نویسنده: احمد محمدی




 

توصیه‌هایی برای رفتارهای رسانه‌ای

با توجه به پیش رو بودن یازدهمین دوره‌ی انتخابات ریاست‌جمهوری، ماه‌های آینده ملاحظات و مقتضیات ویژه‌ای دارد که مقتضی است در راهبردهای رسانه‌ای مورد توجه خاص قرار گیرد.
بر این اساس، دو دسته موضوع پیش روی رسانه‌های درون نظام قرار خواهد داشت. دسته‌ی اول مسائلی است که باید به منظور جریان‌سازی در میان افکار عمومی به آن‌ها پرداخت و دسته‌ی دوم مجموعه‌ای از مباحث است که هر کدام با ملاحظه‌ای خاص باید از دستور کار خارج شود.

الف) مسائل قابل پردازش

این گروه از مسائل را می‌توان به چهار حوزه‌ی کلان تقسیم کرد که هر کدام ریزموضوعات مختلفی را شامل می‌شود:

1. افکار عمومی و بدنه‌ی اجتماعی

مهم‌ترین اولویت در حوزه‌ی افکار عمومی و بدنه‌ی اجتماعی در این مقطع، شکل دادن و بسترسازی برای برگزاری یک انتخابات پرشور و با حضور آحاد ملت است که می‌توان به لحاظ منطقی، تلاش برای رسیدن به چنین هدفی را به عنوان اولین وظیفه‌ی رسانه‌ها مورد توجه قرار داد. در این راستا، به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
1-1. تبیین ضرورت مشارکت پرشور در انتخابات پیش رو از جنبه‌های مختلف:
-بازخوانی بیانات امام و رهبری در تأکید بر این مقوله
-تبیین این موضوع و نقش آن به عنوان عامل مشروعیت‌بخش به نظام
-پرداختن به اینکه انتخابات پیش رو اولین انتخابات ریاست‌جمهوری پس از فتنه‌ی 88 است و مجموعه‌ای از حساسیت‌ها در آن تجمیع شده است.
-بررسی چگونگی ایجاد انگیزه برای حضور مردم در انتخابات و جلب اعتماد عمومی
1-2. ترسیم هندسه و ترکیب مشارکت ایرانیان در دوره‌های گوناگون انتخابات:‌
-بررسی نقش مؤلفه‌های بومی و محلی در حضور مردم
1-3. بررسی موانع پیش رو در تحقق حضور حداکثری مردم:
- تأثیر القای شبهه در خصوص سلامت انتخابات و بی‌اعتمادی در مردم (این موضوع می‌بایست به شکل مبسوط بررسی شود.)
- بررسی تأثیر مشکلات اقتصادی در انتخابات و به ویژه در حوزه‌ی مشارکت (بررسی میزان احتمال قهر سیاسی مردم)
- بررسی نقش دستگاه‌های اجرایی، رسانه‌ها و جناح‌های سیاسی در افزایش مشارکت
- بررسی مؤلفه‌های اساسی برای ترغیب افکار عمومی
- بررسی نقش تبلیغات انتخاباتی در مشارکت عمومی

2. ساختار نظام انتخاباتی کشور و نهادهای دخیل

زیر سؤال بردن ساختار و انتقاد به عملکرد نهادهای برگزارکننده‌ی انتخابات، جزء محورهای اصلی هجمه‌ی بازیگران فتنه از سال 88 تا کنون است که هرچند برای مدتی از تب‌وتاب اولیه افتاد، اما این رویه در آستانه‌ی انتخابات امسال، بار دیگر خودنمایی خواهد کرد و امروز نیز رگه‌هایی از آن به خوبی قابل بازیابی است. از همین رو ضروری است با توجه به شبهات طرح‌شده، طرح جامعی را برای دفاع از ساختار انتخاباتی کشور در فضای رسانه ترسیم نمود. در این راستا، محورهای زیر توصیه می‌شود:
2-1. تبیین و شفاف‌سازی از نظام انتخاباتی کشور و نقش مردم در برگزاری انتخابات:
- پاسخ به شبهات مربوط به شورای نگهبان
-مقایسه‌ی سیستم انتخاباتی کشور با دیگر کشور
2-2. آسیب‌شناسی تبلیغات انتخاباتی اعم از:
- تبلیغات انتخاباتی زودرس
- نقش رسانه‌های بیگانه در فضای تبلیغات انتخاباتی
-هزینه‌های تبلیغات انتخاباتی
- تبدیل شدن تبلیغات انتخاباتی به نزاع‌های خیابانی
2-3. بازخوانی پاسخ‌های حقوقی به ادعای تقلب انتخاباتی سال 88

