شیوه های برخورد با فرزندان

رعایت مساوات درباره ی کودکان

رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله:

«إعدلوا بینَ اولادکم»
میان فرزندان خود عدالت و مساوات را رعایت نمایید.
«کما تحبونَ ان یعدلوا بینک فی البرّ و اللف»
چنانکه دوست می دارید میان شما در احسان و لطف و محبت، رعایت مساوات شود.

روایتی از پیامبراسلام صلی الله علیه و آله در مورد عدالت بین فرزندان:

پدری با دو فرزند خود شرفیاب محضر رسول اکرم صلی الله علیه و آله بود. یکی از فرزندان را بوسید و به فرزند دیگر اعتنا نکرد. پیامبر که این رفتار نادرست او را مشاهده کرد به او فرمود:
«چرا با فرزندان خود بطور مساوی رفتار نمی کنی؟ بین فرزندان خود به عدالت رفتار نمایید همانطور که مایلید فرزندان شما و مردم، بین شما به عدل و داد رفتار کنند.
1- به نوجوانانتان شخصیت و منزلت قائل شوید تا بتوانند حرف دلشان را به شما بگویند و از شما راهنمایی بخواهند.
2- با کودکان خود به تفریح بروید چرا که اینها احساس رشد، پایندگی و ثبات برای افراد خانواده و به خصوص کودک ایجاد می نمایند.
3- با کودکان خود به تفریحات دسته جمعی بروید چرا که تفریح دسته جمعی در تعطیلات سنتهای خانوادگی را تقویت می کند.
4- به فرزندان تفهیم کنید که حق ورود به اطاق پدر و مادر را ندارند ولی شما پدر و مادر برای نظارت بر خوابیدن صحیح کودکان و جلوگیری از سرماخوردگیهای آنها حق دارید گاه و بی گاه به اطاق خواب فرزندان وارد شوید و مراقبتهای لازم را به عمل آورید.
5- مادران باید بدانند کودکان پسر حداکثر تا 4 سالگی می توانند به همراه شما استحمام کنند چهارسالگی به بعد بایستی به همراه پدران به حمام بروند و بالعکس.
6- خوب است از بدو تولد، رختخواب کودک را جدا کنید و اگر این کار را انجام ندادید حداقل از پنج سالگی آنها را جدا کنید.
7- کودکانتان را همانطور که هستند بپذیرید.
8- جلسات خانوادگی در مورد کودکانتان را ترتیب دهید، مشاهدات و نتایج آن را یادداشت کنید.
9- با فرزندانتان هر روز ولو چند دقیقه درد دل نمایید. و محبتتان را به آنها ابراز دارید تا بین شما و آنها حسن تفاهم برقرار گردد.
10- توجه داشته باشید که اهمیت روحی فرزندانتان بستگی به کیفیت روابط آنها در خانواده دارد.
11- بهتر این است در همه موارد دوستانه به حل مسائل و مشکلات جوانان و نوجوانان بپردازید.
12- توجه داشته باشید که همواره بدن خود را از کودک بپوشانید تا زمینه برای نظر بازی کودک فراهم نشود.
13- در نظر بگیرند که حداقل دو موضوع را در برقراری ارتباط مطلوب با کودکان باید موردتوجه قرار داد:
1- احترام 2- مهارت، تفاهم و همدلی.
14- پدر با پسر و مادر با دختر باید فرصتهایی را جهت دوستی ایجاد کنند.
15- توجه داشته باشید که شما مؤثرتر از همه برای نجات فرزندانتان از گرداب جهل و فساد می باشید به همین جهت دلسوزانه و متعهدانه با اساتید فرزندانتان در تماس باشید و آنان را در این راه مهم یاری دهید.
16- دوستان فرزندان خودتان را بشناسید و از چگونگی روابط آنها باخبر شوید.
17- فرزندان خود را در برقراری روابط اجتماعی یاری دهید.
18- روابط کودکان با همدیگر نباید خارج از کنترل بزرگترها باشد و نباید کودکان خود را به حال خود رها سازید.
