی است که در بخش نبردهای همزمان به نسبت عناوین قبلی پیشرفت خوبی کرده است. در این میان بایستی به بهبود چشم گیر هوش مصنوعی بازی به ویژه در درجه سختی بالا نیز اشاره کرد. هوش مصنوعی بازی به خوبی تصمیم می گیرد که در مقابل نیروهای بازیباز از چه تاکتیک یا نیرویی بهره ببرد تا کمترین صدمه را دیده و بیشترین ضربه را به نیروهای مهاجم بزند. یکی از مسایل شگفت انگیز بازی در درجه سختی Legendary خود را نشان می دهد که دسته های مختلف نیروی حریف به یکباره آرایش نظامی و شرح وظایف خود را تغییر می دهند و به کلی استراتژی بازیباز را بی اثر می کند. در این درجه سختی دشمن به قدری ترسناک! و هوشمند می شود که بازیباز را از ادامه بازی منصرف می کند. این حالت حتی در بخش نوبتی بازی نیز به چشم می آید. بازیباز اگر به خوبی نیروهای خود را تقسیم نکند با حمله های هوش مصنوعی از چندین جناح مختلف مواجه می شود و به سرعت مناطق تحت تصرف خود را از دست می دهد. جالب این که برخلاف عنوان اول که در آن هوش مصنوعی بازی استفاده درستی از نیروهای دریایی نمی کرد؛ این بازی به خوبی از این قابلیت استفاده می کند و کلن هایی که در نزدیکی دریا باشند را به بهترین شکل ممکن تهدید می کند. هوش مصنوعی بعضی از نیروهای خاص موجود در بازی به خوبی دیگر نمونه ها نیست. به طور مثال زمانی که تیرهای کمان دارها تمام می شود؛ بلافاصله به فاز مبارزه با شمشیر وارد نمی شوند و همین درنگ باعث می گردد صدمه ببیند. یا نیروهای سواره نظام کمی در زمینه پیدا کردن بهترین راه (Finding path) با مشکل مواجه هستند.
جدیدترین عنوان سری بازی های TW توانسته بسیاری از مشکلات این سری را در زمینه گیم پلی برطرف کرده این سری را به بالاترین سطح خود برساند. همچنین استفاده از روندی مناسب باعث شده بازیبازهای تاره کار نیز بتوانند ارتباط خوبی را با گیم پلی برقرار کنند.

