شریک تنش های جهان، از کودتا تا قتل و جنگ

گر چه تاکنون مقامات اطلاعاتی آمریکا به دست داشتن در هفت کودتا اعتراف کرده اند، اما در بسیاری از کشتارها و تنش های سیاسی و بین المللی، آمریکا به عنوان متهم اصلی مطرح است.
همزمان با شصتمین سالگرد کودتای آمریکایی- انگلیسی علیه دولت قانونی و ملی گرای «محمد مصدق» در ایران، سازمان های امنیتی اطلاعاتی آمریکا با آزادسازی اسناد محرمانه به دست داشتن سی.آی.ای. در کنار نهادهای اطلاعاتی امنیتی انگلیس در براندازی دولت قانونی اعتراف کردند.
وبسایت نشریه بین المللی معتبر فارین پالسی در گزارشی به بیان ۷ مورد از دخالت های ایالات متحده و کودتاهایی پرداخته است که در آن نهادهای اطلاعاتی و دولتی آمریکا به صورت مستقیم برای سرنگونی دولت های مردمی و جاگزینی آن با دولت های دست نشانده وارد عمل شدند.
از جمله اولین کودتاهایی که به وسیله سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا( CIA ) حمایت شد در ایران اتفاق افتاد. یک ژنرال آمریکایی به ایران پرواز و با دوستان قدیمی اش دیدار کرد، شاه ایران به نخست وزیر محمد مصدق دستور داد که از مقامش کناره گیری کند. در این شرایط بود که میلیون ها دلار پول به تهران سرازیر شد تا طرفداران مصدق را خریداری کند و هزینه های تظاهرات این افراد در خیابان های تهران فراهم شود.
نیروهای ارتش ابتدا مخالفت کردند، اما بعد از آن دریافتند که شرایط تغییر کرده است، بنابراین نخست وزیر را دستگیر کردند و مصدق تا پایان عمر در حبس خانگی ماند. این یکی از پرونده ها در تاریخ سی.آی.ای و یکی از چندین کودتای آمریکایی بود که در نیمه دوم قرن بیستم در اقصی نقاط جهان به وقوع پیوست.
چند خط فوق، روایتی بود که وبسایت فارین پالسی در تشریح کودتای آمریکا در شهریور ۱۳۲۰ شمسی به آن اشاره کرد.
در جریان جنگ سرد تعدادی از رهبران ملی در کشورها وجود داشتند که به صورت دموکراتیک و یا با کودتا در راس قدرت قرار گرفتند، اما در نهایت این موقعیت برای برخی از آنها حتی به قیمت جانشان تمام شد، زیرا سی.ای.ای. تلاش کرد تا وابستگان به خودش را به جای آنها در راس قدرت قرار دهد.
تاکنون دولت ایالات متحده از اعتراف به دست داشتن در کودتای ایران خودداری می کرد ولی اکنون نهادهای اطلاعاتی و امنیتی ایالات متحده به دخالت آشکار خود در این قضیه اقرار می کنند.
در این گزارش ۷ مورد از کودتاهایی که آمریکا دست داشتن در آن را پذیرفته است آورده شده است و هنوز تعداد زیادی از کودتاها در سراسر جهان مطرح هستند که کاخ سفید به عنوان متهم در آن مطرح است و رسما این کشور دخالت در آنها را تایید نکرده است.
بنابراین گزارش، مشروعیت دخالت پنهان آمریکا در این هفت کودتای موفق از نظر کاخ سفید، نشان دهنده دست های پنهان ایالات متحده در تنش های سیاسی جهان است. (در این گزارش به دخالت های نظامی آمریکا و اشغالگری کشورهای دشمن و حتی اقدامات گروه ها و شورشیان طرفدار آمریکا و حتی ترورها و قتل های ناموفق همچون تلاش برای ترور فیدل کاسترو با سیگار آلوده اشاره نشده است)
به نوشته فارین پالیسی، در شرایط فعلی نیز علیرغم نفوذ روبه کاهش ایالات متحده در قاهره، براساس شواهد موجود و همچنین تئوری توطئه می توان گفت که هم اخوان المسلمین و هم دولت نظامی این کشور در مورد خط مشی آمریکا در مصر با دولت آمریکا ساخت و پاخت هایی کرده اند. در ذیل این گزارش خلاصه ای ازکودتاهای تایید شده به وسیله سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در سراسر جهان ذکر شده است.

