بازدارندگی پوشالی

نگاهی به راهبرد امنیتی و دفاعی رژیم صهیونیستی

سیاست امنیتی رژیم صهیونیستی در طول حیاتش بر مفهوم بازدارندگی از طریق تهدید به تلافی شدید، جنگ های کوتاه در سرزمین دیگران، برتری کیفی در تسلیحات و نیروی انسانی، دستیابی به حداکثر خودکفایی در این زمینه و حمایت آمریکا متکی بوده است. اصول امنیتی از رژیم از زمان پیدایش مواردی همچون مبارزه با تروریسم تعیین نتیجه سریع و دقیق جنگ، حفظ جایگاه بازدارنده معتبر، تدافع، در سطح راهبردی و عدم باخت در هیچ جنگی را در بر می گیرد. در رهنامه نظامی رژیم صهیونیستی تأکید شده که این رژیم از نظر سرزمینی بسیار کوچک و محدود است و بیشتر مراکز راهبردی آن در تیررس دشمن قرار دارند. بنابراین در صورت شکست در هر جنگی موجودیت رژیم صهیونیستی با خطر نابودی مواجه می شود. در نتیجه از آنجا که رژیم صهیونیستی همواره تهدید دائمی علیه موجودیتش را حس می کند. به توانایی هسته ای بازدارنده روی آورده است. این شرایط ناشی از تنگناهای امنیتی موجب تأثیرگذاری بر محیط روان شناختی نخبگان سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی و احساس همیشگی تهدید از جانب دشمنان شده است.
بازدارندگی مهم ترین عنصر حفظ آرامش روانی ناشی از تهدیدهای امنیتی برای رژیم صهیونیستی است. این بازدارندگی بر راهبرد روانی و منحصر به فرد ابهام هسته ای متکی است بازدارندگی هسته ای رژیم صهیونیستی بسیار مبهم است. این ابهام نیز عمدتاً جهت قرار دادن دشمنان این رژیم در وضعیت ابهام اطلاعاتی و در نتیجه عدم احساس آرامش روانی از تهدیدهای هسته ای احتمالی این رژیم است. ابهام هسته ای بخش بنیادین امنیت رژیم صهیونیستی است. با این حال و با وجود سانسور شدید درباره برنامه هسته ای، رهبران رژیم صهیونیستی از نشر برخی اطلاعات در این باره ابراز خشنودی می کنند، چرا که نشر این گونه اطلاعات به باز دارندگی مورد نظر این رژیم کمک می کند و باعث می شود کشورهای متخاصم به فکر جنگ با رژیم صهیونیستی نیفتند. از طرف دیگر وجود قدرت مبهم هسته ای رژیم صهیونیستی نه تنها باعث حفظ امنیت این رژیم می شود بلکه موجب می شود کشورهای عربی برای انعقاد پیمان صلح مجاب شوند. بررسی های مختلف نشان می دهند که رژیم صهیونیستی سناریوی عملیات روانی علیه دشمنان خویش را بر اساس اصول زیر قرار داده است:

الف- اصل بازدارندگی:

رژیم صهیونیستی نیز مانند بیشتر کشورها می خواهد از منافع و امنیت خود با ابزارهای مسالمت آمیز دفاع کند. از همین رو می کوشد، به جای جنگیدن با دشمنان خود، آنها را از اقدام به جنگ باز دارد. از این رو در طول حیات خویش از سیاست بازدارندگی عمومی و خاص ( Public and Special Detterence) استفاده کرده است. بر اساس این اصل، رژیم صهیونیستی تلاش می کند تا با استفاده از تبلیغات روانی، خود را برتر از رقبای خویش نشان داده و آنها را از جنگ احتمالی باز دارد. این در حالی است که این تبلیغات در بسیاری موارد بی پایه و اساس است، این بی اساسی خود را در تبلیغات این رژیم مبنی بر ایجاد گنبد آهنین و نفوذ ناپذیری آن نشان می دهد. بر خلاف تبلیغات این رژیم، موشک های حزب الله و حماس در درگیری های اخیر به راحتی این گنبد را شکافت و سوراخی بزرگ در آن پدید آورد.

ب- اصل هشدار راهبردی:

طبق اصل نخست، رژیم صهیونیستی باید از چنان قدرت نظامی ای برخودار باشد که ترس از آن قدرت، دشمن را از هر اقدامی بازدارد. اما اگر این اصل، اثرگذار نباشد و یک قدرت رقیب، با فراهم آوردن نیرو و توان لازم در صدد حمله به رژیم صهیونیستی باشد، نظام اطلاعاتی این رژیم باید از پیش باخبر شود و به سرعت هشدار لازم را بدهد تا با اقداماتی نظیر حمله پیشگیرانه، دشمن دچار غافلگیری راهبردی شود. تهدیدهای روانی رژیم صهیونیستی مبنی بر حمله به تأسیسات هسته ای ایران که بارها توسط مقامات سیاسی و نظامی این رژیم اعلام شده در این راستا قابل تحلیل است.

