سازمان آیپاک

به یقیق بحث و گفت‌و‌گو از لابی صهیونیستی آمریکا، بدون عنایت و توجه به سازمان آیپاک، و تشریح عملکرد آن، بحثی ناقص و ناتمام به شمار می‌آید.
در آمریکا یک همکاری گسترده و جدّی میان سازمان‌های صهیونیستی و مسیحی به سود اسرائیل وجود دارد. تعداد سازمان‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، به 250 سازمان می‌رسد، پاره‌ای از این سازمان‌ها می‌کوشند تا با شیوه‌های متنوّع و مختلف بر تفکر و تصمیمات نمایندگان کنگره تأثیر بگذارند و چنان چه اندک مخالفتی نسبت به اسرائیل و یهود وجود داشته باشد، آن را تغییر دهند.
«کمیته‌ی امور عمومی اسرائیل آمریکا= آیپاک» (1) مهم‌ترین و پر نفوذترین گروه فشار رسمی طرفدار اسرائیل در آمریکاست که در این زمینه فعالیت دارد.
یکی از اسناد وزارت خارجه‌ی آمریکا نشان می‌دهد که در مارس 1950/م، دیداری میان دین آچسون وزیر خارجه‌ی ایالات متحده و ناحوم گلدمن، رئیس اجلاس رؤسای بزرگ‌ترین سازمان‌های یهودی آمریکا، صورت گرفته و طی آن گلدمن تقاضا کرده است که ترتیبی داده شود تا بتواند یک سلسله ارتباط‌های منظم با کارشناسان امور خاورمیانه در وزارت خارجه داشته باشد، تا بدین وسیله ذهن آنان را نسبت به پاره‌ای از مسائل، از جمله امکانات یهودیان آمریکا، روشن سازد. این درخواست که دو سال پس از تأسیس رژیم صهیونیستی صورت پذیرفت، گر چه فوری مورد اجابت قرار نگرفت، ولی پس از آن یهودیان توانستند عملاً نماینده‌ای برای ارتباط با وزارت خارجه و کاخ سفید و کنگره داشته باشند.
ژاکوب شتاین، رئیس سابق اجلاس رهبران سازمان‌های یهودی آمریکا، از جمله فعال‌ترین کسانی بود که عهده‌دار وظیفه‌ی ارتباط با کاخ سفید گردید.
... پس از جنگ 1956/م، فرمان پرزیدنت آیزونهاور به نیروهای اسرائیلی مبنی بر عقب‌نشینی از صحرای سینا، یهودیان را به این نتیجه رساند که صرف برخورداری از تلاش‌های لابی یهودی کافی نسیت، و تنها ارتباط با کاخ سفید و وزارت خارجه و کنگره و مسئولان آمریکایی، موجب تضمین حمایت‌‌های مستمر آمریکا نسبت به آینده‌ی اسرائیل نخواهد بود، بلکه نیازمند تربیت و تجهیز مهره‌های مؤثر و مفیدی هستند که بتوانند با احراز مشاغل حساس و کلیدی، در تار و پود دولت آمریکا و کنگره نفوذ کرده، اهداف و مقاصد یهودیان را برآورند.
تأسیس «کمیته‌ی امور عمومی اسرائیل آمریکا» (آیپاک) که صدها انجمن و مؤسسه و شورا و اتحادیه و سازمان یهودی را در سراسر ایالات متحده، زیر پوشش نظارت، حمایت و هدایت خود قرار داده است، با همین نگاه، و احساس همین نیاز، صورت پذیرفت.
«آیپاک» با استفاده از تمام امکانات، هم چون پست، تلفن، تلکس، فاکس، پست الکترونیکی (E. Mail) و ... می‌کوشد با نمایندگان کنگره، مدیران اجرایی، شخصیت‌ها و مؤسسات ذی نفوذ تماس گرفته و آن‌ها را با تغذیه‌ی اطلاعاتی، به سمت و جهتی که خود مایل است، سوق دهد.
از سوی دیگر، آیپاک با داشتن اطلاعات دقیق از یهودیان آمریکا و با یک سازماندهی حساب شده، هر یک از ایشان را در عضویت یک انجمن و مؤسسه‌ی یهودی قرار داده و مجموعه‌ای از این انجمن‌ها تابع تشکیلاتی بالاتر واقع شده و بدین ترتیب همه‌ی یهودیان ایالات متحده در یک سیستم مخروطی که در رأس آن آیپاک قرار دارد، جای گرفته‌اند.(2)
گرچه تعداد اعضای این سازمان که امروزه مهم‌ترین تشکل سیاسی یهودیان آمریکا به شمار می‌آید به درستی معلوم نیست، اما اکثراً بیش از پنجاه هزار عضو برای آن ذکر کرده‌اند.