** ایران سال ۱۹۵۳ میلادی (مرداد ۱۳۳۲ )

باوجود شایعاتی که در مورد دخالت سی.آی.ای. در کودتای سال ۱۹۴۹ برای ایجاد یک رژیم نظامی در سوریه بر سر زبان ها وجود دارد، اما سقوط نخست وزیر محمد مصدق اولین دخالت تایید شده به وسیله مقامات این کشور در موضوع کودتاهای آمریکایی در دیگر کشورهاست که در ابتدای جنگ سرد به وقوع پیوست.
در سال ۱۹۵۳ تنها دو سال از دوره نخست وزیری مصدق سپری شده بود. او در این دوره شاه را به چالش کشیده بود، مصدق صنعت نفت را که پیش از آن به وسیله انگلیسی ها اداره می شد ملی کرد، اما مجبور شد از مقامش کناره گیری کند، وی سپس دستگیر شد و تا آخر عمر در حبس خانگی باقی ماند.
براساس اطلاعات محرمانه ای که به تازگی انتشار یافتند، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا دستور انجام چنین کودتایی را صادر کرد.
این اسناد و گزارش ها تصریح می کنند: این ظرفیت وجود داشت ... که ایران در برابر تهاجم شوروی بی پناه شود ... در زمانی که جنگ سرد در اوج آن قرار داشت و هنگامی که ایالات متحده در جنگ اعلام نشده ای در کره علیه نیروهای اتحاد جماهیر شوروی و چین حضور داشت، واشنگتن مجبور شد برنامه ریزی و اجرای عملیاتی با اسم رمز آژاکس (TPAJAX) انجام دهد.

** گواتمالا ۱۹۵۴

گرچه ایالات متحده پشتیبان جاکوب آربنز رییس جمهور گواتمالا بود و وی را به عنوان دارایی خود احساس می کرد، اما هنگامی که آربنز مجموعه ای از اصلاحات را آغاز کرد و این اصلاحات، دارایی ها و زمین ها و منافع آمریکا به ویژه شرکت آمریکایی یونایتد فروت (United Fruit Company) را تهدید کرد، دولت آمریکا احساس خطر کرد و در یک کودتا آربنز را از قدرت ساقط کرد و اجازه داد تا گروه های مسلح و شورشی اختیار کشور را به دست بگیرند.
اطلاعات طبقه بندی شده از دخالت سی آی ای در برکناری رییس جمهور این کشور و دیگر اقدامات همچون کمک به شورشیان و تسلیح نیروهای شبه نظامی و اقدام نیروی دریایی آمریکا در محاصره سواحل گواتمالا حکایت می کند که اسناد آن در سال ۱۹۹۹ از حالت محرمانه خارج شدند و در اختیار عموم قرار گرفتند.

