نویسنده: دکتر حسین ایمانی جاجرمی




 

امروز تبلیغات به حیطه های مجازی راه یافته و یا افزایش تعداد کاربران اینترنتی، شرکت های بزرگ به تبلیغات اینترنتی روی آورده اند و این عرصه به رقیب تبلیغات محیطی تبدیل شده است.
در دنیا تبلیغات به یک تخصص تبدیل شده و شرکت های تبلیغاتی از علم ارتباطات و روان شناسی برای جلب توجه مردم و بازاریابی کالا و خدمات استفاده می کنند.
در ایران اولین حرکت برای ساماندهی تبلیغات شهری در اوایل دهه 70 و در شهرداری تهران شروع و پس از مدتی به دلیل مخالفت های برخی مراکز متوقف شد.
تبلیغات نامناسب شهری علاوه بر آلایندگی و مخدوش کردن زیبایی شهر، سلامت روحی و روانی شهروندان و امنیت اجتماعی را نیز به مخاطره انداخته است. در تبلیغ کالاهای نوین باید به شرایط محیطی و ساختارهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور توجه شود.
در جامعه ای که درآمد مردم ناکافی و درصدی از اقشار جامعه زیر خط فقر قرار دارند، تبلیغ گسترده کالاهای لوکس مشکلات روانی و اجتماعی ایجاد می کند؛ به طوری که افرادی که توانایی مالی محدودی دارند به خاطر تبلیغات تحریک شده و ممکن است برای دستیابی به کالا و خدمات مورد نظر دست به اعمال خلاف قانون بزنند.
تبلیغات اجناس لوکس وارداتی که در بیلبوردهای سطح شهر و در صدا و سیما دیده می شود. فرهنگ کاذب مصرف گرایی را درکشور ترویج و کالاهای لوکس را به ابزاری برای شخصیت بخشی به افراد تبدیل کرده است.
از سوی دیگر تبلیغ کالاهای لوکس بدون توجه به وضعیت اقتصادی کشور باعث شکل گیری احساس فقر و بدبختی در میان قشرهایی از مردم شده است. زمانی که این گونه تبلیغ می شود که افراد اصیل و با شخصیت از کالاهای لوکس استفاده می کنند، اقشار طبقه متوسط و زیر خط فقر در جامعه دچار احساس فقر و سرخوردگی شده و چنین تصور می کنند که دارایی آنها فقیرانه و بی ارزش است.
این مسئله به گسترش احساس بی عدالتی و فقر در جامعه دامن می زند و موجب افزایش آمار جرم و جنایت می شود به طوری که برخی افراد برای افزایش درآمد و به دست آوردن کالاهای لوکس و نشانه های مدرنیزه، به اعمال خلاف قانونی چون رشوه گیری، دزدی و قاچاق دست می زنند.
تبلیغات افراطی کالاهای لوکس پدیده شکاف نسل ها را تشدید کرده و به اختلاف نسل جدید و قدیم دامن زده است. به طوری که با ورود مفاهیم نوین و ارزش های جدید به کشور، افراط در انتخاب نقش ها و ارزش های سنتی و مفاهیم و فناوری های جدید دچار مشکل شده اند.
منبع مقاله :
نشریه شهر، زندگی، زیبایی شماره 1