نویسنده: دکتر منوچهر محمدی(*)



 

3. ولایت و امامت

در هر نوع منازعه ای، اعم از نظامی، سیاسی و فرهنگی نقش رهبری و فرماندهی فوق العاده مهم و کلیدی است. رهبری است که هدایت حرکت و جنبش را بر عهده دارد، استراتژی و راهبرد تعیین می کند و شیوه برخورد با دشمن را تنظیم و برنامه ریزی می کند. رابطه میان رهبری و توده های مردم از اهمیت ویژه ای برخوردار است و هر چه جایگاه رهبری در میان مردم مستحکم تر باشد و مشروعیت و محبوبیت بیشتری داشته باشد به عنوان یک منبع مهم قدرت تلقی می گردد.
رهبران کاریزما به علت جاذبه های شخصی توانسته اند توده ها را مدت زمانی به دنبال خود حرکت دهند و به محض خروج از صحنه جنبش با خلأ رهبری مواجه شده و به نوعی توقف و رکود رسیده است. در جمهوری اسلامی رهبری تحت عنوان ولایت فقیه و امامت به عنوان یک نهاد مذهبی – سیاسی از تمام عناصر لازم برای ارائه یک رهبری قدرتمند و کارآمد و با استمرار برخوردار می باشد. زیرا که شیوه انتخاب رهبر چه از سوی خبرگان و چه از سوی مردم موجب مقبولیت، مشروعیت و هم برخوردار از مدیریت و مدبریت قدرتمند می گردد. رهبر
آگاه به اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی زمان خود، در عین حال عادل و دور از هوای نفس موجب بروز و ظهور قدرتی می گردد که به دوستان آرامش و اطمینان خاطر داده و دشمنان را نگران و مرعوب می نماید. چرا که امت رهرو، اطاعت از او را همچون اطاعت از خدا و رسول خدا می دانند و بی چون و چرا تبعیت از او را وظیفه شرعی و دینی خود فرض می دارند.(1)

4. شهامت و شجاعت

از عوامل مهم شکست یک جبهه و جماعت، غلبه ترس از دشمنان، ترس از دست دادن اموال و دارایی ها و خانواده و مهم تر از همه ترس از مرگ است. جوامعی که مادی فکر می کنند، جوامعی که زندگی و سعادت را در رفاه مادی دنیا می بینند قهراً با معضل و مسئله ترس دست به گریبان هستند. (2) برعکس، جوامع موحد و خداجو که نه زندگی را محدود در این صباح زندگی این دنیا می دانند و نه مرگ را پایان زندگی بلکه آغازی بر زندگی جاودان، ترس را جز از خشیت الهی در خود نابود می کنند و با جرئت و شهامت به مصاف دشمن می روند و برای آنها چه بکشند و چه کشته شوند هر دو را برای خود عین پیروزی و سعادت می دانند و این خود موجب قدرتی می گردد که با هیج ابزار مادی نمی توان با آن مقابله کرد.(3)
رژیم صهیونیستی بر پایه ایجاد ترس و دلهره در دشمنان بنا گذارده شده بود و برهمین
اساس در جنگ 1973،1967،1956،1949 با ایجاد رعب و وحشت بر اعراب غلبه کرد. ولی هنگامی که جوانان فداکار و با ایمان و شهادت طلب حزب الله با غلبه بر ترس به مقابله با صهیونیست ها شتافتند، توانستند علی رغم کمی نفرات و ساز و برگ جنگی آنها را شکست دهند و به هزیمت و عقب نشینی وادار کنند. مناخیم بگین، نخست وزیر اسبق رژیم صهیونیستی، خود با اعتراف به این منبع قدرت در حزب الله می گوید: «هنگامی که آنها (جوانان حزب الله) از مرگ نمی ترسند، آنها را از چه بترسانیم !!»(4)
جوانان فلسطینی با تکیه برآموزه های اسلامی و انجام عملیات شهادت طلبانه، خواب را از چشمان صهیونیست ها بردند و توانستند در قدم اول بدون دادن هیچ گونه امتیازی نوار غزه را از لوث وجود آنها پاک و آزاد نمایند.
ملت ایران هم در این مسیر با قیام و ایستادگی و نابود کردن ترس در وجود خود توانست بر دشمنان داخلی و خارجی غلبه کند و قدرت عظیمی را ایجاد نماید و خود موجب بروز رعب و وحشت بر دل دشمنان گردد.

