مهمانخانه جنوبی

 راهنمای سفر به روستای بردیه و میهمانی در مُضیف این روستا
اگر گذرتان به دشت آزادگان در خوزستان افتاد و در میانه راه سوسنگرد به بستان، سمت راست بنایی متفاوت و با شکوه که تماماً از نی ساخته شده نظرتان را جلب کرد، درنگ کنید و خستی سفر را با یک فنجان قهوه عربی Coffea Arabica در این «مُضیف» روستای بردیه از تن به در کنید. مضیف یکی از مهم ترین فضاهای جمعی عرب های خوزستان است و میراثی است با فرهنگی کهن در پس آن. در گذشته افراد قبیله های مختلف در مضیف جمع می شدند، هم دیداری تازه می کردند و هم اگر مشکل بود، همان جا با گفت و گو حل اش می کردند. این روزها تنها دو مضیف در ایران باقی مانده؛ یکی در شهرستان شادگان که توسط شهرداری بنا شده و دیگری همین مضیف بردیه که چهار سال پیش به همت برادران حیدری ساخته شد و ادای احترامی است به این بخش از فرهنگ جنوب. وارد مضیف که بشوید، بی اختیار سرتان را به خاطر کوتاهی درش خم می کنید، به این ترتیب با ادای احترام به صاحب مضیف و آنها که درونش نشسته اند، تماشا را آغاز می کنید.

کجا بمانیم؟
بیرون روستا در حال حاضر فضایی برای اقامت به معنای گردشگری آن در این روستا وجود ندارد، البته ممکن است بتوانید شب را در خانه یکی از روستاییان مهمان شوید. برای اطلاعات بیشتر می توانید با «مجتبی گهستونی» فعال میراث فرهنگی و راهنمای گردشگری استان خوزستان، با شماره 09163139752 تماس بگیرید، تا شما را راهنمایی کند.

چطور برسیم؟
به سوی مرز
بهتر است برنامه سفر را از شهر اهواز مرکز استان خوزستان آغاز کنید.
خودروی شخصی: اگر از اهواز به سمت سوسنگرد بروید، شش کیلومتر بعد از سوسنگرد در مسیر بستان، در سمت چپ جاده به روستای بردیه می رسید. مضیف را در ابتدای روستا خواهید دید.
وسایل نقلیه عمومی: کافی است از سه راه خرمشهر- اهواز، تاکسی خطی یا مینی بوس های سوسنگرد را سوار شوید. در سوسنگرد هم در انتهای شهر در مسیر بتسان، خودروهای عبوری که به سمت بستان و الوان می روند را سوار شوید. البته می توانید در بازار مرکزی سوسنگرد سواری های روستای بردیه را سوار شوید.

چطور بگردیم؟
یک روستا و یک مضیف
مضیف یا همان عمارت پذیرایی عرب های خوزستان، مهم ترین جذابیت روستای بردیه است، بنابراین اول از همه سراغ مضیف بروید و بعد اگر خواستید در این روستای کوچک گشتی بزنید.
هر چند همه ایرانیان مهمان نوازند، اما میزبانی عرب های ایران زمین، معنا و جلوه دیگری دارد، تا آنجا که مضیف را به عنوان بنایی مختص بزرگداشت میهمان می ساختند. مضیف بردیه برای زنده کردن همین سنت ساخته شده که وسعت زیادش در قدیم، نوعی افتخار برای بزرگ قوم به حساب می آمد. این مضیف تقریباً 40 متر مساحت و حدود چهار متر مربع هم ارتفاع دارد. نوع معماری و چیدمان مشبک نی باعث می شود که حتی در گرمای طاقت فرسای جنوب هم مطبوع و خنک باشد. به آنجا که وارد شدید، می توانید اطلاعات بیشتری از میزبان تان بگیرید.
خوردن قهوه و استراحت در مضیف رایگان است، اما برای صرف غذا، اقامت و دریافت خدمات گردشگری دیگر، بر اساس بسته های گردشگردی مضیف باید هزینه هایی پرداخت کنید. این بسته ها شامل مواردی مثل راهنمای گردشگری اقامت، غذاهای محلی و موسیقی محلی است. برای آشنایی با این مضیف می توانید به نشانی roostayeman.com سری بزنید. اگر مهمان مضیف شدید، غذاهایی مثل: مُسطح، مرغ شکم پر و ماست و شیر گاومیش را از دست ندهید.

چطور بگردیم؟
آداب قهوه خوری
پس از نشستن در مضیف و خوش آمد گویی توسط میزبان، قهوه، اولین و مهم ترین چیزی است که با آن پذیرایی می شوید.
تمام مراحل تهیه قهوه در مضیف انجام می شود. خوردن قهوه در خوزستان آداب خود را دارد و بهتر است از قبل با آن آشنا شوید: اگر سمت راست مضیف نشسته اید، اولین نفری هستید که قهوه نصیب تان می شود. میزبان قهوه را با دله یا همان ظرفی که قهوه در آن ریخته می شود در فنجان بدون دسته کوچکی به شما تعارف می کند، شما هم باید آن را با دست راست بگیرید و بدون این که فنجان را زمین بگذارید، قهوه را بنوشید. بعد از فنجان اول اگر قصد دوباره نوشیدن دارید، فنجان را بدون هیچ حرکتی به میزبان دهید، در غیر این صورت فنجان خالی را به سمت راست و چپ تکان دهید. یادتان نرود تا زمانی که فنجان را تکان ندهید، پی در پی قهوه نصیب تان می شود. میهمان حق حمل دله را ندارد؛ بنابراین تعارف نکنید که شما بخواهید از دیگران پذیرایی کنید. در صورت حضور پسران، پدر قهوه تعارف می کند و در صورت نبود پدر این افتخار نصیب پسر بزرگ خانواده می شود.

منبع مقاله: ماهنامه ایران شناسی سرزمین من، بهمن 1391