همه چیز در مورد سونا

سونا یا حمام های بخارفنلاندی که در ایران به غلط آن را حمام بخار سوئدی می گویند سابفه ای بس طولانی دارد و بیشترین کاربرد ان در کشورهای اسکاندیناوی و از جمله فنلاند است که خواستگاه این نوع حمامها ست وهم اکنون نیزفنلاندبیشترین تعداد حمام سونا رانسبت به جمعیت در دنیا دارد بطوریکه این کشور حدود 7 میلیونی دارای بیش از 2 میلیون سونای بخاراست .

حمامهای شرقی:

استفاده از بخار در شرق و ازجمله ایران هم سابقه طولانی دارد و انچه هم اکنون به غلط در غرب بعنوان حمام ترکی شناخته می شود درواقع نمونه هایی از حمام های ایرانی است که درفضایی عمومی و مملو از بخار افراد به شستشوی بدن خود می پرداختند و این نوع حمامها هنوز هم کم وبیش در مناطق سردسیر و در بعضی روستاها مورداستفاده قرار می گیرند ولی سوناهمانطوری که گفته شد به شکل امروزی آن چیزی است که از اروپای شمالی و فنلاند آمدهاست و اگر چه علت رواج آن در آن نواحی سرمای بیش از حد هوا و محدودیتهایی بوده که برای گرم کردن داشته اند ولی هماکنون با استفاده تکنولوژی جدید و به توجه به فوائد بیشماری که استفا ده از سونا برای سلامتی دارد . سونا به شکلی فر اگیر در آمده است بطوریکه هم اکنون در تمامی نقاط دنیا استفاده از ان رایج ومرسوم است . حتی در نقاط گرمسیری مانند ایران وماهشهر و همین ممکو خودمان .

آیاسونا برای لاغری است ؟

این هم یکی از همان پندارهای غلط است بارها افرادی را دیده ام که به من ایراد گرفته اند که : شما که چاق نیستید برای چی به سونا آمده اید ؟!!نمی دانم این تصور از کجا امده است که سونا می تواند باعث لاغری شود ؟ شاید بدلیل عرق کردن باشد و افراد فکر می کنند با عرق کردن وزن بدن کم می شود ! ولی این باوری اشتباه است چربی های موجود در بدن فقط از یک راه آب می شونداز طریق فعالیت بدنی و سوخته شدن .چربی که آب نیست که از غددعرق خارج شود آنچه در جریان سونا گرفتن اتفاق میافتد تعریق است که بخش عمده آن آب است و مقداری هم املاح و مواد معدنی به همراه دارد . اتفاقاعرق کردن وسیله خوبی برای دفع سموم بدن است .بله هر فعالیتی در بدن و از جمله همین عرق کردن باعث مصرف انرژی می شود. ولی میزان کالری که در اثر سونا گرفتندر بدن مصرف میشود آنقدر نیست که باعث لاغری شود .طی کی جلسه 20 دقیقه ای سوناحدود 450 کالری سوزانده می شود . خیلی بیشتراز این مقدار کالری را شما می توانید با دویدن آرام وحتی راه رفتن مصرف کنید بدون اینکه نیازی باشد رنج ماندن در سونا را بر خود هموارکنید . تازه کدام مردی پیدا میشود که بتواند در سونای بخار ممکو که بیشتر به کوره آدم سوزی شبیه است 20 دقیقه دوام بیاورد ؟ 5دقیقه ماندن در آن هم خیلی طاقت می خواهد !

کلیه سوم :

هر انسان دو کلیه دارد که برای تصفیه جریان خون از مواد زائد و تنظیم آب والکترولیت های بدن مورد استفاده است .ولی خیلی هاپوست بدن را هم که عملکردی شبیه کلیه دارد بنامکلیه سوم نامگذاری کرده اندوقتی بدن عرق می کند پوست بهبهترین شکل مواد زائد بدن را دفع می کند و این به سم زدایی بدن کمک شایانی می کند . این یکی ازفوائد بسیار مهم سونا گرفتن است . دفع مواد زائد .بنابریان لزوم استفاده ازسونا برای کسانی که در واحداهای شیمیای و پتروشیمی و یطور کلی صنایع آلاینده کار می کنند بسیار ضروری است فلزات سنگینی چون جیوه سرب کادمیم و امثال انکه سرطان زا بودن آنها ثابت شده است از این طریقدفع می شوند و بدن از شر آنها خلاص می شود .