19- از هرگونه گفتار و کرداری که موجب پیدایش عقده خود کم بینی در دختران می شود باید به شدت پرهیز کنید.
20- هیچ وقت کودکان را با کلماتی از قبیل احمق، بی شعور، نفهم، بی عرضه خطاب نکنید و بدانید که این کلمات در روح و روان کودکان که در دوره خردسالی هستند اثر منفی و نامطلوب به جای خواهد گذاشت، یعنی اگر کودکی واقعاً هم عرضه داشته باشد در توان و عرضه خود دچار شک و تردید خواهد شد، و خود به خود دچار ضعف شخصیتی شده به خود متکی نخواهد بود.
21- اگر نسبت به همدیگر و فرزندانتان مهربان تر و مؤدب تر باشید تعادل روانی و رفتار کودکانتان بیشتر خواهد بود بنابراین محیط مقدس خانه را از درگیری و خوشونت، توهین و ناسزا پاک نگهدارید.
22- والدین عزیز، کودکان را در فصل تابستان ول و رها نکنید چرا که یکی از عوامل انحراف کودکان بی کاری و ول گشتن است.
23- پیش کودکان اختلافات خود را بازگو نکنید.
24- از انجام اعمالی که به وقارتان صدمه می زند و نشانه ضعف است پرهیز کنید مانند بکار بردن حرفهای زشت در مقابل کودک یا جزع و فزع در سر مسائل جزئی.
25- باید نسبت به تمایلات تند و زودگذر او حوصله بخرج دهید.
26- آنها را با واژه ها و اصطلاحات مناسب مطلوب و مثبت مورد خطاب قرار دهید.
27- در عین جدی رفتار کردن با آنان باید همواره خصوصیت انعطاف پذیری خود را حفظ کنید.
28- پیامبراکرم (ص) فرمودند: دختران را با نظر رحمت بنگرید و تا حدود امکان باید از آزرده خاطر کردن آنها پرهیز کنید.
29- کودکان دیرآموز خود را با پیروی از اصول روان شناسی و مبانی تعلیم و تربیت، استوار و قابل ترقی و پیشرفت نمایید.
30- از نوجوانان خود عیب جویی نکنید و بی مورد از رفتار آنها انتقاد ننمایید.
31- در برخورد با نوجوانان، ضد و نقیض حرف نزنید بلکه با صراحت صحبت کنید زیرا صحبت های ضد و نقیض والدین، نوجوانان را گیج می کند.
32- کودک یک مقلد کامل است، رفتارها و اخلاقهای ناپسند خود را اصلاح کنید.
33- فرزندان خود را مجبور نکنید که عادات و آداب شما را فرا بگیرند چون آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده اند.
34- والدین عزیز توجه داشته باشید که خوشبختانه بسیاری از اختلالهای دوران کودکی بویژه آنها که زیاد جدی و شدید نیست در اثر رفتار ملایم شما والدین با یکدیگر و با فرزندان بتدریج کاهش می یابد و از بین می رود.
35- با نوجوانان خود آنگونه که مناسب سن و سال آنهاست رفتار کنید، صحبت کودکانه با نوجوانان خطاست.
36- با فرزندان با حسن نیت رفتار نمایید تا به امراض روانی چون حسد، عقده و کمبود مبتلا نشوند.
37- به جای تندی با کودکان با صفا و علاقه مندی و رفاقت رفتار کنید، تا در پرورش استعدادها و رغبت های خداداد آنان پیروز و موفق باشید.
38- رفتاری را داشته باشید که خود کودک بتواند اخلاق و رفتار زشت و زیبا را تمیز بدهد و از بدیها متنفر گردد.
39- کودک موجودی است لطیف و دوست داشتنی، که باید به او عمیقاً عشق ورزید. وی را از نظر مادیات کاملاً تأمین کنید شما باید بذر محبت و احترام به او را در دلتان بیفشانید.
40- با فرزندان خود خلق و خوی خوب داشته باشید زیرا کسانی که از عقل بیشتر و کاملتری برخوردار باشند خلق و خوی آنها استوارتر خواهد بود.
