«این وصیتنامه‌ها انسان را می‌لرزاند و بیدار می‌کند.» امام خمینی(ره)
«آخرین‌ وصایای‌ شهیدان‌ را که‌ غالباً رشحاتی‌ از فیض‌ و هدایت‌ الهی‌ است‌، با چشم‌ تدبر بخوانید.» امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)
شهید «مسعود آخوندی»، دانش‌جوی مکانیک دانشگاه صنعتی اصفهان، متولد 1342، اصفهان
«مواظب شیطان‌‌‌های درونی و بیرونی باشید.. این هوا‌‌های نفسانی را دور بریزید، شجاع و قوی‌دل، پشتیبان ولایت فقیه و یاران باوفای او باشید و بدانید روزی در مورد یک‌یک حرف‌ها و کارهایتان بازخواست خواهید شد.
دانش‌جویان و اساتید محترم دانشگاهی بدانید، این‌که شما می‌توانید آسوده به آموختن علم بپردازید، به آسودگی به‌دست نیامده. به جرأت قسم می‌خورم، در قبال فراهم آمدن این امکانات، خون شهدای عزیز و گران‌قدری بر زمین ریخته شده که شاید شما تعداد کمی از آن‌ها را بشناسید، پس زمان آن رسیده که پی به مسئولیت خودتان ببرید. به خدا قسم! شما در کنار طلاب به گفتة امام، مسئولترین افراد جامعه هستید، مواظب باشید، فردای قیامت باید جواب‌گوی شهدا باشید.
باید به دستورات امام گوش فرا داده و فرامینشان را آویزة گوش‌هایتان قرار دهید، غرور‌‌های درونی را دور بریزید، بنشینید با خود فکر کنید که مبادا بی‌هدف درس بخوانید که این بزرگ‌ترین گناه است...
...بدانید، فردای قیامت همین کسانی که در کنار شما بوده‌اند، جلوی شما را خواهند گرفت و از شما خواهند پرسید که در مقابل خون‌هایی که برای آسایش شما اهدا کردیم، شما برای خدا و انقلاب چه کردید؟
و بدانید ما حجت را بر شما تمام کردیم.»
شهید سید علی جهان آرا؛ دانش‌جو جامعه شناسی دانشگاه تهران
متولد 1336، خرمشهر
شهادت: اردیبهشت 1359، تهران، زندان ساواک بر اثر شکنجه
«نظم، انظباط و اخلاق طاغوتی را باید از نظم و اخلاق انقلابی باز شناخت و فرق میانشان را آشکار ساخت. نسبت به نظم طاغوتی و اخلاق شاهنشاهی که جز سکوت، خفقان، اطاعت برده‌وار و برة گرگ‌‌های درنده شدن چیزی نیست، من نه منظم خواهم بود، نه خوش اخلاق؛ بدخلق‌ترین و بی‌مبالات‌ترین‌ها می‌شوم. اما آن‌چه که هر مسلمان متعهد، موظف است اخلاق، روش برخورد و اعمال خود را بر آن استوار کند، نظم انقلابی است، نظم تشکیلاتی است...
طاغوت دو بعد دارد: (1) طاغوت درونی، (2) طاغوت بیرونی، و براساس این دو بعد از طاغوت، ما دو نوع جهاد داریم: (1) جهاد اکبر، (2) جهاد اصغر؛ جهاد با حکومت‌‌های ظالم، و اما اصلی‌ترین و مهم‌ترین جهادی که هر زمان وجود دارد، جهاد با نفس است؛ زیرا که ممکن است زمانی پیش آید که جهاد اصغر لزومی نداشته باشد، ولی جهاد اکبر در هر زمان وجود دارد و حتی مقدمة جهاد اصغر است؛ زیرا تا ما نفسمان را سرکوب نکنیم، هرگز نمی‌توانیم اسلحه گرفته و دشمن خدا را سرکوب کنیم. تا ما نتوانیم امیال سرکش و هوا‌‌های درونی‌مان را که ارمغانی از جامعة طاغوتی است، به زمین بزنیم، بی‌شک نخواهیم توانست کاری از پیش بریم و ادعا کنیم که برای اصلاح جامعه قیام کرده‌ایم و تا مفهوم عمیق «هجرت درونی» را درک نکنیم، «هجرت بیرونی» سودی برایمان نخواهد داشت.»
