نویسندگان: محمدرضا صافی، حامد حبیب الهی، محمد سمیعی




 

انواع عرقیات با طبع سرد عبارتند از: عرق بید، عرق بیدمشک، عرق خارشتر، عرق شاهتره و عرق کاسنی.
در این مقاله به معرفی برخی از عرقیات و خواص آنها می پردازیم.

عرق برگ چنار: (طبیعت سرد دارد)

رفع تنگی نفس، آسم، سینه درد، اختلالات حنجره و چاق کننده است.
تب بر، مفید برای رعشه و امراض عصبی، مناسب برای ضعف اعصاب، براق کننده پوست است و درد و ورمی را که از گرمی مزاج باشد تسکین می دهد. بسیار سرد و تب بُر می باشد.
اگر دلتان می خواهد کمی چاق شوید یا تب دارید و یا دچار تنگی نفس هستید، عرق برگ چنار نوشیدنی خوبی است.
بسیار سرد می باشد و برای رعشه و امراض عصبی مفید است.
ضد آسم، جلا دهنده ی پوست به طریقه ی استعمال موضعی می باشد.

طریقه ی مصرف:

- یک فنجان به صورت غلیظ مصرف شود.
- روزی دو فنجان میل شود.

عرق برگ زیتون: (طبیعت سرد دارد)

پایین آورنده ی فشار خون، کاهش دهنده ی قند خون، تنظیم ضربان قند، مقوی، تب بر، مفید برای کبد، رفع سردرد، تقویت حافظه، مدر، تسکین دهنده درد دندان، قابض معده و ملین است.

طریقه ی مصرف:

- یک فنجان در یک لیوان آب سرد میل شود.
- روزی دو فنجان میل شود.

عرق برگ مورد: (طبیعت سرد دارد)

تقویت کننده ی رویش مو، آنتی سپتیک، درمان کننده ی التهاب مخاط بینی، قابض و ضد اسهال می باشد.

طریقه ی مصرف:

- 2 فنجان در روز میل فرمایید.

عرق بید: (طبیعت سرد و خشک دارد)

تب بر است و اثر قاطع ولی کند بر تب های مداوم دارد. رفع کننده ی بی خوابی های ناشی از ضعف اعصاب، رفع قاعدگی های دردناک، مقوی معده، اشتهاآور و درمان کننده یرقان، تسکین دهنده ی دردهای دستگاه تناسلی، رفع کننده ی سردرد، خنک، رفع زخم دهان، دفع آفت دهان، ضد آبله مرغان، آرام بخش، مدر قوی، ضد تشنج و رماتیسم است.
تقویت قلب، تصفیه خون، رفع شوره سر، لطیف کننده مو (باید مو را با آن شستشو داد)، تسکین دهنده ی دردهای مفصلی و... می باشد.

طریقه ی مصرف:

- روزانه نصف لیوان به صورت غلیظ مصرف شود. به صورت شربت همه وقت قابل استفاده است.
- روزی دو فنجان میل شود.
* احتیاط: در بیمارانی که آسپیرین استفاده می نمایند و در افراد مبتلا به دیابت مصرف نشود.

چهار عرق سرد: (طبیعت سرد دارد)

تقویت کننده ی معده، کاهنده ی چربی و قند، ضدعفونی کننده، تصفیه کننده ی خون، تب بر، شتشوی کلیه و کبد و خنک برای کسانی که طبیعت گرم دارند.

طریقه ی مصرف:

- یک فنجان در یک لیوان آب سرد بعد از غذا میل شود.

عرق خارشتر: (طبیعت سرد دارد)

ضد عفونت های مجاری اداری و رفع سوزش مجاری ادرار، ضد سیاه سرفه، برطرف کننده ی سنگ کلیه و مثانه، تقویت کننده ی اعمال کلیه و شتشودهنده ی کلیه ها، تقویت کننده ی کبد، تصفیه ی خون، مدر قوی و ضد تب و لرز بودن از خواص آن است.