** کنگو ۱۹۶۰

پاتریس لومومبا اولین نخست وزیر این کشور بود که بعدها جمهوری دموکراتیک کنگو نام گرفت بود و به وسیله رییس جمهور جوزف کاساووبو از طریق مداخله نظامی آمریکا در حمایت از نیروهای بلژیکی سرنگون شد. این تلاش خونبار با هدف بالا بردن منافع تجاری بلژیک بعد از استعمارزدایی از این کشور صورت گرفت اما لومومبا به عنوان یک مخالف مسلح در برابرنیروهای بلژیکی باقی ماند.
لومومبا بعد از آن که برای تامین نیازهایش به شوروی نزدیک شد، از طرف سی آی ای به عنوان تهدیدی برای دولت جدیدالتاسیس جوزف موبوتو محسوب می شد. کمیته چرچ (The Church Committee) که شامل ۱۱ سناتور بود در سال ۱۹۷۵ به بررسی اقدامات مخفی سازمان های اطلاعاتی آمریکا در دیگرکشورها پرداخت و دریافت که سی آی ای با گروه های کنگویی که می خواستند لومومبا را به قتل برسانند ارتباط داشت.
بعد از یک اقدام به قتل ناموفق علیه وی که به وسیله یک دستمال آلوده صورت گرفت، سی آی ای به نیروهای ارتش کنگو مکان لومومبا را اطلاع داد و هشدار داد که جاده ها باید بسته باشد تا راه فراری برای وی باقی نماند.
لومومبا در سال ۱۹۶۰ دستگیر و در ژانویه سال بعد کشته شد.

** جمهوری دومنیکن ۱۹۶۱

دیکتاتوری خونبار رافائل تروخیلو که به دنبال پاکسازی قومی هزاران هائیتی تبار دومنیکن حاکم شد و تلاش داشت که رییس جمهور ونزوئلا را ترور کند، هنگامی به پایان رسید که وی در کمین بود تا مخالفان سیاسی خود را به قتل برساند.
گرچه فرد تک تیراندازی که تروخیلو را مورد هدف قرار داده بود، اعلام کرد که هیچ کس به وی دستور انجام این کار را نداده بود، اما وی از طرف سی آی ای به شدت حمایت می شد.
کمیته چرچ در بررسی های خود دریافت که حمایت های لجستیکی و تهیه اسلحه و دیگر اقلام برای مخالفان به وسیله این سازمان صورت گرفت. ضمن اینکه مقامات ایالات متحده می دانستند که مخالفان برای سرنگونی و حتی ترور تروخیلو تلاش می کنند.

** ویتنام جنوبی ۱۹۶۳

در این سال ایالات متحده به شدت درگیر مسائل ویتنام جنوبی و ارتباطش با رهبری این کشور، نگودین دیم بود. آمریکا در مورد سرکوب مخالفان بودایی این کشور به شدت تحت فشار قرار گرفت. بر اساس گزارش های اسناد و اوراق پنتاگون در ۲۳ اگوست سال ۱۹۶۳ ژنرال های ویتنام جنوبی دیم را دستگیر کردند و با حمایت ایالات متحده، در اول نوامبر همان سال وی را به قتل رساندند. گفته می شود که سی آی ای برای انجام این اقدام ۴۰ هزار دلار هزینه کرد.
اسناد رسمی پنتاگون بیان می کنند: برای انجام کودتای نظامی علیه دیم، ایالات متحده مسئولیت کامل خود را می پذیرد. در ابتدای اگوست سال ۱۹۶۳ ما اجازه انجام و تشویق تلاش ها برای کودتای ژنرال ها را صادر کردیم و حمایت کامل از دولت بعدی ویتنام جنوبی را اعلام کردیم. ما به ارتباط مخفی خود با آنها از طریق برنامه ریزی و اجرای کودتا و توصیه به دولت جدید و ارائه برنامه های عملیاتی آن ادامه دادیم.