ج- اصل پیروزی قاطع و سریع:

طبق این اصل، چنانچه قدرت نظامی نتواند بازدارندگی ایجاد کند و نظام اطلاعاتی نیز نتواند به موقع هشدار داده و با تهاجم پیشگیرانه از حمله طرف مقابل جلوگیری کند یا اینکه اقدام نظامی به صورت تجاوز از سوی رژیم صهیونیستی آغاز شود. از آن جا که این رژیم امکان درگیری در یک جنگ فرسایشی را ندارد. نیروهای نظامی آن باید بتوانند به شیوه های کوبنده و سریع پیروز شوند. تجربه جنگ های گذشته این رژیم نیز مؤید این موضوع است. به لحاظ ویژگی های روانی، نظامیان این رژیم تاب تحمل نبردهای سنگین و طولانی را ندارند. در زمان جنگ 33 روزه رژیم صهیونیستی علیه لبنان بارها رسانه های مختلف از تضعیف روحیه و مشکلات روانی نظامیان این رژیم سخن راندند و این در حالی است که این جنگ فقط کمی بیش از یک ماه به طول انجامید. احساس روانی عدم امنیت موجب شده که مقامات و استراتژیست های رژیم صهیونیستی از دستیابی کشورهای منطقه خاورمیانه به انرژی هسته ای که به زعم آنها موجب بر هم خوردن موازنه قدرت و امنیت ناشی از سلاح های هسته ای این رژیم می شود. هراسناک باشند زیرا رژیم صهیونیستی با برخورداری از زرادخانه های هسته ای تاکنون توانسته برابر دشمنان خود در منطقه بازدارندگی ایجاد کند و حتی گاهی اوقات با تهدیدهای نظامی برخی از آنها را منفعل کند. این در حالی است که در کنار بازدارندگی سخت افزاری نیروهای نظامی نیز باید از قدرت ایمان و معنویت لازم برای مقابله با دشمن برخوردار باشند، قدرتی که نظامیان این رژیم فاقد آن هستند. اگر قدرت سخت افزاری با روحیه رزمندگی توأم نشود. صدها کلاهک هسته ای نیز قادر به بازدارندگی نخواهند بود. تجربه جنگ ها و پیروزی های گروه های مقاومت لبنانی و فلسطینی با ابتدای ترین تجهیزات نظامی در برابر این رژیم، حاکی از پوشالی بودن بازدارندگی مورد ادعای رژیم صهیونیستی است. جنگ هشت روزه غزه نیز تأیید دیگری بر این موضوع است. این جنگ نشان داد که رژیم صهیونیستی چنان ناتوان شده که نتوانست حتی در مقابل موشک های کوتاه برد 80 کیلومتری غزه ایستادگی کند. در فرآیند این جنگ و با وجود تمام تلاش های صهیونیست ها به منظور تقویت جبهه داخلی، این جبهه بسیار شکننده و آسیب پذیر بود. در واقع اگر چه آنها تاکنون مانورهای آموزشی متعددی را اجرا کرده اند اما مردم پس از شنیدن صدای آژیر خطر در تل آویو و اورشلیم و حتی پیش از شلیک موشک های حماس، خونسردی خود را از دست داده و دچار هرج و مرج می شدند. می توان گفت موشک های حماس باعث از بین رفتن اعتماد مردم به رهبران رژیم صهیونیستی شد. با وجود هزینه های فراوان، سپر دفاع موشکی این رژیم موسوم به «گنبد آهنین» نتوانست از ساکنان سرزمین های اشغالی به طور کامل محافظت کند. در واقع این سیستم دفاع موشکی بیشتر شبیه یک «گنبد سوراخ» است که حتی قادر نیست از اصابت ده ها موشک به رژیم صهیونیستی جلوگیری کند. بنابراین این سپر موشکی چگونه می تواند از اصابت هم زمان هزاران موشک در یک نبرد احتمالی جلوگیری به عمل آورد؟
این امر در حقیقت انسان را به یاد آیه 41 سوره عنکبوت در قرآن مجید می اندازد که در آن از خانه عنکبوت به عنوان خانه ای سست و بی بنیان یاد می شود.
منبع مقاله: همشهری دیپلماتیک شماره 67 دی ماه 1391