نشریّه‌ی آیپاک به نام اخبار خاورمیانه، به صورت مجّانی در میان ارباب مطبوعات، اعضای کنگره‌، کارمندان عالی رتبه‌ی دولت و دیگر شخصیت‌های بارز سیاسی خارجی و داخلی آمریکا پخش می‌شود. فعالیت آیپاک حمایت از سیاست‌های رژیم صهیونیستی است، بدون آن که کیفیّت یا کمیّت آن اهمیتی داشته باشد. آیپاک برای طرفداران صهیونیسم، دوره های آموزش عملی سیاسی برگزار می‌کند، و مهارت‌های لازم را برای اعمال فشار بر دولت آمریکا، به آن‌ها آموزش می‌دهد.(3)
پلی فیندلی در کتاب‌ آن‌ها بی‌پرده سخن می‌گویند تأکید می‌کندکه «آیپاک بیش‌تر از تمام گروه‌های فشار، در کاخ سفید و کنگره نفوذ دارد، و بی‌رحم‌تر از همه ی آن‌هاست و خوب می‌داند چه کند، او اموال، افراد و حامیان زیادی دارد. مسئله‌ی اساسی که بر آن تکیه می‌کند، مسئله ای است که بیش‌تر آمریکاییان به آن توجه دارند؛ ولی متأسفانه سیاست‌گذاران آمریکا به سبب نفوذ آیپاک، از تمییز دادن میان منافع ملی ما و منافع ملی اسرائیل عاجزند».(4)
آیپاک به صرف‌نظر از این که حزب حاکم بر ایالات متحده، محافظه‌کار باشد و یا جمهوری خواه، و دولت رژیم صهیونیستی از حزب کارگر باشد و یا لیکود، با بودجه‌ای بالغ بر پانزده میلیون دلار در سال، از تمام شیوه‌ها و امکانات‌ و اهرمهای فشار، برای دفاع از منافع اسرائیل، بهره می‌جوید.
نویسندگان آمریکایی کتاب آمریکا و اسرائیل... مناسباتی گرم، به تفصیل درباره‌ی این سازمان سخن گفته و اظهار داشته‌اند: سازمان آیپاک، دارای بانک اطلاعاتی گسترده‌ی رایانه‌ای است که در آن روابط سازمان با هر یک از اعضای کنگره آمریکا و نام‌های مشخصات همه‌ی افرادی که با ایشان به گونه ای ارتباط دارد و یا در امر انتخابات کمک‌های مالی می‌کنند و نیز همه‌ی کسانی که می‌توانند به گونه‌ای در حمایت و کمک به اسرائیل مؤثر باشند، وجود دارد. البته برای آیپاک، ثروت اشخاص آن قدر مهم نیست که سهولت دست‌یابی به رئیس‌جمهور یا یکی از نمایندگان کنگره حائز اهمیت است.
بیش‌تر کارمندان آیپاک وقتشان صرف جذب اعضای جدید و تهیه‌ی نشریه‌های تبلیغاتی می‌شود؛ اما کارمندان برجسته‌ای که در رده‌ی نخست فعالیت قرار دارند، از تخصّص ویژه‌ای در برقراری ارتباط با اشخاص و جلب حمایت آنان برخوردارند. این افراد، بدون احساس کم‌ترین خستگی، در راهروها و سالن‌های کنگره، برای جلب موافقت نمایندگان، نسبت به قضایای مربوط به اسرائیل، بی‌وقفه می‌گردند و گفت‌و‌گو می‌کنند.
