سرمه دوزی آموزش دوم

لوازم مورد نیاز:

-سوزن و نخ-سوزن ته گرد-کاربن-پارچه-قیچی-الگو-اتو-مداد-خودکار-سرمه

مراحل انجام کار:

شرح مراحل کار را گام به گام آغاز می کنیم. اولین قدم، انتخاب پارچه(ترمه ، مخمل، جیر و. . . )است. بعد از آن، ترمه را به اندازه ی دلخواه ببرید.
ترمه باید کاملاً صاف و اتو کشیده باشد. اگر چروک بود، از پشت، در جهت خواب آن اتو بزنید.
(بهتر است بعد از برش و اتو، دور تا دور ترمه را سردوزی کنید تا در طول کار از نخ کش شدن آن جلوگیری شود. )
دومین قدم استفاده از لایی چسب به عنوان ساده ترین روش برای انتقال نقشه بر روی پارچه ی ترمه است. لایی چسب را به اندازه ی ترمه برش بزنید. پشت ترمه را به ناحیه ی چسب دار لایی به وسیله ی اتو بچسبانید. (طرفی از لایی که حالت پرزی و برجسته دارد، طرف چسب دار آن است. )
سومین قدم انتخاب طرح و نقشه است. در سرمه دوزی با دو نوع طرح روبه رو هستیم، طرح مرکزی در وسط کار و طرح هایی در گوشه. اگر طرح در گوشه باشد و فقط بخواهیم از گوشه ی پارچه استفاده کنیم، بلافاصله پس از چسباندن لایی بر پشت ترمه، شروع به کشیدن قطر کنید تا فاصله از گوشه ی پارچه و نیز تنظیم طرح به خوبی اجراء شود.
اما اگر طرح، مرکزی باشد ابتدا مرکز نقشه را روی کاغذ پوستی پیدا کنید، سپس مرکز ترمه را پیدا کنید و این دو را روی هم منطبق کنید. این دو نقطه ی مرکزی را به وسیله ی سوزن ته گرد روی هم ثابت کنید و سپس شروع به انتقال طرح روی پارچه کنید.
قدم چهارم به این صورت است که وقتی طرح را روی کاغذ پوستی شفاف کشیدید، پارچه را پهن کنید و کاغذ پوستی را روی پارچه با سوزن ثابت کنید.
آن طرف کاربن را که اثر می گذارد، روی پارچه گذاشته و طرح را روی کاربن قرار دهید.
با مداد یا خودکار، بر روی طرح بکشید. (از یک ورق کاربن می توان برای چند بار طرح کشیدن استفاده کرد. )
کاغذ پوستی و کاربن را از روی پارچه بردارید.
تا این مرحله، یک طرح روی لایی ترمه دارید. به وسیله ی سوزن و نخ رنگ روشن، روی خطوط را کوک بزنید تا با این روش، طرح به روی پارچه منتقل شود.
یکی از اصلی ترین، مهم ترین و پرکاربردترین دوخت ها در سرمه دوزی «دوخت پیچ»است. این دوخت بیشترین دوختی است که در سرمه دوزی برای ساقه دوزی ها، دور دوزی ها و حاشیه دوزی طرح ها استفاده می شود. به همین دیل آموزش انواع دوخت را با آن آغاز خواهیم کرد.
برای دوخت پیچ از سرمه ی ساده(مات) استفاده می شود. برای شروع کار سرمه را به اندازه های یکسان و مساوی با قیچی ببرید.
در سرمه دوزی یک دست و یک اندازه بریدن سرمه بسیار حائز اهمیت است. زیرا عدم رعایت این نکته به طور چشمگیری از زیبایی کار می کاهد. بنابراین یک رشته سرمه را در نظر بگیرید و به اندازه های یک سانتی متری ببرید. برای مساوی شدن، آن ها را کنار هم بگذارید و برش بزنید.
پس از کوک زدن خطوط طرح، ترمه را برگردانید و آماده ی سرمه دوزی شوید .
برای دوخت صحیح تر و دقیق تر و البته زیباتر، در خطوط مایل که انحنای بیشتری دارند از سرمه های با سایز کوچک تر باید استفاده کرد.
یعنی اگر طرحی مانند شکل داشته باشیم، در نقاطAتاBاز سرمه ی بلندتر(مثلاً یک سانتی متر) و در نقاط CتاDاز سرمه ی کوچک تر(مثلاً 0/7 سانتی متری) استفاده کنید.
با دانستن نکات یاد شده دوخت را شروع کنید. نخ و سوزن را که از قبل آماده کرده اید از میان ترمه روی خط طرح که قبلاً کشیده اید، بیرون آورید. (نکته: نخ مورد استفاده در سرمه دوزی، نخ معمولی کوک است و هرگز نمی توان از نخ های نایلونی که سرمه درون آن لیز می خورد و به راحتی قابل حرکت است، استفاده کرد. )اولین سرمه را درون سوزن بیندازید. برای زیباتر شدن کار، حتماً باید اولین قطعه ی سرمه، کمی کوتاه تر از بقیه باشد.
سوزن بیرون آمده از ترمه را درست به اندازه ی قد آن سرمه داخل پارچه کنید.
سوزن را از کنار همان سرمه کمی بالاتر درست روی خط طرح بیرون آورید.
همیشه به جهت قرار گیری سرمه و حرکت صحیح نخ دقت داشته باشید. در مرحله بعدی سرمه ی بعدی را در حالی که هنوز نخ را کاملاً محکم نکشیده اید، در سوزن بیندازید و دوباره از کنار سرمه ی قبل داخل پارچه کنید. به همین منوال ادامه دهید تا در نهایت دوخت را به صورت پیچ ببینید.
نکته ی قابل ذکر در اینجا جا انداختن سرمه است که باید به کمک انگشت سبابه، سرمه ای را که دوخته اید در کار محکم کنید.
منبع: نشریه ترمه شماره 18