41- در حل مشکلات کودکانتان به جای نصیحت و موعظه و یا به کاربردن روش تنبیه از روش نتایج طبیعی استفاده کنید.
42- اگر فرزند شما به زمین خورد و شما پدر و مادر دستپاچه شده و به سوی او روان شدید و در آغوش گرفتید غافل از این هستید که کودک شما که ناظر آن ماجرا است آن را برای خود نوعی تبعیض به حساب می آورد و در چنین صورت باید بهانه ای پیدا کنید و او را مورد نوازش قرار دهید.
43- اجازه دهید کودکان شما سؤالات خود را مطرح کرده و با گشاده رویی و با زبان کودکانه جواب آنها را بدهید و هرگز با عصبانیت و ناراحتی، آنان را سرکوب ننمایید.
44- کاری کنید که آنها ارزش مهر و محبت پدر و مادر، برادر و خواهر را در یابند و بفهمند بدون این عواطف و محبت ها، چه مشکلات و تنگناهایی خواهند داشت.
45- از همان دوران طفولیت کودکانتان، به آنها یاد بدهید که آرام، مهربان و مؤدب حرف بزنند و رفتار کنند، زود عصبانی نشوند و از تصمیم های غلط بپرهیزند.
46- هنگامی که از خواستهای بزرگ و آرزوهای شیرین خودشان سخن می گویند فوراً آنها را با واقعیت های تلخ و موانع و بن بست های متعدد روبرو نسازید.
47- در عین ملاطفت، باب ملاحظات فیمابین را باید هم چنان محفوظ دارید تا فرزندتان به شما جری نشود.
48- از مورد انتقاد قرار دادن مستقیم و شدید نوجوانان باید پرهیز کنید بلکه بهترین و سازنده ترین شیوه برخورد در تذکر دادن مسائل به گونه ای غیرمستقیم می باشد.
49- احترام متقابل را تجربه کنید سعی کنید آن را در روابط با کودکتان بکار ببرید.
50-شما والدین باید با کودکانتان طوری برخورد کنید که سالم و شریف شوند و در طریق خدمت به فرد و جامعه قرار گیرند. و شما پدران مسئول سازندگی و حفظ و حراست او از خطر هستید و در این رابطه نزد خدا مسئولید.
51- اگر در مواردی قادر به رفع احتیاجات فرزندتان نیستید لااقل به گونه ای برخورد کنید که کودک از آن سر در نیاورد. به صورتهای مختلفی مانند جابجایی نیازها او را قانع کنید.
52- امام صادق (ص) می فرمایند: افراط و تفریط در همه امور زیانبار است و در امر دوستی و رفاقت زیانبارتر، این هشداری برای والدین و مربیان است که جوانان باید دریابند که هر سخنی و هر رازی را به دوست خود نگویند، تنها آن سخنانی را بگویند که اگر روزی دوست، دشمن شد به او ضرر نزند.
53- شما پدران باید مراقب باشید در کارتان اشتباه و خطایی صورت نگیرد و اگر جدا در مواردی دچار لغزش شدید مثلاً او را بی حساب کتک زدید از او عذرخواهی کنید و با نوازش مجدد دل او را به دست آورید.
54- سعی کنید به فرزندان خود بقبولانید که شما علاوه بر آنکه پدر یا مادر آنها هستید دوست ایشان نیز هستید، بنابراین آنها می توانند به شما اعتماد کنند و آنچه که در مدرسه یا خارج از آن و یا در خانه بر آنها گذاشته است برای شما بگویند.
55- در مواقعی که نوجوان با مشکل مواجه می شود فوراً اظهار ناراحتی و دلتنگی نکنید، این عمل نه تنها به حل مشکل کمک نمی کند بلکه ضعف و نپختگی و تنگ نظری را روشن می کند.
56- سعی نکنید با پند و اندرز و یا تندی و خشونت جلوی بد اخلاقیهای کودک خود را بگیرید بلکه باید ریشه بداخلاقیهای کودک خود را بیابید.