طریقه ی مصرف:

- یک فنجان در یک لیوان آب سرد به صورت شربت بعد از غذا میل شود.
- روزانه یک فنجان به صورت غلیظ مصرف شود

عرق ختمی: (طبیعت سرد دارد)

نرم کننده مخاط ها و دوای بیماری های ریوی، سینه، سرفه و گلو و رافع تحریکات جلدی می باشد.
افزایش هورمون جنسی مردان، ورم کلیه، جوش صورت، بواسیر، سوزش رحم، عفونت روده، تنظیم عادت ماهانه.

طریقه ی مصرف:

- روزی یک استکان(140 گرم).

عرق خیار: (طبیعت سرد دارد)

خنک کننده و مقوی است. سنگ کلیه و مثانه را از بین می برد. برای رفع ورم کبد مفید است. پایین آورنده ی قند خون و فشار خون نیز می باشد.

طریقه ی مصرف:

- قبل از هر وعده غذا نصف لیوان میل شود.

عرق ریواس: (طبیعت سرد دارد)

مقوی معده و ضد انگل، سلامت دندان ها را حفظ می کند. خون ساز و اشتهاآور است و نیز رفع کننده ی یبوست و دل درد نیز می باشد.

طریقه ی مصرف:

- بعد از هر وعده غذا یک استکان میل شود.

عرق شاهتره: (طبیعت سرد دارد)

ضد خارش های پوستی، رفع کننده ی بیماری های پوستی، شفادهنده ی عفونت های پوستی و قارچ های جلدی و تقویت کننده ی پوست، ضد حساسیت ها، صفرابُر، تقویت کبد، نشاط آور، ضد نفخ و اشتهاآور است.
معتدل، تصفیه کننده ی خون، ادرارآور، ضد یرقان، تقویت لثه، هضم کننده ی غذا، معرق و سرشار از ویتامین c همچنین نارسایی های کبدی، کم کننده ی غلظت و چسبندگی خون، آرام بخش، جلوگیری از خونریزی داخلی، مسهل اخلاط ثلاثه، دافع صفرا و سودای گرم است.
در بیماری جذام و برخی غدد سرطانی ( با منشاء اپی تلیوم) مؤثر است. مفید جهت زنبورزدگی و تقویت قوه ی بینائی، رفع دل درد و نیز در مداوای تصلب شریان ها مؤثر است.
از مهمترین مواد شیمیایی شناخته شده در گیاه می توان پتاسیم، سدیم و کلسیم را نام برد.

طریقه ی مصرف:

- یک فنجان در یک لیوان آب سرد بعد از غذا میل شود.
- روزانه نصف لیوان به صورت غلیظ مصرف شود.

عرق کاسنی: (طبیعت سرد دارد)

این عرق گیاهی موجب سفیدی و زیبایی صورت شده و از بوی بد عرق انسان می کاهد؛ همچنین این عرق در تقویت معده انسان نیز مؤثر است و کلسترول خون را تنظیم می نماید. در ماه های گرم سال تحمل گرما را در بدن افزایش می دهد. این عرق هم دارای اثر ادرارآور و هم برطرف کننده ی یبوست می باشد. این عرق در درمان بیماری های کبد و همچنین پاکسازی آن از سموم تأثیر زیادی دارد.
ضد خارش، تصفیه کننده ی خون، کاهنده ی چربی، درمان کننده ی کم خونی، مسکن اعصاب، درمان کننده ی بیماری های مزمن پوستی، رفع کننده ی ورم التهابی لثه و رفع کننده ی رسوبات ادراری نیز است.
ضد حساسیت، درمان قاطع جوش و لک صورت، جلوگیری از غلظت خون، تب بر، درمان ورم مفاصل و طحال، درمان یرقان، ملین و تسکین حرارت خون نیز از خواص آن است.
طبیعت آن سرد و تر است و برطرف کننده ی تشنگی مفرط، مدر صفرا، درمانگر دیفتری و نیز مفید برای بیماری های اعصاب و وجود خون در ادرار می باشد.
ریشه کاسنی مدر بوده و به عنوان اشتهاآور و صفراآور مورد مصرف قرار می گیرد. گل کاسنی به عنوان ملین و افزاینده صفرا مورد استفاده قرار می گیرد.

