ترجمه و تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون



 
DNA مربوط به تکه استخوانی که در اسپانیا کشف شده است قدیمی‌ترین نمونه‌ی DNA است که از یک هم خانواده‌ی ما قبل انسان باز یابی شده است و به طور شگفت انگیزی نشان دهنده‌ی پیوند میان دو نوع از پیشینیان شبه انسان می‌باشد.
توضیح تصویر: این استخوان پای 400000 ساله حاوی قدیمی‌ترین DNA شناخته شده است که از نیاکان ما قبل انسان به دست آمده است. این استخوان در Sima de los Huesos، یا "گودال استخوان‌ها"، در اسپانیا کشف شد. نکته‌ی شگفت این که دانشمندان میان این استخوان و اجداد جدیدتر انسان که فسیل‌هایشان تنها در شرق آسیا کشف گردیده‌اند پیوندی مشاهده نموده‌اند.
DNA مربوط به یک تکه استخوان پای 400000 ساله رکوردهای جدیدی را بر جای گذاشته است. این DNA هم چنین سؤالاتی را در رابطه با ارتباط میان موجودات شبه انسان اولیه مطرح نموده است. DNA کشف شده چهار بار قدیمی‌تر از هر DNA دیگری است که از اجداد ما قبل انسان یا انسان گونه‌ها به دست آمده است. دانشمندان می‌گویند DNA فوق، که در اسپانیا باز یابی شد، با یک گروه از شبه انسان‌ها که دنیسوان‌ها (Denisovans) نامیده می‌شوند مرتبط می‌باشد. بقایای دنیسوان‌ها تنها در منطقه‌ی سیبریا واقع در شرق آسیا یافت شده است.
استخوان پای فوق الذکر که اخیراً مورد مطالعه قرار گرفته است تقریباً یک دهه پیش یافته شد. دانشمندان آن را در میان بقایای فسیل شده‌ی متعلق به حداقل بیست و هشت فرد پیدا نمودند. این فسیل‌ها در غاری در اسپانیا به نام "گودال استخوان‌ها" کشف گردیدند. همه‌ی آنها متعلق به گونه‌های شبه انسان بودند که با انسان‌های امروزی شباهت داشتند اما بسیار قبل‌تر زندگی می‌کردند.
گونه به گروهی از موجودات زنده اطلاق می‌شود که می‌توانند فرزند بیاورند و فرزندان آنها نیز زنده مانده و تولید مثل می‌کنند. همه‌ی گونه‌ها - از انسان گرفته تا مار بوا و درختان افرای قرمز - تکامل می‌یابند. این بدان معنا است که گونه‌ها در طول دوره‌های زمانی طولانی مدت به آهستگی تغییر می‌کنند. این تغییر، یا انطباق پذیری، معمولاً در واکنش به تغیییرات طبیعی در DNA رخ می‌دهند. DNA که یک مولکول بلند و مار پیچ است در درون تقریباً هر یک از سلول‌های بدن یافت می‌شود. DNA حاوی دستور العمل‌های اجرایی است و به سلول می‌گوید که چه کاری انجام دهد. هر یک از والدین نیمی از DNA خود را به فرزندش منتقل می‌کند. بنا بر این، هنگامی که DNA دگرگون می‌شود فرزندان می‌توانند دستور العمل‌های تغییر یافته‌ی سلولی را به ارث ببرند.
ماتیاس میر در مؤسسه‌ی ماکس پلانک واقع در شهر لایپزیگ آلمان به مطالعه‌ی دستور العمل‌های DNA یا ژن‌های متعلق به گونه‌های قدیمی مشغول است. کشفیات جدید تیم تحقیقاتی وی در ارتباط با استخوان پای قدیمی در تاریخ چهارم دسامبر در نشریه‌ی Nature منتشر گردیدند.
اکثر دانشمندان بر این باورند که استخوان پای کشف شده در اسپانیا از جمله بقایای گونه‌ای به نام Homo heidelbergensis می‌باشد. این انسان گونه می‌تواند از اجداد نئاندرتال‌ها باشد. نئاندرتال‌ها گونه‌ای دیرین هستند که در اروپا زندگی می‌کردند. آنچه باعث تعجب دانشمندان شد ارتباط ژنتیکی میان این تکه استخوان و دنیسوان‌ها بود.
تنها شواهد موجود از دنیسوان‌ها یک تکه استخوان انگشت و دو دندان است که در سیبریا - بسیار دورتر از اسپانیا - کشف گردیده‌اند. این شواهد نشان داده‌اند که دنیسوان‌ها بیش از 350000 سال بعد از صاحب استخوان پای فوق می‌زیسته‌اند.
در هر فرد دو نوع DNA حاوی مواد ژنتیکی می‌باشند. DNA موجود در هسته‌ی سلول حاوی ژن‌هایی است که از هر دوی والدین منتقل گردیده‌اند. نوع دوم DNA حاوی موادی است که تنها از مادر به فرزند منتقل گردیده‌اند. این نوع DNA در خارج از هسته‌ی سلول و در میتوکندری‌ها یافت می‌شود. میتوکندری‌ها قسمت‌هایی از سلول هستند که در آنها انرژی تولید می‌شود. تیم تحقیقاتی میر مطالعات خود را بر روی DNA میتوکندری متمرکز نمودند.
جان هاوکز از دانشگاه ویسکانسین- مدیسون بر روی گونه‌های شبه انسان دیرین مطالعه می‌کند. وی به نشریه Science News گفته است که مطالعه‌ی جدید بر روی DNA نشان دهنده‌ی ارتباط شگفت انگیزی میان گروه‌های شبه انسان دیرین می‌باشد. با این حال، وی می‌گوید این مسأله هم چنین سؤالات مهمی در رابطه با چگونگی پیوند میان این انسان گونه‌ها مطرح می‌سازد.
هاوکز در پایان می‌گوید: "ارتباط تکه استخوان پا با دنیسوان‌ها جالب و شگفت انگیز است، اما من در ارتباط با تفسیر این موضوع جانب احتیاط را در پیش می‌گیرم."