(او کالّذی مرّ علی و هی خاویة علی عروشها قال أنّی یحیی هذه الله بعد موتها...)؛ خداوند، وی(عزیر پیامبر را) و مرکبش را صد سال میراند، آنگاه برانگیخت و از او پرسید: چند وقت است که در اینجا هستی؟ ...(سوره ی بقره، آیه ی 259)
عزیر پیامبر (ارمیای نبی) عزیر (ارمیا) یایرمیا (ع) یکی از پیامبران مهمّ بنی اسرائیل است که نسبتش به بنیامین فرزند حضرت یعقوب (ع) می رسد. در سال چهارم سلطنت یوتاتیم، پادشاه آل یهودا، به عزیر وحی شد: «بنی اسرائیل را به سوی حق و راه راست هدایت کن». آن حضرت اعلامیّه ای را در بیت المقدّس (بیت الله) برای مردم قرائت کرد. در این اعلامیه آمده بود: «ای آل یهودا! تقوای الهی پیشه کنید و شریعت حضرت موسی (ع) را به پا دارید تا خداوند شما را مورد رحمت قرار دهد. بدانید که اگر چنین نکنید، عزیر به شما اعلام خطر می کند که به دست سپاه بابل کشته یا اسیر می شوید و چنانچه به تورات عمل نکنید، تمامی کتب موجود میان شما را جمع می کنند و در آتش می سوزانند». (عمادزداه اصفهانی، تاریخ الانبیاء، ص456)
وقتی خبر انتشار اعلامیه ی ارمیا به گوش یوتاتیم رسید، فرمان داد تا آن را پاره کنند و بسوزانند و ارمیا را هر کجا یافتند، دستگیر کرده، بکشند.
سرانجام همان طور که حضرت عزیر پیشگویی کرده بود، بخت النّصر، پادشاه بابل، بیت المقدّس را تسخیر وتمام دارایی ها و جواهرات مردم را غارت کرد. او یوتاتیم را دستگیر کرد و به بابل فرستاد، سپس برادرش صدقیا را جای وی نشاند.صدقیا، ارمیای نبی را ده سال به زندان افکند، امّا بخت النّصر او را از زندان آزاد و بسیار اکرام کرد و آل یهودا را به عنوان اسیر به بابل فرستاد.(دائرة المعارف الاسلامیه، ج11، ص636)

چگونه این مرد گان زنده می شوند؟

روزی عزیر پیامبر با سبدی پر از انجیر و انگور بر الاغش سوار و به سوی شهر ویران شده ی بیت المقدّس رهسپار شد. وقتی از تپه ی شهر بالا رفت و نگاهی به بدن های بی جان مردگان افکند، با خود گفت: چگونه این سرزمین دوباره زنده و آباد می شود؟
(او کالّذی مرّ علی قریة وهی خاویة علی عروشها قال انّی یحیی هذه الله بعد موتها...)؛ خداوند او و مرکبش را میراند، پس از صد سال، دوباره وی را برانگیخت و از او پرسید: چند وقت است که در اینجا هستی؟ او پاسخ داد: یک روز یا یک نیمه روز.
‏خداوند وی را از آنچه گذشته بود، با خبر ساخت. آنگاه الاغش را در برابرش زنده کرد و انگورها و انجیرها یش را به همان حالت تازه بازگرداند و عمرش را درازکرد. به طوری که او سال ها در شهر و دشت از میان مردم می گذشت.(طبری، تفسیر، ج1، ص666)
‏درقرآن نام عزیز پیامبر تنها یک بار ( آیه ی30 ‏سوره ی توبه) یاد شده و یک بار هم، به طور ضمنی، در آیه ی 259 بقره به داستان زنده شدن او اشاره شده است.
با توجّه به آیه30 ‏سوره توبه و بنابر روایت ابن عباس، جماعتی از یهود، عزیز را پسر خدا می دانستند که گروهی از آنها در زمان پیامبر اسلام (ص) می زیستند، ولی به مرور زمان، این عقیده کاملاً از میان یهود رخت بربسته است.(خزائلی، محمّد، اعلام قرآن، ص45)

پیشگویی ارمیای نبی (ع) درمورد نبوّت حضرت محمّد (ص):

‏یکی از صفات پیامبر(ص) در تورات و انجیل نبوّت است. (الّذین یتّبعون الرّسول النّبیّ الأمّیّ الّذی ‏یجدونه مکتوباً عندهم فی التّوراة والانجیل...)؛ کسانی که از رسول پیامرسان امّی (درس ناخوانده) پیروی می کنند؛ کسی که صفاتش را در تورات و انجیل مکتوب می یابند... . (سوره ی اعراف، آیه ی157)
‏در تورات، کتاب ارمیای نبی، در مورد پیامبر موعود (محمّد(ص)) نوشته شده است: «انبیایی که از قدیم، پیش از تو و من آمده اند، درباره ی سرزمین های گوناگون، ممالک عظیم و نیز جنگ و بلایا نبوّت کرده ( و خبر داده)اند، امّا پیامبری که درباره ی شالوم (سلام) نبوت می کند، هنگامی که کلامش تحقّق یافت، شناخته خواهد شد که آن پیامبر را حقیقتاً خداوند فرستاده است». (کتاب ارمیای نبی (تورات) فصل 28‏، 8-10)
‏از نظر عبدالأحد داود، اسقف پیشین کلیسای روم، این پیشگویی تنها منطبق با حضرت محمّد است.( عبد الأحد داود، محمّد(ص) در تورات و انجیل )
‏در 60 کیلومتری شهرستان شاهرود به طرف خراسان دو روستا وجود دارد یکی به نام اسرائیل و دیگری به نام «اِرمیان »، که گفته می شود، در آن، قبر حضرت ارمیا (عزیز) قرار دارد.(عمادزاده اصفهانی، تاریخ انبیاء، ص677)
منبع: نشریه بشارت، شماره ی 70