نویسنده: نیره دلالی




 


موضوعات اساسی رشد شخصیت شامل رشد سالم توانایی ها، برخورداری از روابط سازنده و رشد حس خودمختاری با هویت شخصی مثبت همراه است. طبق نظریه ی رشد شناختی بالت خطوط رشد درون فکنانه و اتکایی، مسیرهایی است در جهت اهداف تعریف خود و روابط بین فردی. چنان چه در این مسیر رشدی مشکلاتی به وجود آید، ویژگی های شخصیتی نظیر وابستگی ( در رشد اتکایی نابهنجار) یا انتقاد از خود ( در رشد درون فکنانه نابهنجار) شکل می گیرد.
افراد وابسته نسبت به ناکامی حساسیت زیادی دارند و نسبت به آن با انتقام واکنش نشان می دهند اما نوعاً خشم خود را بازداری می کنند، به ویژه نسبت به افراد مهم زندگی شان، زیرا می ترسند حمایت و توجه آن ها را از دست بدهند. به علاوه ممکن است آن ها، به جای آن که خشم خود را به دیگران نشان دهند، خشم را به سمت خود بر می گردانند و با فرو خوردن خشم سعی می کنند آن را مهار کنند و بدین وسیله حمایت و توجه دیگران را نسبت به خود حفظ می کنند.
برعکس، افراد انتقادکننده از خود، نسبت به دیگران خصمانه، دوسوگرا، و رقابت جو هستند، ممکن است آن ها در کنترل خشم خود مشکل داشته باشند و خشم خود را به دیگران بروز دهند، هم زمان به دلیل استانداردهای شخصی بالا می توانند خشم خود را به شکل انتقاد شدید و خشن از خود منعکس کنند.
منبع مقاله : دلالی، نیره؛ (1388)، انتقاد: انتقاد و نحوه ی مواجهه با آن، تهران: انتشارات نشر قطره، چاپ اول.