«تبلیغات» مهم‌ترین سلاح آیپاک است. نشریه‌های تبلیغاتی فراوانی به صورت منظم از سوی این سازمان منتشر و در سطح وسیع توزیع می‌گردد. نشریه ی هفتگی آن با نام گزارش خاورمیانه،(5) به صورت رایگان، برای بیش از شش هزار نفر ارسال می‌گردد... درکنار این نشریه، مجله‌ای با نام اساطیر و وقایع،(6) ویژه‌ی دانشجویان دانشگاه‌ها منتشر می‌شود. یکی از تحلیل‌گران سیاسی، در نحوه ی بهره‌گیری آیپاک از این نشریه‌ها می‌گوید: چنان چه به سود آنان رأی‌دهی و یا بر طبق مزاج و خوش‌آمد ایشان سخن‌گویی، بلافاصله آن را از طریق نشریه‌های خود و دیگر ناشران هوادار خویش به سراسر آمریکا منتشر می‌سازند؛ اما اگر برخلاف میل آنان حرفی بزنی، تمام این امکانات در جهت عکس به کار افتاده و از طریق شبکه‌ی تبلیغاتی خود، تو را محکوم ساخته و تحت فشار قرار می‌دهند. آنا با همین شیوه بر اعضای مجلس سنا تأثیر می‌گذارند.(7)
رابرت کایسر طی مقاله‌ای در نشریه‌ی واشنگتن پست (شماره‌ی مورخ 27 /5/ 1984/م) تحت عنوان «اسرائیل، حرمت ایالات متحده را زیر پا می‌گذارد»، تأثیر آیپاک را بر اعضای کنگره چنین توصیف می‌کند:
در سال جاری، پارلمان و مجلس سنا برای کمک هر چه بیش‌تر به اسرائیل، با یکدیگر به رقابت برخاسته‌اند.
بعد از آن که ریگان برای اسرائیل، درخواست یک کمک اقتصادی (علاوه بر کمک‌های نظامی) به میزان 850 میلیون دلار کرد، رئیس کمیته‌ی روابط خارجی مجلس سنا و یک عضو سرشناس حزب دموکرات در این کمیته، که هر دو خود را برای مبارزات انتخاباتی نوامبر همان سال آماده می‌کردند، با شتابی تمام، مبلغ مزبور را با 50 %افزایش، به 2 /1 میلیارد دلار بالا برده و تصویب کردند.
این امر، نگرانی اعضای کمیته‌ی امور خارجه کنگره را که نمی‌خواستند کمیته‌ی مجلس سنا، در کمک به اسرائیل از آنان جلوتر باشد، برانگیخت.
کایسر می‌گوید: این گونه خبرها کم‌تر در جراید و رسانه‌های گروهی منتشر می‌شود؛ زیرا خبرنگاران و سیاستمداران در واشنگتن بر آنند که اسرائیل و دوستان آمریکایی آن، بزرگ‌ترین گروه فشار در ایالات متحده بوده و در هر معرکه و مبارزه‌ای وارد شوند، پیروزی از آن ایشان خواهد بود.
کایسر می‌افزاید: از یک عضو مجلس سنا و یک نماینده‌ی کنگره که هر کدام عضو کمیته‌ی مرتبط با این امر بودند، پرسیدم که علت اختصاص چنین کمک گزافی به اسرائیل در سال جاری چه بوده است؟ آن‌ها به جای پاسخ، تنها به لبخندی بسنده کردند.(8)
میزان اقتدار و سلطه‌ی سازمان آیپاک را بر ایالات متحده، می‌توان در برخورد توماس داین، مدیر امور اجرایی این سازمان با جیمز بیکر، وزیر خارجه‌ی آمریکا مشاهده کرد.
پل فیندلی می‌نویسد:
... جیمز بیکر شخصاً به دیدار داین شتافت و ملتمسانه خواستار کمک او شد که اسرائیل را قانع نماید تا تقاضای خود را از آمریکا برای تضمین وام ده میلیارد دلاری در سال 1991/م به تعویق اندازد، ولی داین این درخواست را رد کرد.(9)
نمونه‌ای دیگر از اقدامات آیپاک را در تأثیری که این سازمان بر رأی و نظر جیسی هلمز سناتور آمریکایی داشته است، می‌توان مورد ملاحظه قرار داد.
هلمز تا سال 1985/م روابط میان کشور خود و اسرائیل را مورد انتقاد قرار داد و با قانونی که مؤدّیان مالیاتی را در آمریکا ناچار به پرداخت مبالغ سنگینی به سود اسرائیل می‌کرد، مخالفت می‌ورزید. او حمله‌ی اسرائیل به لبنان را در سال 1982/م محکوم ساخت و به سبب این حمله، خواستار قطع روابط ایالات متحده با اسرائیل گردید.
اما پس از آن که سازمان صهیونیستی مزبور با روش‌های ویژه‌ی خود، دست به اقداماتی زد و بر ضدّ او به فعالیت برخاست. ناگهان با یک تغییر جهت کلی، طی ارسال نامه‌ای به رونالد ریگان، رئیس‌جمهوری آمریکا، اسرائیل را بهترین هم‌پیمان ایالات متحده در خاورمیانه خواند و از وی خواست که اسرائیل را در الحاق و انضمام کلیه‌ی سرزمین‌های اشغالی به کشورش، مورد مساعدت قرار دهد.(10)
اقتدار و سیطره ی آیپاک بر افکار و نفوس نمایندگان کنگره و سنا، موجب شده است که آنان در ابراز اخلاص و وفاداری و حتی تملق و چاپلوسی نسبت به یهودیان و رژیم صهیونیستی، با هم به رقابت برخیزند و در بیانات و موضع‌گیری‌های آشکار خود، مراتب این سرسپردگی را اعلان نمایند.