57- آنچنان که مصلحت نمی دانید به سؤالی پاسخ صریح بدهید با روی خوش بگویید این سؤال را بعداً جواب خواهید گفت، زیان این نگفتن به مراتب کمتر از زیان گفتن و غلط گفتن می باشد.
58- کودک شما بتدریج و کم کم متوجه می شود که بعضی رفتارها از نظر خانواده اش نامطلوب و ناپسند است و اگر مرتکب این اعمال شود مورد بازخواست و تنبیه قرار خواهد گرفت بنابراین به او فرصت دهید تا متوجه شود.
59- پدران و مادران و خویشان عصبی و بداخلاق در رفتار کودک اثر فراوان دارند طوری که افراط در تحریک عواطف کودک معمولاً منجر به ایجاد خوی و رفتار ناپایدار و نامطلوب در کودکی می شود.
60- توجه داشته باشید که بجای اینکه به قدرت نمایی تو خالی پرداخته با تنبیه کردن و قیافه گرفتن، بچه ها را آرام کنید خوب است که به صداقت و دلسوزی و علاقه مندی و ایمان و تقوا پرداخته و در پرتو این ویژگیها از نفوذ معنوی برخوردار گردید.
61- در قبال جوانانی که در کودکی از مراقبتهای عملی برخوردار نبوده و بطور معمولی پرورش یافته اند در جوانی افراد منحرف و ناسالمی هستند. وظیفه شما پدر و مادر این است که با صبر و حوصله توأم با تدبیر رفتار نمایید.
62- سعی کنید با اعمال بد و برخوردهای تند و زننده نسبت به فرزندانتان دوری کنید زیرا خلق و خوی آنها را تباه می کند و به رشد شخصیت معنوی و حتی مادی فرزندانتان ضربه جبران ناپذیری وارد می سازید.
63- با تندخویی محیط گرم خانواده را که به عنوان اولین مدرسه تعلیم و تربیت است سرد نکنید.
64- فرزندان خویش را مهربان، خیرخواه و دوست پرورش دهید.
65- مقدار توانایی کودک را با توجه به رشد عقلی و نیروی بدنی او بسنجید و بر طبق آن، انضباط برقرار سازید و از انضباطهای سخت اجتناب کنید.
66- اگر می خواهید بچه را سرزنش و نکوهش کنید او را با کودکان دیگر مقایسه نکنید.
67- پیامبراکرم (ص) می فرماید: در هنگام رفتار و گفتار با کودک خود مقام خویش را به کودکی تنزل دهید.
68- به هیچ وجه مصلحت نیست که شما بزرگترها در مقابل کوچکترها با صدای بلند در اطراف غذاها و انواع خوراکیهایی که مورد نفرتشان است گفتگو کنید.
69- سنن و آداب را به کودکانتان تلقین کنید. با زبان خوش و رعایت ادب نه با تندی و گستاخی و بی ادبی.
70- ناتوانی کودک را به رخ او نکشید.
71- با انتقادات شدید و زیر ذره بین گذاشتن اشتباهات کودکان و به رخ کشیدنها، موجبات ناراحتی و بی خوابی کودک را فراهم نیاورید.
72- با فرزندانتان با تبسم و در عین حال باوقار برخورد کنید زیرا اضطراب خاطر و نگرانی را از آنها دور می کند.
73- با فرزندان خود بازی کنید و با آنها خوش رفتاری نمایید زیرا بازی کودک هم آموزش و هم پرورش هست.
74- به گونه ای با فرزندانتان برخورد کنید که کودک شما آرزوی دیدار شما را داشته باشد نه این که از شما بگریزد.
75- هرگز نقصهای بدنی کودکان را به رخشان نکشید و عواطف آنها را جریحه دار نکنید.
76-به فرزندانتان غضب نکنید که این امر، خدا را به غضب می آورد.
77- اگر کودک شما نقصی دارد طوری رفتار نکنید که تصور کند نقص او تفاوتی با سایرین بوجود می آورد و زیاد از حد محبت نکنید و نقص او را نپوشانید.