** برزیل ۱۹۶۴

براساس اظهارات لینکولن گوردون سفیر آمریکا در برزیل، این ترس وجود داشت که رییس جمهور برزیل خواو گولارت در دهه ۱۹۶۰ برزیل را به نمونه ای شبیه به چین تبدیل کند.
ایالات متحده در سال ۱۹۶۴ از کودتایی به رهبری هومبرتو کاستلو برانکو رییس ستاد ارتش برزیل حمایت کرد. در خلال روزهایی که به کودتا منتهی شد، سی آی ای تظاهرات های خیابانی متعددی را علیه دولت ترتیب داد که در آن اسلحه های غیرآمریکایی به وفور یافت می شد.
براساس اطلاعاتی که در سال های بعد از آرشیو امنیت ملی آمریکا از حالت محرمانه خارج شد، لیندون جانسون رییس جمهور وقت آمریکا به مشاورانش دستور داد تا این کودتا را برنامه ریزی کنند. وی گفت: من فکر می کنم مجبوریم هر اقدامی را که می توانیم انجام دهیم، باید آماده باشیم که هر کاری که نیاز است انجام دهیم.
ارتش برزیل تا سال ۱۹۸۵ کنترل کشور را به دست گرفت.

** شیلی ۱۹۷۳

دولت ایالات متحده هیچگاه طرفدار سالوادور آلنده نامزد سوسیالیستی که در سال ۱۹۷۰ به عنوان رییس جمهور شیلی انتخاب شد، نبود. رییس جمهور، ریچارد نیکسون به سی آی ای دستور داد، فریاد ناشی از درد اقتصاد شیلی را به صدا درآوردند.
این نهاد اطلاعاتی آمریکا با سه گروه از شیلیایی ها کار خود را آغاز کرد، هر یک از آنها در سال ۱۹۷۰ یک کودتا را علیه آلنده برنامه ریزی کردند. سی آی ای تامین اسلحله برای کودتا را آغاز کرد، اما این طرح ها نتوانست باعث اطمینان سی آی ای به گروه های داخل شیلی شود و موفق نیز نبودند.
ایالات متحده در صدد آن برآمد تا اقتصاد شیلی را نابود کند و به همین دلیل در سال ۱۹۷۳ از کودتای ژنرال آگوستو پینوشه حمایت کرد.
مقامات سی آی ای از طریق پینوشه در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ قدرت را در شیلی به دست گرفتند و بعدها اعلام کردند سازمان از کودتای نظامیان آگاهی داشت و به جمع آوری اطلاعات و راه اندازی ارتباط با برخی از فعالان کودتا پرداخت. گرچه به نظر می آمد که آمریکا از تغییر حکومت چشم پوشی کرده است، اما سی آی ای هیچگاه دلسرد نشد و به دنبال انجام کودتا بود.
سی آی ای بعد از آنکه پینوشه در سال ۱۹۷۳ قدرت را به دست گرفت، برنامه تبلیغاتی وسیعی را در حمایت از رژیم وی انجام داد. این اقدامات در حالی صورت می گرفت که آمریکا از نقض فاحش حقوق بشر در شیلی کاملا مطلع بود. اقدامات پینوشه به قتل و کشتار بسیاری از مخالفان سیاسی اش منجر شد.
ده ها مورد دیگر از وقایع و تغییرات خونبار و آرام در کشورهای جهان وجود دارد که به صورت غیررسمی به نوعی با ایالات متحده و سیاست های کاخ سفید ارتباط داده می شوند و دست داشتن جاسوسان و شبکه های اطلاعاتی کاخ سفید در آن به صورت راز سر به مهری باقی مانده است که تنها از آن اخباری به صورت شایعه بر سر زبان هاست.
شاید در آینده دور یا نزدیک، ایالات متحده و کشورهای دیگر غربی اطلاعات مربوط به این اقدامات را از حالت محرمانه خارج کنند و یا اشخاصی همچون ادوارد اسنودن و یا جولیان آسانژ جرات بیابند و آنها را فاش کنند.
در آن زمان است که باید منتظر واکنش مردم جهان در قبال این دست اندازی ها و مداخلات در سرنوشتشان بود، زیرا بر سر کار آوردن افراد دست نشانده به وسیله آمریکا و تغییر روند تاریخ باعث عقب رانده شدن چندین ساله کشورها و رقم خوردن سرنوشتی دردناک برای مردم شد.
منبع: http://www.irna.ir

/ج