در کنفرانس سالانه‌ی سازمان آیپاک، منعقده در سال 1981/م، سناتور ادوار روجر گبسون، ضمن نطقی گفت:
یکی از علل حمایت و تأیید همیشگی من نسبت به اسرائیل، مسیحی بودن من است. مسیحیان، به ویژه پروتستان‌ها نزدیک‌ترین دوستان اسرائیل، از آغاز تأسیس آن در سال 1948/م هستند.
من بر این باورم که علت برکت یافتن آمریکا، طی سالیان دراز، آن است که ما، یهودیانی را که به این سرزمین پناه آوردند، گرامی داشته و حرمت نهاده‌ایم. ما مشمول برکت الهی قرار گرفته‌ایم؛ زیرا همواره به طور منظم از اسرائیل دفاع کرده‌ایم. ما برکت یافته‌ایم؛ زیرا به حقوق اسرائیل در اراضی فلسطین اعتراف نموده‌ایم.(11)
جرج پل و داگلاس پل در کتاب سابق ‌الذکر خود (آمریکا و اسرائیل ... مناسباتی گرم) تصریح کرده‌اند که هر گونه اتّخاذ تصمیم از سوی رؤسای جمهور آمریکا درباره‌ی اسرائیل و یا منطقه خاورمیانه، منوط به کسب نظر و رضایت سران سازمان آیپاک می‌باشد. گردهمایی دوره‌ای آیپاک که در ماه آوریل هر سال برگزار می‌شود، محلّ تجمع مسئولان طراز اول آمریکا و نمایندگان کنگره و فرمانداران ایالات متحده بوده و این افراد، تنها به منظور ابراز ارادت و هم‌بستگی نسبت به یهودیان آمریکا، در این گردهم‌آیی شرکت می‌کنند. حتی رئیس‌جمهور آمریکا و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز معمولاً از میهمانان این گردهم‌آیی به شمار می‌آیند.
از جمله سخنرانان کنفرانس آیپاک در آوریل 1997/م، الگور، معاون رئیس جمهوری آمریکا و نیوت گنگرچ، رئیس کنگره‌ی نمایندگان ایالات متحده و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بودند... .
نتانیاهو در سخنان خود گفته بود: با این که من هفت هزار مایل از قدس دور هستم، اما در این جا احساس می‌کنم که از آن خارج نشده‌ام.(12)
آیپاک در سال 1982/م، طی نامه‌ای که برای جذب اعضای جدید، تدوین کرد، نوشت:
برای آن که اهمیت عضویت خود را در سازمان ما بدانید، به این نکته عنایت فرمایید که آیپاک در سال 1981/م برای جلب موافقت کنگره در اعطای 2/2 میلیارد دلار کمک مالی به اسرائیل، مبلغ 8/1 میلیون دلار هزینه کرد، و این بدان معناست که هر 35 دلاری که به ازای هر یک از اعضای این سازمان هزینه شده است، مبلغ 42777 دلار کمک مالی برای اسرائیل فراهم آمده است!(13)
ناگفته نماند که غیر از آیپاک، 38 سازمان یهودی مهم دیگر و مجموعه‌ای از سازمان‌های یهودی با اهمیت کم‌تر، در سراسر ایالات متحده پراکنده‌اند. با آن که هر کدام از این سازمان‌ها، برنامه‌های ویژه‌ای را دنبال می‌کنند، اما همگی تحت نظر آیپاک به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند. مدیران بزرگ‌ترین سازمان‌های مزبور، عضو شورای مرکزی آیپاک محسوب می‌شوند.(14)
پیش از به پایان بردن بحث آیپاک، ذکر نمونه‌ای از اعمال نفوذ این سازمان در سیاست‌های ایالات متحده، در قضیه‌ی فروش هواپیماهای آواکس به عربستان سعودی، خالی از بهره نیست.
در سال 1981/م که هم زمان با آغاز دوره‌ی ریاست جمهوری رونالد ریگان بود، آیپاک با فروش این هواپیماها به سعودی، که از هر جهت برای آمریکا یک معامله پر سود به شمار می‌آمد، به شدت مخالفت کرد.