شهید «غلام‌حسین افشردی» معروف به «حسن باقری»، دانش‌جوی حقوق دانشگاه تهران، متولد اسفند 1334، تهران
وی پیش از انقلاب دانش‌جوی اخراجی دانشگاه ارومیه در زمان جنگ به سمت جانشین فرمان‌دهی نیروی زمینی سپاه رسید.
«فعلاً انقلاب ما هم‌چون تیر زهرآگینی برای همة مستکبرین درآمده است و یاوری برای همة مستضعفین جهان... ما با هیچ دولت و کشوری شوخی نداریم و با تمام مستکبرین جهان هم سر جنگ داریم و در را به با این هدف جنگ با صدام یزید مقدمه است.
در این موقعیت زمانی و مکانی، جنگ ما جنگ اسلام و کفر است و هر لحظه مسامحه و غفلت، خیانت به پیامبر اکرم(ص) و امام زمان(عج) و پشت‌پا زدن به خون شهداست و ملت ما باید خود را آمادة هرگونه فداکاری بکند. در چنین میدان وسیع و این هدف رفیع انسانی و الهی جان دادن و فداکاری امری بسیار ساده و پیش‌پا افتاده است و خدا کند که ما توفیق شهادت متعالی در راه اسلام را با خلوص نیت پیدا کنیم. در مورد درآمدها، چیزی به آن صورت ندارم و همین بضاعت مزجاه1 را هم خمسش را داده‌ام و بقیه را هم در راه کمک رساندن به سربازان اسلام با سپاه کفر خرج کنند...»
شهید «حسین ناجیان»، دانش‌جوی دانشگاه امیرکبیر
وی در زمان جنگ، مسئول ستاد پشتیبانی مناطق جنگی جنوب بود.
«خدا را، خدا را به امام وصیت می‌کنم! امام را فراموش نکنید، پیوسته با او باشید که اگر رها شوید، سرنوشتتان سرنوشت اقوامی خواهد بود که وصفشان را خداوند در قرآن می‌فرماید.
این اسطورة پولادین تقوی و این نمونة عالی مکتب و انسانیت را پیرو باشید و پیروی از ایشان را نه در مقام یک شخص؛ بلکه پی‌روی از جریان ولایت‌ فقیه که استمرار حرکت انبیاست، بدانید؛ و الا دچار انحراف خواهید شد.
خدا را، خدا را، به تقوی سفارش می‌کنم! استراتژی این انقلاب ساختن انسانی است که در آن ارزش‌‌‌های مکتب تبلور یافته باشد، انسانی که نمونة مکتب باشد و تاکتیک آن مبارزه با شیاطین و در رأس آن مبارزه با شیطان بزرگ و شیطان‌‌‌های درونی است. در انجام هر عملی ببینید چه تغییری در شما به‌وجود آمده است. خط حضور خدا را در هر عملی فراموش نکنید؛ و الا هر عملی هرچند هم که ظاهراً مؤثر باشد، هباء منثورا است.»
شهید «علی‌رضا احدی‌دانش»، دانش‌جوی مهندسی برق دانشگاه تبریز،متولد 1337، تهران
«شهید عزادار نمى‌خواهد، شهید رهرو می‌خواهد. برادرم! شما هم با قلم و قدم و زبانتان پشتیبان انقلاب و امام عزیز باشید.
برادران عزیزم! نکند در رخت‌خواب ذلت بمیرید، که حسین(ع) در میدان نبرد شهید شد. مبادا در غفلت بمیرید، که على(ع) در محراب عبادت شهید شد و مبادا در بى‌تفاوتى بمیرید، که على‌اکبر حسین در راه حسین(ع) و با هدف شهید شد.
پدر و مادر و همسر عزیزم! مراقبت کنید، آنان که پیرو خط سرخ امام خمینى نیستند و به ولایت او اعتقاد ندارند، بر من نگریند و بر جنازة من حاضر نشوند. در زنده بودنمان که نتوانستیم درشان اثرى بگذاریم، شاید در مرگمان فرجى باشد و بر وجدان بى‌انصافشان اثر گذارد.»