طریقه ی مصرف:

- دو فنجان هر روز صبح مصرف شود
- روزانه نصف لیوان به صورت غلیظ مصرف شود.

عرق کیالک (سرخ ولیک یا زالزالک): (طبیعت سرد دارد)

تصفیه کننده ی خون، جلوگیری از افزایش کلسترول خون، جلوگیری از تنگ و سخت شدن رگ ها، درمان تپش قلب، تنظیم فشار خون، مفید جهت بیماری های قلبی، بازکننده ی انسداد عروقی، تنظیم گردش خون، تب بر، معالجه سستی اعصاب، تصلب شرائین، ضد تشنج، ورم آئورت، آنژین دوپواترین، ضد چاقی، اضطراب، استرس، برطرف کننده ی ناراحتی های قوای تناسلی زن و مرد و ناراحتی گوش می باشد.

طریقه ی مصرف:

- یک تا یک و نیم فنجان در روز میل شود.
- قبل از غذا با یک لیوان آب سرد میل شود.

عرق گشنیز: (طبیعت سرد دارد)

نیرودهنده، ضد تشنج، ضد کرم و باکتری و بیماری های روده ای، ضد صرع، بادشکن، طعم دهنده، ضد اسپاسم و ضد نفخ می باشد.

طریقه ی مصرف:

- بعد از هر غذا یک استکان میل شود.
* تذکر: از مصرف زیاد آن خودداری شود.

عرق گل ختمی: (طبیعت سرد دارد)

نشاط آور، نیکوکننده ی رخسار، رفع التهاب مثانه و قطع ادرار، درمان کننده ی آسم و گرفتگی صدا نیز می باشد که البته عرق برگ چنار جهت آسم و سینه درد مفیدتر از عرق گل ختمی است.
درمان برنشیت، نرم کننده ی پوست، ضد ناراحتی عضلانی و عصبی و نیز جهت سرفه و دردهای گلو و زکام و بیماری های سینه مفید می باشد.
در بیماری های چشم شستن چشم ها با محلول فوق مفید واقع می شود.

طریقه ی مصرف:

- یک فنجان در یک لیوان آب سرد بعد از غذا میل شود.

عرق مورد( برگ مورد): (طبیعت سرد دارد)

ضد خون ریزی، قابض روده، تقویت معده، رفع ورم روده، درمان اسهال، ضد آفت، درمان بواسیر، ضد عفونی کننده ی دهان، مفید برای سرماخوردگی و سرفه و سردرد و در مصرف خارجی برای تقویت رشد موی سر مفید است.

طریقه ی مصرف:

- دو فنجان در روز میل فرمایید.

عرق نیلوفر: (طبیعت سرد دارد)

مقوی قلب و اعصاب، مسکن سردردهایی که علت آنها گرمی مزاج است، خواب آور بوده و تشنگی و حرارت را تسکین می دهد. عرق نیلوفر برای شادابی پوست و سرماخوردگی مفید است.

طریقه ی مصرف:

- افرادی که پوست بدن شان خارش دارد یا جوش های صفراوی می زنند می توانند آب طبخ شده عناب را با عرق نیلوفر به مدت چند روز ناشتا میل کنند.

عرق همیشه بهار: (طبیعت سرد و خشک دارد)

تصفیه ی خون، کاهش فشار خون، رفع زردی و معرق بودن از خواص آن است. نام دیگر آن رزگل می باشد.

طریقه ی مصرف:

- بطور معمول روزی سه فنجان میل شود، لکن برای بیماری های مختلف نحوه مصرف متفاوت است.
منبع مقاله: صافی، محمدرضا؛ سمیعی، محمد؛ حبیب الهی، حامد؛ (1391)، آشنایی با عرقیات گیاهی، قم، انتشارات ابتکار دانش، چاپ هفتم.