نویسنده: حمیده فیض آبادی/ حسین پناهی




 

«اعجازعلمی قرآن» مربوط به اشاراتی است که از گوشه های سخن حق تعالی نمودارگشته و هدف اصلی نبوده است، زیرا قرآن کتاب هدایت است و هدف اصلی آن جهت بخشیدن به زندگی انسان و آموختن راه سعادت به او است ازاین رو اگر گاه در قرآن به برخی اشارات علمی بر می خوریم، ازآن جهت است که این سخن از منبع سرشارعلم و حکمت الهی نشأت گرفته و از سرچشمه علم بی پایان حکایت دارد.
در این مقاله می خواهیم بطور خاص به بررسی آهن از منظر قرآنی بپردازیم.
وَأَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ (حدید/25)
«و آهن(و پولاد و دیگر فلزات) را که در آن هم سخنی و کارزار و هم منافع بسیار بر مردم است نازل کردیم.»
و آهن را نازل کردیم. درآن نیرویی فوق العاده زیاد و بهره وری هایی برای مردم وجود دارد.
-نکات آیه:
1.آهن نازل شده .
2.نیروی موجود در آهن فوق العاده زیاد است.
3.انسان ازآهن بهره وری دارد.
1.آهن نازل شده:
آهن چگونه و از کجا نازل شده؟
آهن و عناصر اصلی دیگرهرکدام در دمای مشخصی درست می شوند. آهن از جمله عناصری است که در ستاره های خیلی بزرگ تر از خورشید درست می شود، برخی از عناصر نیز در گرمای پس از انفجار اولیه درست شده اند.
1.وقتی کشش جاذبه در مرکز ستاره دمای گرما را به بالای 170 میلیون درجه بالا می برد یک سری امتزاج های جدید آغاز می شود. هسته های هلیومی ذوب می شوند و عناصر سنگین تری را درست می کنند که در وحله اول کربن و اکسیژن است.
2.وقتی نیروی جاذبه دمای عنصر کربن را به 700 میلیون درجه می رساند امتزاج جدیدی آغاز می شود که کربن به نئون و منیزیم تبدیل می شود. در قشرهای بیرونی تر آن که دمای حرارت کم تر است تبدیل هلیوم به کربن و هیدروژن به هلیوم ادامه پیدا می کند.
3.وقتی دمای حرارت در مرکز هسته به یک و نیم میلیارد درجه می رسد اتم های نئون آغاز به ذوب شدن می کنند و اکسیژن ومنیزیم بیش تری را ایجاد می کنند.
4.وقتی دمای حرارت بالای دومیلیارد می رسد اتم های اکسیژن به هم فشرده تر ذوب می شوند و به سیلیکون و گوگرد تبدیل می شوند. این عناصر به وسیله قشرهای عناصر متحد المرکز اکسیژن، نئون، کربن،هلیوم و هیدروژن احاطه شده اند.
5. فشار ناشی از اضمحلال هسته ای دمای حرارت را بالای 3 میلیارد درجه بالا می برد و در مرکز فشرده شده، سیلیکون و گوگرد را به کره ای ازآهن تبدیل می کند که تقریباً 44 /1 جرم خورشید می شود. به دلیل ساختمان هسته ای آهن که اجازه نمی دهد اتم ها ذوب و مضمحل شوند و عنصر سنگین تری درست شوند، این آخرین واکنش است که می تواند در مرکز ستاره رخ بدهد.
6. وقتی امتزاج در داخلی ترین بخش های ستاره تمام می شود آخرین مرحله جاذبه(جذب) آغاز می شود. هسته آهن در مرکز ستاره خود را با سرعتی معادل 70000 کیلومتر درثانیه جمع می کند. درجه حرارت تا صد میلیارد درجه بالا می رود. هسته های آهن چنان به هم فشرده می شوند که در هم مضمحل می شوند. این گرمای تصور نکردنی اندازه های بسیارزیادی از نوترون تولید می کند که فعلاً در وسط ستاره محصور هستند. ماده دراین حرارت به آخرین حد تراکم خود رسیده و بیش از این نمی تواند فشرده بشود. نیروی دفع میان هسته ها بیش تر از نیروی جاذبه می شود.
7. پس زنی از جانب مرکز ستاره، ماده را از مرکز ستاره در موج انفجار پرتاب می کند. در پرت سازی آن را از میان قشر سیلیکون سرازیر می کند که آن را گرم کرده و بخشی ازهسته های آن را مضمحل می کند و ایزوتوپ های رادیواکتیوی نیکل و عناصر سنگین تر دیگری را درست می کند. موج انفجار در حینی که به بیرون سفر می کند به درست کردن عناصر جدید دیگری ادامه می دهد.

ستاره منفجر می شود و در فضا پخش می شود.

به این ترتیب آهن در ستاره ها و در حرارت بالای 3 میلیارد درجه تولید می شود و با انفجارستاره در هستی پراکنده می شود. و به این ترتیب نیز آهن از آسمان به زمین نازل شده است.
آهن بیش از یک سوم از مواد زمین را تشکیل می دهد. بیش از 99 درصد آن در درون زمین است. به میزانی که از مرکز زمین رو به طرف سطح می آییم در صد آن کم وکم تر می شود. آهن موجود در قشر خارجی زمین حدوداً 5 یا 6 دهم درصد کل آهن زمین است.
2.نیروی موجود در آهن فوق العاده زیاد است:
چنان که آیه مطرح کرده "نیروی موجود در آهن فوق العاده زیاد"است.
برای درست کردن یک ذره آهن نیرویی بیش از چهار برابر نیروی موجود در منظومه شمسی" مورد نیاز است.
3.انسان از آهن بهره وری دارد:
هموگلوبین درخون انسان و خیلی از حیوانات دارای آهن است. همین طور ماده سبز در اکثر گیاهان دارای آهن است. و بدون آهن حیات نیز نمی توانست به وجود بیاید.
منبع: فیض آبادی، حمیده/ پناهی، حسین، نجوم در قرآن، تهران: فیض دانش، چاپ دوازدهم، (1389).