شهید «محمود پهلوان»، دانش‌جوی رشتة برق دانشگاه تهران
«جبهه، دانشگاه عشق است که تمامی دانش‌جویان عاشق، و تحصیلاتشان تقوی و ایمان است و کلاس‌هایشان بیابان‌ها و کوه‌ها و سنگرها. قلم‌ها و کاغذهایشان خون گرمشان و تربت زمین‌‌‌های غرب و جنوب است و مدرک تحصیلی در این دانشگاه، شهادت فی سبیل‌الله است.»
شهید «محمدرضا ورکی»، دانش‌جوی اقتصاد دانشگاه تهران، متولد 1339
شهادت: 10 شهریور 65
«دنیا محل گذر است و فرار، نه محل قرار. هرچه که متحرک است و فرار آکنده از ضعف است و هر آن‌چه سراسر ضعف است، چگونه می‌توان به آن دل بست؟ پس دل‌بستگی به دنیا مساوی با حماقت و جهالت.»
شهید «شکرخدا بهمنی»، دانش‌جوی ادبیات دانشگاه اهواز، متولد 1334، هفت گل اهواز
«یک عرض هم با برادران مسلمان و معتقد به جمهوری اسلامی و رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی دارم و آن‌ این‌که، بدانند که آن‌چه تا حالا ما را پیروز نموده است، معنویت و خلوص و دعا و صداقت بوده است. ما نه امکانات مادی کافی جهت مبارزه با این همه دشمن را داریم و نه اعتقادی به برخورد‌‌‌های کاملاً مادی. لذا سعی شود که بعد معنویت و گناه نکردن تقویت شود؛ زیرا نه آمریکا، نه شوروی، نه دیگران می‌توانند ما را شکست بدهند؛ الا این‌که ما ملتی بشویم اهل دروغ و تهمت و غیبت و امثالهم؛ و بدانید که این مسائل، اصل هستند و ما بقی تبع. به‌خصوص این عرائض را به برادران نهاد‌‌‌های انقلابی و افراد متعهد در هر کجا که مشغول خدمت به اسلام هستند، عرض می‌کنم.
شهید «سعید غضنفری»، دانش‌جوی اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز، متولد1337، ملایر
«بلای جان بشریت و عامل همة بدبختی‌ها نفس است و تسلط بر آن بسیاری از مسائلی را که انسان به آن دچار است حل می‌کند و تداوم انقلاب و مقابله با توطئه‌‌‌های بعدی در گرو مبارزه با همین نفس یا جهاد اکبر است.»
جاویدالاثر «حبیب شریفی‌راد»، دانش‌جوی الهیات، متولد 1334، سوسنگرد
تاریخ اسارت: 7 مهر 1359
«ای برادران مسلمان! حضرت امام صادق(ع) فرموده‌اند: وقتی بچه به دنیا می‌آید، قبل از آن که لب به آب و غذا و شیر تر کند، تربت شهید به کامش بریزید. خیلی سفارش و توصیه شده که با تربت شهید، خودتان را حفظ کنید. از هر دردی با تربت شهید درمان بگیرید. وقتی که یک نفر مُرد، تربت شهید با کافور همراهش همراه کنید و با او در قبر دفن کنید. یعنی چه؟!
...یعنی اسلام و مکتب تشیع به ما می‌آموزد که ای انسان! از گهواره تا بعد از مرگ، گام‌به‌گام با خون شهید حرکت کن. به من و شما آموخته‌اند که در هنگام نماز و در پیشاپیش محرابمان خاک باشد؛ خاک شهید باشد. به من و شما آموخته‌اند که در هنگام نماز، مستحب است زیر بینی‌‌ها خاک باشد و تربت شهید. یعنی چه؟! یعنی دامن محراب شیعه رنگ خون شهید دارد.
ای برادر مسلمان! مسئولیت خون تمام شهیدان تاریخ، از زمان هابیل تا زمان امام خمینی(ره) بر دوش ماست. ما باید سنگینی این بار مسئولیت را بر دوش و کمر خود احساس کنیم.»

پی نوشت ها :

(1) کم، ناچیز، اندک.

منبع : ماهنامه امتداد شماره 64