78- وقتی که کودک حرف می زند با نهایت دقت گوش دهید و از انجام هر عملی که مغیر با حالت توجه باشد خودداری کنید.
79- در مواردی می توانید از اصول اخلاقی موجود در منحرفین برای اصلاح آنها استفاده کنید.
80- در اقدام و تلاشی که برای درمان و معالجه منحرف به عمل می آورید باید هدفی روشن در کار باشد.
81- در ابتدا هیچگاه کودک را به خاطر خیال بافیها و توهماتشان سرزنش و آنها را دروغگو خطاب نکرده و به جرم دروغگویی تنبیه نکنید. حس استقلال آنها را تقویت نمایید.
82- کودک را قبل از اینکه به ارزش راستگویی پی ببرد وادار به راست گفتن نکنید.
83- خطای کودکان را دائماً مرور نکنید زیرا فضای درون کودک دچار تشویش و تیرگی می شود.
84- در مقابل تندیها و برخوردهای غلط آنان، با میانه روی سازنده مسأله را حل نمایید.
85- باید توجه کنید که حرکات کودک را به وسیله محرکات وی توجیه کنید نه به وسیله عوامل و محرکهای شخصی خودتان.
86- نباید به هیچ وجه نقاط ضعف کودکتان را به رخشان بکشید و هیچگاه نباید کودکی را به خاطر ناتوانی سرزنش و تحقیر کنید.
87- با تندی و خشونت به آنها امر و نهی نکنید تا ناهنجاری و کجرویها بروز نکنند.
88- پیش دیگران او را مسخره نکنید و مضحکه دیگران قرار ندهید.
89- در حضور دیگران به او نخندید.
90- در مهمانیها بچه های بزرگتر را به حال خود رها نکنید و چشم از آنها برندارید.
91- پیش دیگران با عصبانیت با او سخن نگویید.
92- در حضور دیگران عیب فرزندانتان را ظاهر نسازید.
93- در کنترل رفتار و راهنمایی فرزندانتان راه اعتدال در پیش بگیرید.
94- خطاهای فرزندانتان را با مجازات های غیر عادلانه پاسخ ندهید.
95- قبل از گرفتن کارنامه فرزندتان سعی کنید نمرات درسها را حدس بزنید تا متوجه شوید چقدر در پیش بینی وضع درسی فرزندتان موفق هستید.
96- سطح هوشی و استعداد فرزند خود را در نظر بگیرید و به اصطلاح در حد توانش از او توقع داشته باشید.
97- وقتی نمرات درسی فرزندتان ضعیف است یک طرفه قضاوت نکنید و تنها او را مقصر ندانید.
98- هرگز نمرات کودکان را با یکدیگر مقایسه نکنید تنها نمراتش را با هم مقایسه کنید.
99- از دیدن بدرفتاری فرزندان خود احساس بدبختی نکنید و بدانید که شما تنها کسی نیستید که با چنین وضعی مواجهید.
100- در رسانیدن کودک به هدف، شرایط و امکانات رشد او را فراهم آورید.
101- از تهدید کردن نوجوانان حتی المقدور خودداری کنید، تهدید غالباً یک پاسخ ضعیف به شمار می رود.
102- با کودکان خردسال رفتاری را در پیش نگیرید که بیش از ظرفیت توانایی عقلی و یا خواسته های جسمانی او باشد.
103- کودک را به گناه و طغیان وادار نکنید.
104- در برابر سؤال بی پروای فرزندتان پریشان نشوید.
105- از دادن اطلاعات غلط به کودک پرهیز کنید که عارضه آفرین است.
106- نادانی و ناپختگی یکی از خصوصیات جوان است به هنگام تربیت به آن توجه کنید و نیز نیروی جوانی با تجربه پیران عاقل و کارآمد باید همگام شود تا نتیجه مثبت داشته باشد.
107- اگر بر اثر سوء رفتار و گفتار خود باعث انحراف فرزند خویش شوید و او را وادار به ایذا و عصیان سازید از رحمت و فیض الهی بی نصیب خواهید بود.
108- پدر و مادر عزیز با جوان امروز مانند بچه دیروز رفتار نکنید و با او آمرانه سخن نگویید و با تندی شخصیتش را تحقیر ننمایید، بچه دیروز بنده و مطیع شما بوده و جوان امروز وزیر و مشاور شماست که بدین وسیله بسیاری از مشکلات را نخواهید داشت.
109- جوانانتان را مستقل بار بیاورید چرا که اگر متکی به دیگران باشند خانه و مدرسه با وجود آنان آرام خواهد بود ولی در عوض آینده ای بس متزلزل خواهند داشت.
110- توجه داشته باشید مقررات و قوانین باید به حداقل تقلیل داده شود و همچنین قابل فهم و درک برای کودکان باشد زیرا ممکن است کودک وقتی خود را در حصار قانون دید برای حفظ شخصیتش چاره ای جز دریدن مقررات نخواهد داشت.
111- از هرگونه انضباط خشک و مستبدانه در خانه دوری کنید تا فرزندتان به بدرفتاری و مشکلات رفتاری دچار نشود.
112- جوان را گاه و بی گاه مورد ملامت قرار ندهید زیرا ممکن است به عکس العمل بپردازد و رو به لجاجت نهد، بلکه در عین اینکه خطاهای او را تذکر می دهید و در مقابل رفتار او بی تفاوت نیستید طوری رفتار کنید که هم به خطاهایش پی ببرد و هم با شما سر خصومت نگیرد.
113- در کودک روحیه قوی ایجاد بکنید از آن بابت که در اثر ملامتها و توبیخها، بسیاری از کودکان گمان می کنند کارشان از حد گذشته و دیگر امکان ساخته و پرورده شدن در او نیست.
114- سزاوار است با تولد نوزاد جدید نسبت به فرزندان (فرزند) دیگر بی توجه نباشید زیرا در آینده شخصی عقده ای بار می آید. اگرچه ظاهراً این بی توجهی فراموش شده باشد.
115- شایسته است با کودکان خود بطور مساوی رفتار نمایید اگر چنین نکنید وقتی به جوانی می رسند بر اثر اختلالات عاطفی درمعرض خلافکاری هستند.
116- از کودکان نخواهید بیش از حد در حق کودک دیگری فداکاری کنند زیرا باعث حسادت وی خواهد شد.
117- پدر و مادر نباید از یکی از فرزندان خود جانبداری بیشتر و نامعقولی به عمل آورند.
118- از تبعیض و یا افراط در تشویق عده ای خاص از کودکان، خصوصاً در حضور کودکان دیگر خودداری کنید.
119- مثل یک قاضی عادل و با انصاف به مرافعات و اختلافات اطفال رسیدگی کنید.
120- در میان فرزندانتان در لطف و نیکی به عدالت رفتار کنید تا همانطوری که دوست می دارید آنها در میان شما به عدالت رفتار کنند.
121- در محیط مدرسه باید همه را به یک چشم بنگرید و هیچگونه تفاوتی جز از راه فضیلت و کمال قائل نشوید. اگر امتیازی می دهید براساس معیار فضیلت بدهید و اگر مؤاخذه و توبیخ و تنبیهی روا می دارید براساس تخلفات عمدی و تقصیرات بدهید.
122- هرگز در نوازش و محبت به کودکانتان تبعیض قائل نشوید.
123- آگاه باشید که کاخ افسانه تبعیض در حال فروریختن است. نباید به خود اجازه دهید که میان کفش دوز زاده و شاه زاده، میان سفید و سیاه، و حتی میان کودکان تندآموز و دیرآموز فرق بگذارید.
124- والدین باید اثرات سوء تبعیض از لحاظ روانی، عاطفی،‌ اجتماعی و غیره کاملاً آگاه بوده و از اعمال تبعیض اجتناب ورزند.
125- بدانید که تبعیض در بین فرزندان ایجاد حسد در آنها می کند پس اگر کودک شایسته لطف و محبت هم نباشد به منظور جلوگیری از عواقب احساس تبعیض، مورد لطف و احترام قرار دهید تا از بروز تمایلات خصمانه و انتقام جویی نسبت به سایر اطفال جلوگیری به عمل آید.
