طرح نُه نُه

مورخان در مورد ریشه‌ ی فرایند «طرح نُه نُه» اتفاق نظر ندارند. کشف آن را به مناطقی با گستردگی جغرافیایی چون عربستان، هند و روم و با تاریخ هایی از قرن سوم تا قرن دوازدهم میلادی نسبت داده‌اند. هیپولیتوس رومی یکی از اولین کسانی است که می دانیم از این فرایند استفاده کرده است. او در قرن سوم مازاد نُه ها را در ارتباط با علم حروف (1) به کار برد.
استفاده از طرح نُه نُه را در دوره ی اسلامی اولین بار در کتاب های خوارزمی در قرن نهم میلادی برای تحقیق درستی محاسبات می‌یابیم. اما می دانیم که بخش اعظم ریاضیات مسلمانان از منابع یونانی و هندی استخراج شده است و در نتیجه، برخی از مورخان کشف این فرایند را به هندیان نسبت می‌ دهند. اخترشناسان هندی در قرن دوازدهم میلادی این فرایند را به کار می بردند.
فرایند نُه نُه از طریق مسلمانان به غرب منتقل شد. این فرایند را در آثار فیبوناتچی ایتالیایی (1202)، ویدمان آلمانی (1489) و رکورد انگلیسی (1540) می‌یابیم. این روش در سال 1729 توسط آیزاک گرین وود به امریکا منتقل شد، در قرن نوزدهم از کتاب‌های درسی امریکا حذف شد، ولی بعد از 1900 مجدداً به کتاب ها بازگشت.

پی نوشت ها :

1.gematria

منبع مقاله :
دیویس، هارولد؛ (1384)، تاریخ محاسبه، مهران اخباریفر، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول..