علم نمىتواند توضیحى براى آن داشته باشد

چرا ما مى‌خوابیم؟ رویا و خاطرات چه هستند؟ مغز چگونه کار مى‌کند؟ تمامى این سؤالات تبدیل به معما شده‌اند. با این حال هنوز هم اسرارى درباره‌ى بدن انسان هست که از آن‌ها پرده بردارى نشده است. این مقاله به برخى از این معماها که علم قادر به توضیح آنها نمى‌باشد، خواهد پرداخت.

آیا مى‌دانستید...

که بسته به فاکتورهاى گوناگون، بدن انسان مى‌تواند یک تا دو ماه بدون غذا دوام آورد؟ در حالی که اگر به زور چند روز بیدار نگه‌داشته شوید، شخصیت، رفتار و عمل کرد بدن شما، به طرز قابل توجهى دگرگون خواهد شد.
آیا تا به حال براى شما این پرسش پیش نیامده است که، عظیم‌ترین شگفتى که بر زمین گام نهاده است چیست؟ نه، جواب این سؤال دایناسورها یا موجودات ما قبل تاریخ نیستند. براى یافتن پاسخ این پرسش، لازم نیست زیاد دور بروید. فقط کافی است در آینه بنگرید. بله! بدن انسان و بسیارى از عملکردهاى آن، هم چنان به صورت معما باقى مانده‌اند و دانشمندان و محققان را براى سال‌ها مبهوت خود کرده‌اند. با این وجود کشفیات قابل ملاحظه و شگرفى در زمینه‌ى علوم پزشکى در رشته‌هاى روان شناسى و فیزیولوژى انجام گرفته است، برخى پدیده‌ها وجود دارد که دانشمندان را براى دهه‌ها گیج و مبهوت خود کرده‌اند و هم چنان مانند یک کتاب بسته باقى مانده‌اند. در این جا تلاش شده به برخى از حقایق و عمل کردهاى بدن انسان، که هنوز چگونگى و علت وقوع آن براى متخصصان، دانشمندان، محققان و فیلسوف‌ها، به صورت معما باقى مانده است، پرداخته شود.

ارگان‌هاى کوچک و قسمتهاى مشخص بدن

آپاندیس یکى از این ارگان‌هاى کوچک است که بیرون آوردن آن، لطمه‌اى به عملکرد طبیعى بدن انسان وارد نمى‌کند. هم چنین به آناتومى بدن لطمه نزده و یا آن را اذیت نمى‌کند. به زبان دیگر، این گونه اعضاء در بدن انسان وجود دارند، ولى علت مشخصى براى وجود آن‌ها، وجود ندارد. با این وجود برخى از دانشمندان اعتقاد دارند که آپاندیس در تقویت سیستم دفاعى بدن، در هنگام رشد جنین تأثیر دارد، ولى تمام دانشمندان بر سر این موضوع اتفاق نظر ندارند. در همین حال بعضى از متخصصین اعتقاد دارند که استخوان دُم (چند مهره پایانى ستون فقرات) یا کسیکس، و دندان هاى عقل بازمانده‌هاى دم و استخوان آرواره بیش از اندازه‌ى انسان‌هایى هستند که پیش از این مى‌زیسته‌اند، ولى امروزه دیگر زاید تلقى مى‌شوند. در حقیقت دردى که بعضى از اوقات از ناحیه این ارگان‌ها احساس مى‌شود،گاهى مى‌تواند غیرقابل تحمل و جان گداز باشد. در نتیجه، در این که ارگان‌هاى کوچک، بازمانده‌ی اعضاء دیگر یا تکامل یافته و یا قسمتى از اعضاء دیگر بوده باشند یا خیر، اسرارى وجود دارد که براى دانشمندان به صورت یک معما در آمده است.

وجود میکروب‌ها

در مقابل هر سلولى که در بدن شما وجود دارد، ١٠ میکروب در بدن شما زاد و ولد مى کند. بعضى از میکروب‌ها و یا باکترى‌ها نظیر باسیل‌ها و برخى باکترى‌هاى میله‌اى و دایره‌اى در بینى، دهان، دستگاه گوارشى و پوست وجود دارند. این میکروب‌ها و باکترى‌ها به انجام فرآیندهاى متابولیسمى که در داخل بدن انسان در حال اتفاق افتادن است، کمک مى‌کند. هم چنین این میکروب‌ها بدن انسان را در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت کرده و تولید ویتامین‌ها را افزایش مى‌دهند، که نتیجه‌ى آن، سالم و تن درست نگه داشتن شما خواهد بود.
در نتیجه، ما از وجود این میکروب‌ها و انواع آن‌ها و بعضى از وظایفى که آن‌ها در بدن ما بازى مى‌کنند، اطلاع داریم. با این حال، چرا تعداد آن‌ها به این شدت زیاد است و اینکه آن‌ها دقیقاً چه نقشى دارند، رازى است که هم چنان منتظر کشف آن هستیم.

خمیازه کشیدن

با وجود این که دلایل زیادى در پس خمیازه کشیدن وجود دارد، دانشمندان همچنان در اعلام یک علت دقیق براى چرایى خمیازه کشیدن با مشکل مواجه هستند. با وجود این‌که خمیازه مقدار دریافت اکسیژن را افزایش مى‌دهد، برخى از دانشمندان معتقدند که این کار از گرم شدن مغز جلوگیرى مى‌کند، تا فعال‌تر و گوش به‌زنگ‌تر بمانیم. از آن جایى که خمیازه کشیدن اغلب با حالت‌هاى کسالت، خستگى و خواب آلودگى در ارتباط است، برخى از محققان بر این باورند که خمیازه کشیدن از اجداد ما قبل تاریخ ما به ارث رسیده است که دهان خود را باز مى‌کردند تا با نشان دادن دندان‌ها، دیگران را ترسانده یا از نزدیک شدن آن‌ها جلو گیرى کنند. هم چنین مى‌تواند نوعى ارتباط برقرار کردن با دیگران باشد. هنوز اثباتى براى صحیح بودن هیچ یک از این نظریه‌ها وجود ندارد، ولى آن چه از آن اطمینان داریم این است که خمیازه کشیدن حالت مسرى دارد و هر زمان مى‌تواند اتفاق بیافتد (مطمئن هستم که حالا در حال خمیازه کشیدن هستید).

خواب و رویا

مى‌دانیم که کم بود خواب براى سلامتى ما مضر است، ولى هنوز علم موفق نشده کشف کند که اصلاً چرا ما به خواب نیاز داریم. یک تئورى هست که مى‌گوید مغز، در خواب است که ترقى پیدا مى‌کند و یک عمل کرد ذخیره‌سازى است که به بدن کمک مى‌کند که استراحت کرده و خود را براى روز بعد باز سازى کند.
با این حال، اگر موضوع این است، چرا مغز در زمان خواب فعال است؟ با این وجود، در زمان خواب بر عکس آن چه تصور مى‌شود، مغز کاملاً فعال و گوش به‌ زنگ است. چرایى این موضوع نیز به صورت یک راز باقى مانده است. آن چه که به این راز عمق بیشترى مى‌بخشد، این است که چرا زمانى که ما خواب هستیم، رویا مى‌بینیم؟ تئورى‌هاى زیادى در رابطه با علت وجود رویاها وجود دارند، بعضى محققان بر این باورند که رویاها راهى براى تحلیل چیزهاى اطراف ما هستند، آنها منعکس کننده‌ى احساسات، آرزوها و یا خواسته‌هاى ما هستند و مى توانند به تشکیل خاطرات کمک کنند. حال، آیا رویا دیدن به دلایل روان شناختى است یا تفسیر و تعبیر سیگنال‌ها، دلیل اصلى علت وقوع آن هم چنان ناشناخته مانده است.

خاطرات

چگونه است که شما طعم پاى سیب مادر بزرگتان یا شیوه و فرمول یک مسئله در جبر را حتى بعد از گذشت سالیان به یاد مى‌آورید؟ علم براى این مسئله نیز جوابى ندارد، این که مغز چگونه دقیقاً آن چه شما مد نظر دارید و در زمانى که به آن نیاز دارید را به یاد مى‌آورد؟ این خاطرات چگونه تشکیل مى شوند؟ این خاطرات در کجا ذخیره سازى مى‌شوند؟ این سؤالاتى است که محققان تا کنون جوابى براى آن‌ها نیافته‌اند.

بوسیدن

آیا اولین بوسه‌ى خود را به یاد مى‌آورید؟ البته که به یاد مى‌آورید، این بوسه در ذهن شما حک شده است. اما علت بوسیدن چیست و هدف در پس این عمل چیست، هم چنان به صورت یک راز باقى مانده است. بعضى از محققان اعتقاد دارند که این عمل نمایان‌گر یک پیوند اجتماعى است و عشق را نشان مى‌دهد، بعضى دیگر بر این باورند که بوسیدن باعث ترشح یک سرى هورمون شده که این هورمون‌ها در ایجاد رابطه و به وجود آمدن صمیمیت تأثیر دارند. حال مى‌خواهد بوسیدن به دلیل لذت بردن، صمیمیت، یا تلفیقى از فاکتورهاى بیولوژیکى و روان شناختى باشد، این براى ما هنوز ناشناخته است، به هر حال با بوسیدن حس خوبى به انسان دست داده و گونه‌ها را قرمز مى‌کند.

