نویسنده: حمید ولی زاده




 
به نظر اخترشناسان حدود 〖10〗^10 کهکشان قابل مشاهده در جهان وجود دارد که هر کهکشان به تنهایی دارای میلیاردها ستاره است اگر کسری از این ستاره ها، منظومه ها وسیاراتی را در اطراف خود داشته باشند. بنابراین احتمال وجود موجودات فرا زمینی در کل جهان بسیار بیشتر از احتمال وجود آنها در کهکشان راه شیری می باشد ولی به دلیل فاصله بسیار زیاد بین کهکشان ها، کشف حیات در کهکشان خودمان به نظر منطقی تر و راحت تر از کهکشان های دیگر است.
فرانک دریک، کارل ساگان و جوزف شکلوفسکی و چند دانشمند دیگر راه حل هایی را برای تخمین احتمال وجود حیات در کائنات (تمدن های پیشرفته) درکهکشان های راه شیری ارائه کرده اند آنها هفت عامل مهم را در این محاسبات دخیل دانستند که آن عوامل عبارتند از:
N: تعداد کهکشان های راه شیری
کسری از ستارگان که دارای منظومه های سیاره ای هستند.
تعداد سیارات یک منظومه مفروض که از نظر اکولوژی برای حیات مناسب هستند.
کسری از سیارات مناسب که در آنها حیات رشد کرده است.
کسری از سیارات مسکونی که در آنها حیات رشد کرده است.
کسری از سیارات دارای تمدن پیشرفته حیات که قادر به برقراری ارتباط است.
کسری از عمر سیاره است که در آن تمدن توانسته بود به حیات خود ادامه دهد. (مقادیر تمام f ها بین صفر و یک می باشد).
حاصل ضرب عوامل فوق با N نشان داده می شود که تعداد تمدن های پیشرفته (حداقل دارای ارتباط رادیویی) درکهکشان راه شیری را به دست می دهد.
سه عامل اول از عامل های بالا مربوط به نجوم می باشند که به صورت دقیقی مشخص می شوند دو عامل بعدی بعد زیست شناختی دارند و با احتمال تخمین زده می شوند و دو عامل آخر هم بعد جامعه شناسی دارند که با حدس و گمان بدست می آیند.

محاسبه تعداد تمدن های فرا زمینی

با توجه به رابطه
می توانیم در راه شیری به جستجو تعداد تمدن های فرازمینی به صورت تئوری رسید و نیز تعداد تمدن هایی که توانایی برقراری ارتباط رادیویی را دارند را محاسبه کرد. پس باید مقادیر مربوط به هفت عامل گفته شده را پیدا کرد که تعداد ستارگان راه شیری (N) حدود می باشد که برخی از این ستارگان پر جرم داغ، با عمری کوتاه برخی دیگر سرد و پیر و کوچک هستند ولی درکل بیشتر ستارگان همانند خورشید هستند که میلیاردها سال عمر کرده اند این نوع سیاره ها در بیشتر حیات خود به طور تقریباً یکسانی انرژی خود را در جهان منتشر می کردند. به همین دلیل برخی از آنها می توانند محیط مناسبی برای تشکیل حیات در سیاره های مجاور را ایجاد کنند فرض کنید حدود 3/1 از این ستاره ها دارای منظومه سیاره ای مانند سیاره خودمان (منظومه شمسی ) باشند و آنگاه P=1/3 و اگر منظومه های مفروض مشابه منظومه شمسی باشد آن را حدود 10 سیاره در نظر بگیریم آنگاه ne=10)) و در این میان همه این سیارات برای پیدایش حیات مناسب نخواهند بود فرض می کنیم که فقط یکی از ده سیاره می تواند دارای حیات باشد. پس مساوی 10/1 خواهد بود. البته (بعضی از دانشمندان از جمله کارل ساگان، به ازای هر ده سیاره یک یا دو سیاره را مسکونی فرض کردند) در مورد حیات هوشمندان و تمدن های پیشرفته و نحوه ارتباط آنها نظرات مختلفی وجود دارد. اما می توان مقدار میانگین ارقام پیشنهادی دانشمندان را برای
در نظر گرفت که مساوی 100/1 می باشد یعنی فقط یک درصد از سیارات حیاتمند توانسته اند به تمدن صنعتی برسند ولی در این میان ممکن است حیات آنها موقتی باشد. به این معنی که حیات آنها به دلایلی مختلف دوام نداشته و پس از مدتی از بین رفته اند. در مورد دوام صنعتی تمدن ها نسبت به عمر آن سیاره را 100/1 یا 1000/1 فرض می کنیم
که به ضرب کردن اعداد فوق درهم N به دست می آید که N عددی درحدود
تا نزدیک می شود که دراین صورت می توان گفت در کهکشان راه شیری حدود یک میلیون سیاره وجود دارد که در حال حاضر موجودات هوشمند در آنها زندگی می کنند که تمدن صنعتی پیشرفته ای دارند در صورتی که شکلوفسکی و کارل ساگان تعداد تمدن های فرازمینی کهکشان ما را در حدود
تا بدست آورند شک و ابهامات بسیاری در مورد این که N می تواند مقداری بین ده میلیارد (یعنی به تعداد ستارگان مشابه خورشید در کهکشان ما) و یک (تنها تمدن شناخته شده تا امروز یعنی تمدن خود ما (زمین)) قرار گیرد وجود دارد در واقع همین امکان به دست آوردن جواب دانشمندان را واداشته تا در پی روش های جدید مشاهده باشند و روش های پیچیده ای را برای کشف سیارات پیرامون دیگر ستاره ها و از همه مهمتر تلاش برای کشف علامت های فرازمینی های واقعی دراین جهان.
منبع مقاله :
ولی زاده،‌حمید، (1367)، موجودات فرازمینی، زنجان: نیکان کتاب، چاپ اول، (1388)