طراوت پوست :

یک ضرب المثل فنلاندی میگوید که :زیبا ترین چهره ای که هرشخصمی تواند داشته باشدیکساعت بعد از سونا گرفتن است ! این واقعیتی است انکار ناپذیر که سونابر روی پوست تاثیر بسیارمثبتی دارد . پوست یک ارگان است که مملو از غدد عرق ومنافذ متعدد است که پوست از طریق آنها تنفس می کند . ترشح عرق و فعالیت غدد عرق باعث دفع مواد زائدپوست می شود پوست را نرم می کند و چون گرما باعث گشاد شدن عروق پوست می شود مواد غذایی بیشتری به پوست می رسد ومواد زائد آن بهتر دفع می شونداز این جهت پوست شاداب تر می گردد . این خصوصابرای پوست صورت که اهمیت بسزایی در جوان جلوه دادنما دارد اهمیت زیادی دارد من فکر می کنم که اگرخانم ها از فوائد بیشمارسونا بر روی زیبایی پوست اطلاع داشته باشند بجای متوسل شدن به این همه موادآرایشی بی خاصیت که عمدتا هم مضر هستند بیشتر ازسونا استفاده خواهند کرد که هزینه چندانی هم ندارد !

مدت وچگونگی استفاده از سونا :

این روزها مجموعه هایاستخر و سونا و جکوزی با هم در یک محل ساخته میشوند طریقه استفاده از آنها به این ترتیب است که:* بعد از دوش گرفتن بهتر است برای گرم شده بدن چند دقیقه ای را در سونا باشیدبخار یا خشک آن چندان فرقی نمی کنند تا ماهیچه هابرای فعالیت گرم شوند و خونرسانی به آنها صورت گیرد*حدود 30 دقیقه ای بیشتردر استخر شنا کنید* برای رفع خستگی ناشی از شناکردن بهتر است چند دقیقه ای را در جکوزی گرم بمانید وبدن اتان را با فشار آبماساژ دهید* به مدت 10 تا 20 دقیقه در سوناخشک یا بخار دراز بکشید تا کاملا عرق کنید* دوش گرفته و با پریدن در جکوزی گرم و سپس بلافاصله جکوزی سرد برنامه را تمام کنیداین یک برنامه پیشنهادی برای سونا گرفتن و شنا کردن بود شما می توانید مطابق باسلیقه و شرایط بدنی خود تان و تجربیاتی که شخصا کسب می کنید شیوه این برنامه را تغییر دهید .همواره بخاطر داشتهباشید که:برای رعایت بهداشت وسلامتی خودتان و دیگران نکات بهداشتی را رعایت کنید ازجمله :*قبل از استفاده از سونا و استخرحتما بدن اتان را کاملا بشوئید ودوش بگیرید* از کرم و وسائل آرایشی استفاده نکنید*حتما بعد از بیرون آمدن از سونامجددا دوش بگیرید تا عرق های شما شسته شود.* استخر و سونا ی عمومی محل های همگانی هستند که باید رعایت نکات اخلاقی و بهداشتی به بهترین نحو صورت گیرد . واقعا هیچ چیز زشت تراز این نیست که در چنین جاهایی با بدن کثیف وموهای بلند که باعث انزجاردیگران می شوند ظاهرشوید . اینها نکات ریزی هستند که غالبا رعایت نمیشوند.

افزایش زمان ماندن در سونا :

شما ممکن است هنگامیکه برای اولین بار وارد سونا می شوید حتی تحمل ماندن یک دقیقه در آن محل را نداشته باشید . ولی این نبایدباعث نا امیدی شما شود چون بتدریج که سونا برویدبه ماندن در آنجا عادت می کنید فقط باید هر بارمدت ماندن خود را افزایش دهید این کار را تا جاییکه تحمل دارید انجام دهید یادتان باشید زیاد به بدن خودتان فشار نیاورید .

بیماران قلبی و سونا :

سونا تقریبا برای تمام افراد ازهر سنی که هستند مناسب است و خطری ندارد فقط کسانی به ناراحتی قلبی دچار هستند یا ضعف جسمانی دارندباید با مشورت پزشک و اجازه او این کار راانجام دهند . در فنلاند کودکان از همان اولین روزهای زندگی به سونا برده می شوند ! اصلا بعضی اززنان در سونا وضع حمل می کنند و بچه خود را بدنیامی آورند ( این مطلب را من در ایتنرنت خوانده ام وشاید مربوط یه مناطق روستایی و دورافتاده فنلاندباشد . بهر حال خواستم بگویم که هیچ مانعی نداردبچه ها را از همان کودکی به سونا رفتن عادت عادت دهیم .

پریدن در آب سرد :

شاید دلپذیر ترین بخش سوناگرفتن، قسمت انتهایی آن یعنی پریدن در آبسرد جکوزی است که بعد از بیرون آمدن حالت بسیارخوشایندی به شخص دست می دهد نوعی احساس خنکی وشادابی که وصف آن مشکل است باید عملا حس و تجربهکرد . برای این مورد لازم است آب کاملا سرد باشد . این آب سرد هیچ ضرری برای بدن ندارد فقط کسانی کهناراحتی قلبی دارند باید احتیاط کنند چون این شوک سرمایی ممکن است برای آنها خطرناک باشد .ولی این گرم و سرد شدن پوست قابلیت ارتجاعی آنرا افزایش می دهد . گرمای بدن رامی گیرد و همانگونه که گفتم احساس خوشایندی به شما می دهد .اگر بعد از سونا در آبسرد غوطه ور نشوید گرمای موجود در بدن باعث می شودکه تا مدتها عمل عرق کردن ادامه پیدا کند که چیزخوشایندی نیست .در این میان خنک کردن سر اهمیت زیادی دارد چون تقربیا یک سوم گرمای بدن از طریقسر دفع می شود .

پاکیزگی پوست :

بهترین وسیله برای پاک کردن چرک و گرد و غباری که باعث بسته شدن منافذپوست شده اند استفاده از سونا است بعد از مدتی که در سونا نشسته اید کافی است دستی روی پوست خودبکشید و ببینید چگونه چرک روی پوست شما جمع شدهاست به همین خاطر خیلی خوب است که بعد از بیرونآمدن از سونا با یک لیف خیلی نرم و با استفاده ازشامپوهای بدن و یا دیگر مواد پاک کننده بدن اتانرا شستشو دهید .این همان کاری بوده که در حمامها ی سنتی ایرانی نیاکان ما انجام می دادند .

حرکات ورزشی ممنوع !

انجام هر گونه حرکت ورزشی ونرمشی در سونا مطلقا ممنوع است . علت آن کاملاواضح است . وقتی شما در معرض گرمای سونا قرار میگیرید بعلت باز شدن عروق ،میزان خونی که باید در بدن جریان یابد افزایش می یابد بنابراینقلب مجبور است تند کار کند گاهی ضربان قلب به 120بار در دقیقه و بیشتر هم می رسد در چنین شرایط بدترین کار این است که با حرکات ورزشیفشارمضاعفی به قلب وارد کنیم این کار برای قلب فوقالعاده مضر است . بارها افراد ی را دیده ام که درهمین سونای ممکو حرکات ورزشی انجام می دهند!البته انجام ماساژ در سونا مانعیندارد اگر بصورت درست انجام شود .

سونای خشک یا سونای بخار؟

اساسا لفظ سونا به همان سونای بخار گفته می شود و چیزی به اسم سونای خشک به آنمفهوم نداریم .