126- در بین دختران و پسران خود فرق نگذارید که اگر چنین کنید غلط و نادرست است و باید مواظب باشید که با این کار غلط تخم نفاق را نپاشید.
127- والدین عزیز: عشق و مهربانی خود را بطور یکسان میان فرزندانتان تقسیم کنید و آشکارا و پنهانی کودکان خود را با یکدیگر مقایسه نکنید و باعث اختلاف و کینه توزی و جبهه گیری آنان نشوید.
128- سعی کنید عدالت را در خانواده و در مورد کودکانتان اجرا کنید حتی در ظرفی که غذا می خورند.
129- اظهار علاقه شما والدین گرامی به کاری که کودکتان انجام می دهد روحیه تعاون و همدردی و همکاری را در او تقویت می کند.
130- هیچ بچه ای را در محبت و تقسیم چیزی فدای بچه دیگر نکنید.
130- در قضاوتهای خود در مورد کودکان که ناراحت به نظر می رسند تعجیل ننموده و از برچسب زدن تمارض و اختلال خاصی به آنها خودداری نمایید.
131- از مقایسه کودکان با دیگران به شدت پرهیز کنید. در موقع ضروری کودک را با خودش مقایسه کنید و میزان پیشرفت اخلاقی و معنوی و فکرش اش را مورد تقدیر قرار دهید.
132- مقایسه انتقادی برای کودک بدون توجه به سن و سال او ناخوشایند است و برای نوجوانان کشنده، پس برای تشویق و ترغیب فرزندان خود هرگز آنها را با دیگران مقایسه نکنید.
133- فرزندانتان را آن طوری که هستند بپذیرید نه آنگونه که می خواهید باشند.
134- هنگام خواباندن کودکتان، از او بخواهید تا غم انگیزترین و خوش ترین اوقات خود را با شما در میان بگذارند.
135- وقتی می خواهید چیزی بگویید اول با عقل و خرد آن را ارزیابی نمایید، و اگر مشاهده کردید که چیزی در آن وجود دارد آن را آشکار سازید و اگر نارسایی در آن دیدید از اظهار و ابراز آن خودداری کنید.
136- سعی کنید که از کلمات و جملات زیبا و مثبت استفاده کنید مثلاً بجای کلمه کور، کلمه نابینا و روشندل را به کار ببرید.
137- نسبت به لکنت زبان کودکان نگرانی و سراسیمگی نشان ندهید و خونسرد باشید، چنین واکنشهایی تنها به شدت لکنت زبان می انجامد.
138- برای مردم چنان سخن نیکو و شایسته بگویید که دوست دارید برای شما بگویند.
139- به کودکانتان آموزش دهید که سخنان سنجیده و درست بگویند.
140- با استفاده از عواطف گرم خانواده با نوجوان رابطه صمیمانه برقرار کنید و خودتان سعی کنید به مذهب بیشتر اهمیت بدهید تا نوجوانان، شما را به عنوان الگو بپذیرند.
141- رفتار نوجوانان را براساس معیارهای خالص و مطابق با زمان حاضر ارزیابی کنید.
142- در بعضی موارد رقابت، افراد میل دارند رقیب خود را از میدان خارج کنند‌ و شکست آنها را پیروزی خود می شمرند والدین گرامی: از ایجاد رقابتهایی که موجب پیدایش اینگونه احساسات که آثار بدی در رفتار فرد برجای می گذارد خودداری کنید. باید توجه داشته باشید که پرورش روح رقابت در صورتی که عاقلانه صورت گیرد مطلوب است، لکن هنگامی که اختلاف استعداد و توانایی شدیدی بین رقابت کنندگان وجود داشته باشد زیانبخش است.
143- فرزندانتان را کمک کنید تا مدرسه خود را به یک محیط شادی تبدیل کنند.
منبع مقاله :
شیخ الاسلامی، جعفر؛ (1375)، 2222 نکته در تربیت، تهران: اسلامی، چاپ سوم