5. صبر و استقامت و پایداری

طبیعت و مبارزه و برخورد میان انسان ها و یا جوامع انسانی به شکلی است و در تجربه به اثبات رسیده است که هر گروه و دسته ای که بیشتر در مسیر مبارزه، پایداری و استقامت به خرج دهد و از فشارها و هیاهوهای تبلیغاتی و جنگ روانی نهراسند و رنج و سختی های مبارزه را تحمل کند و مأیوس نشود و تن به عقب نشینی ندهد، پیروزی نهایی را در آغوش خواهد گرفت و برهمین اساس خداوند به مؤمنان امر به استقامت می کند. از آنجایی که نظام جمهوری اسلامی خود را پیشگام و پیشقراول جبهه حق علیه باطل و اسلام در مقابل کفر می داند هر نوع
عقب نشینی، سازش و تسلیم در مقابل دشمن را نه جایز می شمارد و نه مطابق اوامر و قوانین الهی می داند زیرا خداوند صراحتاً به مؤمنان امر به مقاومت و پایداری داده است.(5)
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با درس گرفتن از این انقلاب، نهضت های اسلامی اساس مبارزه خود را بر پایداری قرار داده اند به طوری که امروزه مقاومت به صورت یک فرهنگ در آمده است.
یک مقایسه اجمالی میان دو جبهه جنگ یکی جنگ شش روزه در سال 1967 میلادی میان اعراب و رژیم صهیونیستی و دیگری جبهه جنگ رژیم صدام حسین علیه جمهوری اسلامی، نشان داد که تنها استقامت و پایداری می تواند موجب غلبه بر دشمن گردد.
تجاوز همه جانبه رژیم صهیونیستی علیه عموم کشورهای عربی به شکست اعراب و از دست دادن بخش عظیمی از سرزمین های خود در اثر عقب نشینی سریع سربازان عرب چند روز و به تصرف در آمدن و به پذیرش آتش بس منجر گردید که آثار این شکست همچنان بر جهان عرب سنگینی می کند. در حالی که استقامت ملت ایران در مقابل تجاوز همه جانبه رژیم صدام که با حمایت همه
قدرت های بزرگ جهانی برای مدت هشت سال صورت گرفت، موجب گردید که این ملت برای اولین بار بتواند نه تنها سرزمین های اشغالی را از چنگ دشمن متجاوز خارج کند بلکه شورای امنیت را مجبور کرد از قطعنامه های ظالمانه صادر شده قبلی خود عدول کند و با تصویب قطعنامه 598 شرایط را به نفع جبهه حق تغییر دهد و متجاوز را نیز معرفی نماید. این به دست نیامد مگر بر اثر ایستادگی، صبر و مقاومت هشت ساله و الزام دشمن به تسلیم و پذیرش در مقابل جبهه حق.(6)
همین تجربه نیز در جریان اتخاذ دو سیاست متفاوت درزمینه انرژی هسته ای نیز مشاهده می گردد. در این واقعه نیز ابتدا در قبال تهاجم همه جانبه دشمنان به نوعی سیاست عقب نشینی و در واقع عدم مقاومت در مقابل فشارهای غرب اتخاذ گردید و در نتیجه زیاده خواهی غرب و درخواست تسلیم را شاهد بودیم. ولی زمانی که نظام جمهوری اسلامی تصمیم گرفت سیاست خود را تغییر دهد و مقاومت و ایستادگی را پیشه کند، جبهه مقابل بعد از یک دوره فشار و جنگ روانی بی نتیجه، قدم به قدم از مواضع خود عقب نشینی کرد و راهی جز تسلیم در مقابل خواست مردم در برخورداری از انرژی صلح آمیز هسته ای نیافت. این به دست نیامد مگر در اثر ثبات قدم، پایداری، صبر و تحمل در مقابل همه فشارهای وارده.(7)

پی نوشت ها :

* استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران و معاون وزیر امور خارجه در آموزش و پژوهش.
1- «یا ایها الذین آمنوا اطیعو الله و اطیعو الرسول و اولی الأمر منکم.»؛ «ای کسانی که ایمان آورده اید! اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر خدا را! و اطاعت کنید اولو الأمر [=اوصیای پیامبر] را.» (قرآن کریم، 4، 59).
2- «الذین ینفقون اموالهم باللیل و النهار سرا و علانیه فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون.»؛ «آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق می کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است؛ نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین می شوند.» (قرآن کریم، 2، 274).
3- «فمن یؤمن بر به فلا یخاف بخسا و لا رهقا.» «و هر کس به پروردگارش ایمان بیاورد، نه از نقصان می ترسد و نه از ظظلم!» (قرآن کریم، 72، 13).
4- مرگ اگر مرد است گو نزد من آی، تا در آغوشش بگیرم تنگ تنگ
من از او عمی ستانم جاودان، او زمن دلقی ستاند رنگ رنگ.
5- «فاستقم کما امرت و من تاب معک و لا تطغوا انه بما تعلمون بصیر.»؛ «پس همان گونه که فرمان یافته ای، استقامت کن؛ و همچنین کسانی که با تو به سوی خدا آمده اند [باید استقامت کنند]! و طغیان نکنید، که خداوند آنچه را انجام می دهید می بیند!» (قرآن کریم، 11،12).
6- رهبر فقید انقلاب اسلامی در صفحه 262 از کتاب «چهل حدیث» از صبر و پایداری به عنوان کلید در های سعادت نام می برد و می فرماید: «صبر کلید ابواب سعادت و منشأ نجات از مهالک است. بلکه صبر، بلیات را بر انسان آسان و مشکلات را سهل می نماید و عزم و اراده را قوت می دهد و مملکت رووح را مستقل می نماید.»
7- در جهان کنونی که «قدرت»، تنها منطق حاکم بر روابط بین المللی است هر گونه وادادگی باعث خسارت و ضرر خواهد شد و دولت [دولت نهم] با درک همین واقعیت در مقابل زیاده خواهان ایستاده و باعث عزت ملی شده است، (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با رئیس جمهور و هیئت وزیران، یکشنبه 4/6/1386).

منبع: نشریه 15 خرداد، شماره 16.