نویسنده: دکتر کتایون خوشابی




 
 

کودکان با ویژگی های سرشتی متفاوت در مقابله با رویدادهای ناگوار، پاسخ های مختلفی می دهند.
کودکانی که علایم روان نژندی همراه با برون گرایی دارند، بیش تر در معرض ابتلا به انواع اختلالات روان شناختی هستند. ویژگی های روان نژندی به خصوص با خطر ابتلا به اختلال شخصیت مرزی همراه است.
کودکانی که در مقابل فشارهای روانی تاب آوری خوبی دارند در مقابل رویدادهای ناگوار از خودشان محافظت می کنند، در حالی که کودکان مستعد، اتفاقات محیطی را در جهت بروز عواطف و هیجانات منفی تشدید می کنند، در نتیجه این فرآیند منجر به تشکیل یک سیکل معیوب می شود که فرار از آن مشکل است.
بسیاری از اختلالات روان شناختی که مزمن و طولانی می شود، معمولاً پایه ی ژنتیکی - سرشتی دارد، بنابراین بسیاری از اختلالات شخصیتی که مشکلات آن از دوران کودکی خود را نشان می دهد، حاصل عوامل سرشتی و ذاتی است که پیش بینی کننده ی مشکلات شخصیتی در آینده است. یکی از مشخص ترین مشکلات، ارتباط بین بروز اختلال سلوک در دوران نوجوانی و پیدایش شخصیت ضد اجتماعی بعد از هجده سالگی است. سطح بالای خشونت در دوران کودکی، پیش بینی کننده ی رفتارهای ضد اجتماعی در آینده است. در حقیقت بروز اختلال سلوک قبل از بلوغ و در دوران کودکی به شدت با ویژگی های سرشتی و بروز رفتارهای ضد اجتماعی در بزرگ سالی مرتبط است.
تحقیقات نشان می دهد کودکانی که دارای انواع اختلالات اضطرابی هستند در آینده با احتمال بیش تری به اختلالات شخصیتی وابسته، وسواسی و پرخاشگری- منفعل مبتلا می شوند در حالی که افرادی که در دوران بچگی مشکل ارتباطی داشته اند و منزوی بوده اند ممکن است در بزرگ سالی بیش تر به اختلالات شخصیتی مانند شخصیت اسکیزوئید مبتلا شوند؛ مثلاً کودکانی که ویژگی های سرشتی کودکان دیرجوش را دارند، خجالتی و کمرو هستند، احتمال این که در آینده دچار اختلال شخصیت اجتنابی شوند بیش تر است. اما با توجه به تحقیقات درباره ی افراد مبتلا به اختلال شخصیت خود شیفته با مرزی، علایم در دوران نوجوانی تقریباً با بزرگ سالی یکی است. درباره ی زمینه ی اختلال شخصیت مرزی و علایم اصلی آن، که شامل بی ثباتی عاطفی و عملکرد تکانه ای می شود، می توان به زمینه های سرشتی رفتارهای درون گرایانه و برون گرایانه در دوران کودکی اشاره کرد که این ویژگی های سرشتی درون گرایی و برون گرایی در دوران بزرگ سالی منجر به بروز علایم اختلال شخصیت مرزی می شود. این ویژگی های سرشتی در دوران کودکی و نوجوانی همراه با علایم اضطرابی یا افسردگی است، در حالی که در پس زمینه ی کودکان دارای اختلال سلوک، عملکرد تکانه ای وجود دارد که اغلب همراه افسردگی یا اضطراب نمی باشد.
منبع مقاله: خوشابی، کتایون؛ (1388)، سرشت (کودک من چه مزاجی دارد؟)، تهران: نشر قطره، چاپ اول