ولی در حال حاضر دو نوع سونا وجود دارد :

1- یک نوع که در آن با استفاده از اجاق های برقی و قرار دادن سنگهایی بر روی انها هوای گرم تولید می کنندوسکوهایی هم از چوب برای نشستن یا خوابیدن افراددرست کرده اند و اصطلاحاسونای خشک نامیدهمی شود .در همین نوع از سونا هم باید با پاشیدن آببر روی سنگهای داغ مقداری بخار تولید کرد تا وضعیت بهتری پدید آید چون هوای گرم و خشک می تواند به دستگاه تنفسی آسیب برساند .
2- نوع دوم اتاقیاست با کف و دیواره سرامیکی که چند دریچه برای ورود بخار دارد . بخار از یک بویلر ( دیگ بخار ) وارد این اتاق می شود و یک ترموستات هم میزانحرارت اتاق را با تغییربخار ورودی تنظیممی کند .
سونای دیجیتال!!( البته سونای بخار ممکو ظاهراترموستات تنظیم کننده ندارد و همین طور بی وقفه کار می کند ! من به شوخی می گویم که منطق آن دیجیتال است یعنی یاصفر است وخاموش سرداست و یا : یک است و دائما و بیوقفه کار می کند کار می کند ! سونای دیجیتال ) به هرحال تفاوتی بین سونا ی خشکو بخار وجود ندارد هدف ایجادتعریق است هرچند من شخصا سونای بخار را ترجیح می دهم

ایجاد تب مصنوعی :

انسان موجودی خونگرم استبنابراین درجه حرارت بدن او تابع محیط نیست وهمواره روی میزان معینی که همان 5/37 باشد ثابت میماند هر گاه کمی از این میزان بالاتر رود تب حادثمی شود . تب کردن در واقع نوعی سلاح دفاعی بدن برای مقابله با بیماریها ست بدن با بالابردن حرارتخود ، محیط را برای رشد میکربها و عوامل بیماریزانامساعد می کند و به این شیوه وترفند با میکربها و عوامل نظیر ان مبارزه می کندتب همواره علامت وجود یک میکرب یا عامل نامساعد دربدن است از طرفی تب کردن باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می شود و مبارزه با بیماریها را تشدیدمی کند . سونا رفتن باعث ایجاد نوعی تب مصنوعی Artificial fever در بدنمی شود و به این ترتیب توان مقابله بدن بابیماریها را افزایش می دهد .

مبارزه علیه سرطان :

یکی از خواص همین تب مصنوعی نابودی سلولهای سرطانی است از این جهت سوناخاصیتی ضد سرطانی دارد .

گفته ای مشهور از بقراط نقل می کنند که می گوید:

شما قدرت تولید تب در بدن را به من بدهید تا من هر ناراحتی را درمان کنم !
این گفته نشان دهنده قدرت خارق العاده ای است که ایجاد تب در مداوای ناراحتی های بدن دارد .

سونا در التیام درد مفاصل هم موثر است .

آیا می دانید که خاستگاه و زادگاه سونا کشور فنلاند است؟ قدمت سونا در این کشور به 1000 سال پیش باز می گردد.
شـمـار سـونــاها در کشور فنلاند از تعداد خودروهای این کـشــور افزون تر است. به ازای هر 4 فنلاندی یک سونا وجود دارد.
در فصل زمستان فنـلانـدی هـا عــادت دارند پس از سونا گرفتن در دریاچه و یا برکه بسیار سـرد و یــــخ زده آب تنی کنند و یا روی برف غلت بزنند.

چگونه از سونا استفاده کنیم ؟

1- پیش از ورود به اتاق سونا جواهر آلات، ساعت، عینک و لنزهای طبی خود را از خود جدا کنید.
2- قبل از آنکه وارد سونا شوید، دوش بگیرید و خود را با صابون بشویید.
3- به محض ورود به سونا برای آنکه بدنتان به گرما عادت کند ابتدا روی زمین و یا نیمکت پایین بنشینید وسپس به نیمکت فوقانی سونا بروید، در این میان می توانید زیر خود یک حوله کوچک نیز بیندازید.
4- چند دقیقه به همین صورت در سونا بنشینید تا گرما به بدن شما نفوذ کرده و روزنه های پوست شما باز شود.