3. تحلیل مواضع و اقدامات جریان‌های سیاسی کشور

3-1. اصول‌گرایان: مهم‌ترین اولویت‌ها در مورد جریان اصول‌گرا:
3-1-1. بررسی عوامل و راهکارهای ایجاد وحدت در جریان اصول‌گرا بدون لحاظ قبیله‌گرایی و سهم‌خواهی
3-1-2. مقایسه‌ی تطبیقی عملکرد اصول‌گرایان با اصلاح‌طلبان در سال‌های زعامت قدرت
3-1-3. بازخوانی موفقیت‌های دولت و مجلس اصول‌گرا
3-2. اصلاح‌طلبان و فتنه: مهم‌ترین اولویت‌های پیشنهادی در مورد این جریان
3-2-1. بررسی راهبردهای انتخاباتی اصلاح‌طلبان اعم از:
- تلاش برای امتیازگیری از نظام
- تلاش برای بازگشت و تبرئه‌ی فتنه‌ی 88
- دامن زدن به اختلاف اصول‌گرایان
3-2-2. بازخوانی ناکارآمدی‌های دوران اصلاحات
3-2-3. بازخوانی عبرت‌های فتنه‌ی 88
3-3. جریان انحراف: باید توجه داشت که تعریف انحراف مشخص شود و کل دولت را در بر نگیرد.
مهم‌ترین اولویت‌های مطرح در مورد حلقه‌ی انحرافی به قرار زیر است:
3-3-1. بررسی راهبردهای حلقه‌ی انحرافی برای انتخابات:
- تلاش برای بهره‌گیری از ظرفیت اصلاح‌طلبان
-ایجاد اختلاف در اردوگاه اصول‌گرایان
- و ...
3-3-2. پررنگ‌ کردن وجوه تشابه جریان اصلاح‌طلب و حلقه‌ی انحرافی
3-3-3. بررسی مصادیق عبور از خطوط قرمز نظام و تحلیل جریانی موارد آن

4. بررسی نقش طرف خارجی در انتخابات

رصد و تحلیل محتوایی عملیات روانی رسانه‌های معارض پیرامون انتخابات و ارزیابی نگاه طرف خارجی به این مقوله از جمله کلیدی‌ترین اقداماتی است که هوشمندی ویژه‌ای را می‌طلبد.
ب) مسائلی که باید از پرداختن به آن‌ها اجتناب کرد:
1. جابه‌جایی مسائل اصلی و فرعی
این ملاک با توجه به بیانات رهبر انقلاب بی‌تردید جزء اصلی‌ترین بزنگاه‌های رسانه‌ها خواهد بود، اما مصداق‌یابی برای آن باید با دقت ویژه‌ای همراه باشد.
2. پرهیز از نقد کل دولت و نادیده انگاشتن نقاط قوت آن و همسان‌سازی میان انحراف و رئیس‌جمهور
3. پرهیز از برجسته نمودن اختلاف
نقد مجلس و دولت اصول‌گرا به ظرافت خاصی نیاز دارد و باید مواظب بود این نقدها ذهن مخاطب را به ترجیح جریان‌های رقیب نزدیک نکند.
4. سیاه‌نمایی از عملکرد کلی نظام
در نقد همه‌ی جریان‌ها، به ویژه آن‌هایی که در برهه‌هایی در ساختار قدرت بوده‌اند، مانند اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان، به گونه‌ای عمل نشود که از ساختار کلی نظام سیاه‌نمایی شود.
منبع:سایت برهان

/ج