سرخ شدن گونه‌ها

از بوسیدن به راز سرخ شدن گونه‌ها رسیدیم. هر زمان که در موقعیت دشوارى قرار مى‌گیریم، چرا احساس دل شوره مى‌کنیم؟ یا زمانى که کسى از ما تعریف کرده و یا ما را تشویق مى‌کند قرمز شده و در گونه‌هاى خود احساس گرما مى‌کنیم؟ هنوز سؤالات زیادى هست که دانشمندان باید براى آنان به دنبال پاسخ بگردند. به یاد داشته باشید که این اتفاقات غیر داوطلبانه بوده و شما هیچ کنترلى روى آن‌ها ندارید، مى‌توانید امتحان کنید.

دوران بلوغ

دوران بلوغ از ابتداى سن بلوغ شروع شده و همه چیز بدن را در رابطه با فیزیک بدن، بیولوژى و روان شناسى را تحت تأثیر قرار مى‌دهد. بعضى از محققان بر این باورند که با این کار، مغز، خود را براى مسئولیت‌هایى که در آینده منتظر آن است، مهیا مى‌کند. اما دانشمندان و متخصصان پزشکى قادر به توضیح علت این که چرا این مدت، زیاد زمان مى‌برد تا انسان به بلوغ جسمى برسد و براى چالش‌ها و موانع زندگى آماده شوند، نیستند. مطمئنیم برخى از شما که در این دوران به سر مى‌برید، به اندازه‌ى ما براى دانستن پاسخ این پرسش حریص هستید.
اشراق (دانستن یا فراگیری فوری و بدون استدلال و تجربه و ممارست)
چه چیز به شما مى‌گوید که پیشنهاد یک شغل اغوا کننده را قبول کنید یا نه؟ چه چیزى به شما مى‌گوید یک چیزى کم است یا یک جاى کار مشکل دارد؟ بعضى این احساس را بى‌ارزش مى‌دانند، بعضى حس ششم می‌دانند و بعضى مى‌گویند که این‌ها فقط تصادفى است. شما ممکن است این حس را با هر نامى بنامید، به هر حال هر کدام از ما در شرایطى بوده‌ایم که اشراق را از نزدیک حس کرده باشیم. تئورى‌هاى متفاوتى در علم روان شناسى وجود دارد که اشراق را به عنوان یک حس نا خود آگاه، ادراک یا تعمق تفسیر مى‌کند. این نظریه ها در تمام باورها قابل قبول نیستند و در همه‌ى موارد اتفاق افتاده که با آن برخورد مى‌کنیم، قابل اثبات نیستند. از این رو اشراق نیز هم چون دیگر علایق فردى به سؤالات اسرار آمیز، در علم روان شناسى مورد مطالعه قرار گرفته است.

مغز

احتمالاً عمل کرد و چگونگى کار کرد مغز و سیستم عصبى بزرگ‌ترین معما است که دانشمندان در صدد حل آن مى‌باشند. چگونه است که مغز این قدر سریع کار مى‌کند؟ آیا مغز به تنهایى کار مى‌کند یا براى این عمل کرد بى نقص خود به دیگر اعضاء وابسته است؟ در نواقص یا آسیب‌هاى عصبى چه اتفاقى مى‌افتد؟ این سؤالات براى سالیان است که دانشمندان را درگیر خود کرده است و تا کنون پاسخى براى این پرسش‌ها یافت نشده است. با کمک عکس بردارى از مغز، از بعضى از عمل کردهاى مغز مطلع شده‌ایم، با این حال آن چه ما در مورد مغز مى‌دانیم، تنها مانند نوک یک کوه یخ است و دانستن همه چیز راجع به مغز و عمل کرد آن، یک جهد تلاش طولانى به نظر مى رسد.
این فرآیندها و اتفاقات یک بخش لاینفک زندگى بوده، هستند و خواهند بود. این‌ها براى ادامه حیات ما ضرورى هستند. ما فقط امیدواریم که روزى علم بتواند پاسخ این پرسش‌ها را به ما داده و کلیدها، جهت آشکار سازى این اسرار در بدن انسان که نه‌ تنها دانشمندان را در پاسخ دادن به آن ها ناتوان گذاشته، بلکه از آن زمانی که تاریخ ثبت شده، هر کس را به چالش کشیده است، را به دست ما بدهد.