نویسنده: یاسمین ثریا




 
در ابتدا هر خیاط خانه با توجه به هنری که داشت لباس‌هایی را برای مشتریانش می‌دوخت. به عبارتی طراحی و دوخت لباس بر عهده یک نفر بود. آن موقع‌ها کسی به خیاط نمی‌گفت دوست دارد لباسش چگونه باشد. بعد‌ها خاندان‌های سلطنتی فرانسه طراحان لباسی را در قصرهایشان استخدام کردند اما اولین طراح لباس تاریخ خیاط ساده‌ای بود به نام چارلز فردریک وُرث (1895 تا 1826). او نخستین خانه مد (خانه مد محلی شبیه مزون خیاطی است اما در آن به جای خیاطان، طراحان لباس مشغول به‌ کار هستند) را در پاریس تاسیس کرد و توانست برند تجاری تولید البسه‌اش را ثبت کند و پشت لباس‌هایش بزند. اولین لباس‌های مد روز ورث شبیه پوشش دادگاهیان سلطنتی بود‌. او در مدت کوتاهی چنان محبوب شد که از سراسر اروپا سفارش می‌گرفت. مشتریانش هر چه که او می‌گفت را می‌پوشیدند. او و خیاطانش پیراهن‌ها را برای طول یک سال طراحی می‌کردند و در یک جلسه نمایش می‌دادند. مشتریان در این نمایش لباس‌های مورد علاقه‌شان را سفارش می‌دادند. ورث کم‌کم تجربه‌های موفقی را بر هم زد بنابراین تاجران انگلیسی و فرانسوی هم به فکر سرمایه گذاری در صنعت مد افتادند. کم‌کم خانه‌های مد بیشتر شدند و نقاشان هنرمند و ماهری را استخدام کردند تا از پوشاک مورد نظر آنها طرح بکشند. این طرح‌ها در اختیار مشتریان خانه‌های مد قرار می‌گرفت و آنها می‌توانستند لباسی که دوست داشتند را سفارش دهند.
اوایل قرن 20 عملا اکثر مدها در پاریس و پس از آن در لندن شکل می‌گرفتند. مجلات مد از دیگر کشورها به پاریس فرستاده می‌شد تا طراحان بنام نظر خودشان را درباره آنها بگویند. از طرفی برخی فروشگاه‌های بزرگ هم تعدادی از کارمندان‌شان را به اجراهای مد پاریس می‌فرستادند تا بتوانند از ایده‌های آنها کپی‌برداری کنند. کم‌کم سبک زندگی و نیاز‌های مردم در طراحی لباس دخیل شد. دیگر مجله‌های مد مزین به تصاویر عکاسی شده بودند. به همین دلیل محبوبیت بیشتری میان مردم پیدا کردند.

مد از کجا مد شد؟

مجله‌های مد مزین به تصاویر عکاسی هستند. به همین دلیل محبوبیت بیشتری میان مردم پیدا کرده اند. با نگاهی به این مجلات می‌بینیم که چه لباس‌هایی در چه دهه‌هایی مد بودند:

دهه 1900:

لباس‌هایی شبیه ساعت شنی مد بود. در آن زمان خانم‌های شیک پوش علاوه بر پیراهن مد روز، کلاهی‌ طراحی شده‌ هم به سر می‌گذاشتند و چتر آفتاب به دست می‌گرفتند.

دهه 1910:

سال 1910 با اجرای لباس «شهرزاد» در پاریس، شرق گرایی مد شد. طراحان از لباس زن‌های اندرونی دربارهای شرقی، دستار‌ها، شلوار‌ها و رنگ‌های زنده شرقی الهام گرفتند. سپس «جنبش هنر دکو» تحولی عظیم در آثار هنرمندان ایجاد کرد. در این دهه اولین اجراهای مد به شکل امروزی توسط خیاطی پاریسی به نام جین پاکین بر صحنه رفت. او اولین خیاطی بود که شعبی را در لندن، بوینس آیرس و مادرید تاسیس کرد. سپس استفاده از رنگ‌های پاستلی و پارچه‌های براق مد شد.

جنگ جهانی اول:

تغییرات سبک لباس پوشیدن در این دوران بیش از اینکه وابسته به مد باشد از نیاز‌های مردم تاثیر می‌گرفت زیرا زنان بیشتری مجبور بودند کار کنند. آنها لباس‌هایی احتیاج داشتند که برای فعالیت‌هایشان مناسب باشد. اجراها مشتری کمتری داشتند. به علاوه تعداد زیاد کشتگان و مجروحان و افزایش سوگواری مردم باعث رواج رنگ‌های تیره شد. در 1915 دامن‌های کوتاه رواج یافت.

بین دو جنگ جهانی:

دوران طلایی صنعت مد در فرانسه بود. مشتریان خانه‌های مد دیگر شاهزاده‌ها نبودند. مردم عادی هم می‌توانستند لباس‌های مد روز را بپوشند. به علاوه مشاهیر، هنرپیشه‌ها و خانواده دولتمردان آمریکایی هم از مشتریان ثابت این مزون‌ها شدند.

دهه 1920:

در این دوره کوکو جواهرات و کشباف را وارد طراحی‌های خود کرد. تزئیناتی از قبیل خز، کتان و همچنین لباس‌های اسپرت مد شدند. طرح‌های غیررسمی در لباس‌های مردان رواج یافت.
منبع مقاله: هفته نامه سلامت