نویسنده: سوسن سعدوندیان



 
شیرخواران تا پایان 6 ماهگی به جز شیر مادر به هیچ نوع ماده غذایی دیگری نیاز ندارند و از آن پس باید همراه با غذاهای کمکی، به تغذیه با شیر مادر ادامه بدهند. تغذیه از پستان بهترین راه تغذیه شیرخواران است.گاه برخی از مادران می‌پرسند: فرزندم خیلی کوچک است و قادر به مکیدن نیست، چگونه او را تغذیه کنم؟ یا من شاغل هستم، ساعاتی که در محل کارم حضور دارم، کودکم چگونه تغذیه شود؟ هر گاه نمی‌توانید شیرخوارتان را مستقیم از پستان تغذیه کنید، به تغذیه با فنجان فکر کنید، نه با بطری.

مقایسه‌ای بین تغذیه با فنجان و تغذیه با بطری

از نظر بهداشت

شکل ساده فنجان برای شستن با آب و مواد شوینده آسان‌تر است.
شیر داخل فنجان را معمولا نگهداری و ذخیره نمی‌کنند.

شستن و استریل کردن بطری و سرشیشه مشکل است.
بطری علت عمده ابتلای شیرخواران به اسهال است. اگر بطری شیر را آماده و به طور نادرست نگهداری کنید، خطر بیمار شدن کودک افزایش می‌یابد.

مکیدن

استفاده از فنجان باعث اختلال در گرفتن پستان و مکیدن شیرخوار نمی‌شود

ولی شیرخوار با استفاده از بطری، مکیدن را به نحوی می‌آموزد که دیگر به مکیدن پستان تمایل نخواهد داشت.

تماس با مادر

شیرخوار برای تغذیه با فنجان باید بیدار شود و در طول تغذیه در آغوش مادر قرار گیرد.

شیرخوار اغلب حین تغذیه با بطری تنها گذاشته می‌شود و از تماس با مادر محروم می‌ماند.

ایمنی

شیرخوار مدام حین تغذیه مشاهده و نظارت می‌شود.

بسیاری از شیرخواران اغلب حین تغذیه با بطری تنها گذاشته می‌شوند و این می‌تواند باعث خفگی آنها شود.

زمان

گرچه شیرخوار با سرعتی که خود مایل است شیر می‌خورد اما معمولا سریع‌تر تغذیه می‌شود.

تغذیه با بطری با سرعت کندتری انجام می‌شود.

سلامت فک و دهان

فنجان اثر نامطلوب بر فک و عضلات جویدن ندارد.
(در حالی که حرکت قوی تغذیه از پستان رشد فک پایین را تحریک می‌کند).

تغذیه با بطری قوی‌شدن عضلات جویدن را به تاخیر می‌اندازد.


چگونه شیرخوار را با فنجان تغذیه کنیم؟

شیرخوار را به طور مستقیم روی دامن خود بنشانید یا او را نیمه نشسته نگه دارید.
یک فنجان کوچک شیر را جلوی لب‌های شیرخوار نگه دارید.
فنجان را کمی خم کنید تا شیر به لب‌های شیرخوار برسد.
فنجان را به آرامی روی لب‌ پایین شیرخوار قرار دهید در حالی که لبه فنجان قسمت خارجی لب بالای او را لمس کند.
شیرخوار هوشیار می‌شود، دهان و چشم‌های خود را باز می‌کند.
نوزاد نارس شیر را با زبان داخل دهانش می‌کشد و نوزاد رسیده یا بزرگ‌تر شیر را می‌مکد و مقداری از آن را می‌ریزد.
شیر را داخل دهان شیرخوار نریزید. فقط فنجان را روی لبش نگه دارید و بگذارید خود او آن را بنوشد.

تمام شیرخواران می‌توانند با فنجان تغذیه شوند

هر شیرخواری که قادر به مکیدن باشد، می‌تواند شیر را از فنجان بنوشد. تغذیه با فنجان باعث می‌شود شیرخوار انرژی کمتری صرف کند و شیرخواران نارس می‌توانند خیلی زودتر از آنکه قادر به تغذیه با بطری باشند با فنجان تغذیه شوند. هر کسی می‌تواند شیرخوار را با فنجان تغذیه کند. هر فردی با کمی آموزش می‌تواند شیرخوار را با فنجان به خوبی تغذیه کند. در مورد مادران شاغل، باید مادر نحوه تغذیه شیرخوار با فنجان را بیاموزد و قبل از شروع به کار، فردی را که قرار است در هنگام غیبت او از فرزندش نگهداری کند آموزش دهد.

شیرمادر را می‌توان با فنجان به شیرخوار داد

اگر تغذیه مستقیم از پستان مقدور نیست، بهترین روش، جایگزین استفاده از شیر دوشیده شده مادر و خوراندن آن به شیرخوار با فنجان است. به این ترتیب شیرخوار از مزایای شیر مادر بهره‌مند می‌شود. سایر شیرها فقط وقتی توصیه می‌شوند که شیر مادر در دسترس نباشد، البته بعضی از نوزادان ریز و نارس باید با لوله معده تغذیه شوند اما زمانی که توان مکیدن پیدا کنند می‌توان آنها را با فنجان تغذیه کرد.
منبع: هفته نامه سلامت