سران آمریکا بر آن بودند که این هواپیماها می‌تواند سعودی را در دفاع از چاه‌های نفتی که اقتصاد اروپا و ژاپن بدان متکی است، در برابر حمله‌های احتمالی ایران، تقویت کرده و 5 /8 میلیارد دلار به خزانه‌ی آمریکا واریز نماید.
از این رو، همه‌ی رهبران آمریکا با این معامله موافق بودند، جزء آیپاک که در ظاهر ادعا می‌کرد این هواپیماها امنیت اسرائیل را به مخاطره خواهد افکند؛ اما در واقع می‌خواست با این مخالفت، به زمامداران آمریکا، درسی تازه بدهد.
این هواپیماها، هیچ گونه خطری برای اسرائیل محسوب نمی‌شد. حتی عزر وایزمن، وزیر دفاع وقت اسرائیل، در همان زمان به بی‌خطر بودن این هواپیماهای کم تحرک که به راحتی قابل اسقاط است، اذعان کرده بود؛ اما آیپاک، همه‌ی امکان و اقتدار خود را به کار گرفت تا این معامله سر نگیرد.
تعداد بی‌شماری مقاله و نشریه، بر ضدّ این معامله، از سوی آیپاک تهیه و برای تک‌تک اعضای کنگره ارسال شد. نمایندگان آیپاک، مطالب زیادی در ضرورت مخالفت با این معامله، در گوش نمایندگان کنگره زمزمه کردند و داستان‌هایی از کوره‌های آدم‌سوزی نازی ها (هالوکاست) برای آنان سرودند.
آنان صفحات کاملی از روزنامه‌ها و مجله‌های وابسته به خود را به درج آگهی‌‌ها، تبلیغات و محکومیت فروش هواپیماهای آواکس، به ملتی (به زعم ایشان) جاه‌طلب، نفت‌خوار و آزمند، اختصاص دادند.
این مخالفت، چندان گسترده و شدید بود که ریگان در مصاحبه‌ی مطبوعاتی خود در اول اکتبر 1981/م، گفت:
دولت‌های بیگانه حق ندارند نسبت به سیاست خارجی ایالات متحده، تصمیم‌گیری کنند.
سرانجام با فضای تبلیغاتی سنگینی که آیپاک بر ضدّ این معامله فراهم آورد، کنگره با 301 رأی مخالف در برابر 111 رأی مؤافق، این معامله را منتفی اعلام کرد.
در همان زمان، رئیس کمیته‌ی منابع بودجه(15) تصریح کرد که او با آن که از نظر سیاسی بااین معامله موافق بوده است، اما به خاطر پرهیز از رودررویی با فشارهای لابی یهود، بر ضدّ آن رأی داد.(16)

پی نوشت ها :

1- American Israel Public Affairs Committee (AIPAC).
این سازمان در سال 1954/م با عنوان «مجمع عمومی صهیونیستی آمریکایی» تأسیس شد؛ اما در سال 1959/م، نام خود را به شکل بالا تغییر داد.
2- ر.ک: مجدی عمر، المخلط الصهیونی و الدولة الیهودیة خدیعة القرن العشرین، ص 170- 171.
3- مهدی رضوی، نیرنگ‌سازی صهیونیسم، ص 54- 55.
4- همان، ص 55.
5- The Middle East Report.
6- Myths and Facts.
7- جوج و. بول، دوغلاس ب. بول، امیرکا و اسرائیل علاقة حمیمه، ترجمه احمد زکریا اسماعیل، ص 241- 242.
8- همان، ص 243.
9- پل فیندلی، فریب‌های عمدی حقایقی درباره‌ی روابط آمریکا و اسرائیل، ترجمه‌ی محمد حسین آهویی، ص 104.
10- احمد منصور، النفوذ الیهودی فی الادارة الامریکیه، ص 24- 25.
11- یوسف العاصی الطویل، الصلبیون الجدد، ص 91.
12- احمد منصور، النفوذ الیهودی فی الادارة الامریکیه، ص 37- 38.
13- جوج و. بول، دوغلاس ب. بول، امیرکا و اسرائیل علاقة حمیمه، ترجمه‌ی محمد زکریا اسماعیل، ص 245.
14- همان، ص 244.
15- Ways and Means
16- همان، ص 245- 246.

منبع :کریمیان، احمد، (1384)، یهود و صهیونیسم: تحلیل عناصر قومی، تاریخی و دینی یک فاجعه، قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیّة قم)، چاپ دوم.