پس از سونا:

1- بعد از سونا باید زیر دوش آب ولرم رفت تا عرق پاک شود.
2- برای خنک کردن بدن از دوش آ ب سرد استفاده شده و یا از حوضچه آب سرد استفاده می‌گردد. توجه شود، از حوضچه آب سرد بیش از 2 یا 3 بار به شکل غوطه خوردن استفاده نگردد. زیرا حرارت بدن به سرعت پایین آمده و عوارض نامطلوبی مانند انقباض عضلانی، سرما خوردگی و لخته شدن ذرات چربی در رگهای بدن می‌گردد. (البته تمام بدن خود را همزمان داخل آن کنید تا خون در سرتاسر بدن تان بطور یکنواخت تغییر دما بدهد)
برای خنک کردن بدن از دوش آ ب سرد استفاده شده و یا از حوضچه آب سرد استفاده می‌گردد. توجه شود، از حوضچه آب سرد بیش از 2 یا 3 بار به شکل غوطه خوردن استفاده نگردد. زیرا حرارت بدن به سرعت پایین آمده و عوارض نامطلوبی مانند انقباض عضلانی، سرما خوردگی و لخته شدن ذرات چربی در رگهای بدن می‌گردد
3- مرحله بعد از سرد کردن؛ زمان استراحت به مدت 10 تا 15 دقیقه روی سکو یا صندلی به طوری که پاها کمی بالاتر از سطح بدن قرار گیرد. در سکوت و آرامش کامل.(در پایان نیز پیش از آنکه لباس های خود را تن کنید، صبر کنید تا حرارت بدن و ضربان قلب تان کاملا به حالت طبیعی خود بازگردد.)

انواع سونا:

1- سونای خشک: میـزان رطـوبـت در ایـن ســونا 5 تا 10 درصد و درجه حرارت 90 تا 100 درجه سانتی گراد می باشد.
2- سونای مرطوب: میـزان رطوبت در این سونا 15 تا 30 درصد و درجه حرارت 75 تا 85 درجه سانتی گراد می باشد.
3- سونای بخار: مـیـزان رطـوبـت در ایــن ســونا 40 تا 65 درصد و درجه حرارت 45 تا 65 درجه سانتی گراد می باشد.
4- حمام بخار: مـیــزان رطوبت در این سونا 100 در صد و درجه حرارت 40 تا 45 درجه سانتی گراد می باشد.
5- سونای مادون قرمز: در این سونا بر خلاف دیگر سونا ها از حرارت دهنده مادون قرمز استفاده می گردد. ( در سونا هـای سنـتی از کوره های با منبع انرژی گاز، الکتریسیته و یا چوب استفاده می گردد). در سونای مادون قرمز و یا اینفرارد(INFRARED) فضــای اتـاق گـرم نمی گردد بلکه بدن افراد داخـل سـونا مستـقـیـما" تـوسط پرتوهای مادون قرمز گرم می گردد.
6- سونای گیاهان معطر: نوعی از سونای بخار است که در آن اسانس گیاهان معطری همچون اوکالیپتوس، نعناع، دارچین، لیمو. کاج به روی سنگهای بخاری (Heater) سونا پاشیده می گردد تا عطر آنها در فضا پخش گردد. رایحه این گونه گیاهان بسیار نشاط آور و شفا بخش است.

چه کسانی نباید به سونا بروند؟

1- افرادی که دچار مشکلات قلبی و تصلب شرایین بوده و یا از ناراحتی های ریوی رنج میبرند می بایست پیش از رفتن به سونا با پزشک خود مشورت کنند.
2- کودکان زیر 4 سال از آنجایی که سیستم لنفاوی بدنشان بطور کامل رشد و تکامل نیافته نباید به سونا بروند.
منبع : www.akairan.com
منبع:تبیان