یکی از بخش های جذاب بازی حالت siege Mode است که در آن بازیباز به قلعه دشمن حمله می کند یا مورد حمله قرار می گیرد. ساختار این بخش از بازی به نسبت عنوان اول پیچیده تر شده و از جزییات بیشتری نیز برخوردار است. نکته دیگری که باعث شده این بخش نسبت به گذشته جذابیت بیشتری داشته باشد، تقسیم بندی آن به چهاد فاز مختلف است. به طور مثال بازیباز در ابتدا و در حالت نوبتی می تواند نیروهای ویژه خود را به سمت قلعه حریف برده و با استفاده از قابلیت های ویژه ی آن عملیات تخریبی یا جاسوسی انجام دهد. این نیروهای ویژه که در نبردهای Real Time نیز کاربرد دارند یکی از مواردی هستند که نقش بیشتری به نسبت گذشته در S2 ایفا می کنند و بازیباز می تواند با استفاده هوشمندانه از آن ها عملکرد بهتری داشته باشد. در قدم بعدی بازیباز وارد نبرد همزمان شده و باید نیروهای مختلف خود را که به دسته های چند تایی تقسیم شده اند. در موقعیت های خاصی نسبت به قلعه دشمن قرار دهد. در این زمان انتخاب با بازیباز است که کدام یک از نیروها را وارد فاز حمله کرد و تمرکز دشمن را نسبت به آن جلب کند. این تاکتیک برای بازیباز وجود دارد که نیروهای قدرتمندتر از جناحی دیگر وارد قلعه دشمن شده و از داخل عملیات تخریبی را انجام دهند. حالت تقسیم بندی شده این بخش از بازی کاملاً به روند آن کمک کرده و بازیبازها ترجیح خواهند داد، به جای انتخاب حالت تعیین برنده، siege Mode را انتخاب کند.
همانند گذشته درs2 نیز از نبردهای دریایی استفاده شده است. بازیباز می تواند برای مبارزه در بخش های دریایی انواع مختلف کشتی را تدارک دیده و با دشمن خود مقابله کند. برخلاف Empire که در آن سعی شده بود این گونه نبردها طراحی ساده ای داشته باشند و بازیباز به راحتی بتواند با مکانیسم آن ها کنار آید؛ این بار جزییات بسیاری به این بخش افزوده شده و نبردهای دریایی نیز به یکی از اصلی ترین بخش های بازی تبدیل شده اند. معیارهای مختلفی همچون وزش باد، توانایی خدمه کشتی، نوع تجهیزات تهاجمی و ... از جمله مواردی هستند که به جذاب شدن این بخش از بازی کمک به سزایی کرده و مطمئناً هر بازیبازی را سرگرم می کنند.
در Napoleon عنوان قبلی سری تیم سازنده برای طراحی اصول اولیه حضور ژانرال ها در هر کدام از لشگرها تلاش بسیاری کرده و موفق هم شده بود. اما شباهت بیش از حد قابلیت های این ژنرال ها به قهرمان های کلیشه ای دیگر آثار استراتژی باعث شد این بخش از بازی مورد توجه چندانی قرار نگیرد. در S2 ژانرال ها همچون گذشته می توانند تاثیرهای مختلفی بر دیگر نیروهای لشگر بگذارند و در بسیاری از ابعاد به کمک بازیباز می آیند. ضعف بازیباز در حفظ این ژانرال ها می تواند ضربه ای اساسی به دیگر نیروها زده و باعث شود آن ها به کل از هم بپاشند. هر کدام از این ژنرال ها یا فرمانده ها دارای یک درجه وفاداری هستند و جالب است بدانید تیم سازنده برای بالابردن وفاداری فرمانده ها روش های بسیار خوب و نوآورانه ای را در اختیار بازیباز قرار داده تا وی بتواند با انتخاب های متفاوت در این زمینه از بازی نیز پیشرفت کند. به طور مثال بازیباز می تواند با ترتیب دادن یک ازدواج میان فرمانده مورد نظر و خانواده امپراتوری درصد وابستگی این فرمانده را بالا برده و در ادامه حتی باعث می شود نسل یک فرمانده خوب ادامه پیدا کند. در اصل این بخش پشت پرده پیشرفت یک فرمانده است که نقش به سزایی در S2 ایفا می کند و می تواند در ادامه تاثیر خود را در نبردهای بازی بگذارد. نکته ای که بیش از پیش، نقش ارتباط مثبت میان بخش نوبتی و نبردهای Real Time را نشان می دهد.

ویژگی های یک فاتح

پس از اضافه شدن حالت های مختلف برای بخش آنلاین سری در ناپلئون این بار در S2 یک حالت جدید تحت عنوان Conquest به بازی اضافه شده و در آن سعی شده از المان های مختلفی استفاده کرده تا این بخش از بازی نیز همچون حالت تک نفره جذاب باشد. در این بخش بازیباز پس از هر پیروزی مقداری امتیاز کسب می کند که می تواند به وسیله آن نیرو و تجهیزات جدیدی را آزاد کند. این در حالی است که پس از باز شدن نقشه اصلی بازیباز با شکست هر کدام از دشمن ها، بسته به نوع دشمن یک سری تجهیزات جدید و خاص برای نیروهای مختلف به دست می آورد که در ادامه می تواند از آن ها برای تقویت لشکر خود بهره ببرد. نکته قابل توجه این است که حتی وسایل و تجهیزات مورد استفاده برای Avatar بازیباز نیز روی مشخصه های نیروهای مختلف تاثیر می گذارد. یکی دیگر از موارد قابل اشاره مربوط به سیستم Match Making بازی است که با توجه به میزان قدرت بازیباز حریف مناسبی را برای وی انتخاب می کند تا گیم پلی در این بخش از تعادل خارج نشود. در کنار اضافه شدن یک حالت جدید، S2 در دیگر زمینه های آنلاین نیز نسبت به ناپلئون پیشرفت کرده است. اضافه شدن انواع دیگری از نقشه و بالا رفتن تعداد نقشه های موجود و همچنین استفاده از مکانیسم جدید برای بخش Versus و Co-op از جمله مواردی هستند که قسمت آنلاین S2 را تبدیل به یکی از بهترین نمونه های موجود می کند.

هنرهشتم در ابعادی بزرگ

وجود جزئیات و دقت فراوان در ابعاد بسیار بزرگ از جمله شاخصه های سری بازی های TW است. که در S2 نیز دیده می شود. طراحی دقیق و زیبای هر کدام از نیروها در کنار استفاده از طراحی های فراوان که از تکراری شدن این نیروها جلوگیری می کند، ویژگی هایی هستند که حتی ممکن است در بسیاری از بازیبازها به آن دقت نداشته باشد؛ اما تیم سازنده از آن چشم پوشی نکرده است. افکت های استفاده شده برای به نمایش درآوردن وضعیت های مختلف آب و هوایی همچون مه و باران تاثیر بسیار خوبی بر بازی گذاشته و باعث شده اند بازیباز صحنه هایی به یادماندنی را تجربه کند. البته قرار گرفتن این همه افکت تصویری در کنار هم بهای سنگینی نیز در برداشته باشد و آن پایین آمدن سرعت فریم بازی حتی روی سیستم های قدرتمند است که همواره گریبان گیر سیری بازی های TW بوده است. در کنار بُعد فنی، بازی از لحاظ هنری نیز توانسته حس و حال موجود در عنوان اول را به خوبی به بازیباز منتقل کرده و در بخش هایی همچون حالت نوبتی تاثیرگذاری لازم را به نمایش درآورد. طراحی نماد هر کدام از نیروها، ساختمان ها و ظاهر کلی بازی به خوبی نمایان گر دوران ژاپن فئودال است. همه این مسایل در کنار موسیقی های زیبا و کاملاً هماهنگ بازی قرار گرفته اند که در هنگام نبرد ضرب آهنگی تند و در فاز ابتدایی جنگ و همچنین مناطق برفی با یک تیم طراحی شده توسط فلوت دنبال می شوند که جذابیت بازی را بیش از گذشته می کند. افکت های صوتی مختلف برای هر کدام از نیروها و رخدادهای مختلفی که در محیط بازی روی می دهد نیز در نوع خود مثال زدنی است و بازی در این زمینه در سطح بالایی قرار می دهد. S2 یکی از بهترین عناوین استراتژی سال 2011 است که سری بازی های TW را به اوج خود رسانده و از همه ی امکانات آن در طول این سال ها بهره لازم را برده است؛ کاری که ارزشی دو چندان داشته و شاید دگربار روی ندهد.

مزایا

اضافه شدن المان ها و جزییات بیشتر به گیم پلی بخش تک نفره، حالت conquest و سیستم Match Making مناسب، هوش مصنوعی خوب دشمن و گروه های کوچک نظامی، تاثیرگذاری فرمانده ها بر روند نبردها و تعامل خوب بخش نوبتی و Real Time در این زمینه، اضافه شدن جزییات در زمینه فتح قلعه و نبردهای دریایی، بهبود انیمیشن نیروها و استفاده از افکت های گرافیکی بیشتر، هماهنگی موسیقی با روند گیم پلی

معایب

مشکلات کوچک هوش مصنوعی نیروهای خودی، افت سرعت فریم در تنظیمات بالا
منبع: نشریه بازی رایانه، شماره 42.