نویسنده : بهرام جلیل‌خانی




 

موضوعات استراتژیک (اقتصاد و فرهنگ) و راهبردهای اساسی ( عزم ملی و مدیریت جهادی ) به عنوان نقشه راه برای سال 1393 توسط مقام معظم رهبری تعیین و اعلام شد. برای همه آحاد جامعه لازم است که سهم و نقش خودشان را به عنوان مصرف کننده، تولید کننده، متولیان اقتصادی و فرهنگی، مؤسسات اقتصادی و فرهنگی، مسئولین و مدیران مشخص و در عمل بکوشند تا علاوه بر گفتار و افکارشان، رفتار و کردارشان نیز در راستای تحقق شعار سال باشد. برخی از اقدامات و راهکارهایی که به نظر این جانب در تحقق شعار سال می تواند مؤثر باشد به شرح ذیل پیشنهاد می شود قطعاً پیشنهادات ارائه شده خالی از اشکال نیست امیدوارم اساتید و متخصصان با ارائه راهکارهای دقیقتر و پیشنهادات مؤثرتر زمینه های تحقق شعار سال را هموارتر نمایند:

۱- جنس موضوعات اقتصادی و فرهنگی از جنس پروژه ای نیستند که از ابتدای سال شروع و در انتهای سال به بهره برداری برسند، بلکه برنامه ریزی و تلاش مستمری را می طلبد همین موضوع اقتصاد، 9 سال است که بصورت مستقیم و غیرمستقیم به عنوان موضوع سال می باشد لذا نباید اقدامات و برنامه ها فقط برای یک سال تعریف شوند و با پایان سال پرونده نیز مختومه شود، بلکه توسعه اقتصادی و اعتلای فرهنگی برنامه ریزیهای اساسی، جامع و بلند مدتی را می طلبد.
۲- با شعار سال نباید برخورد شعاری داشت، شعار سال برای شعار دادن نیست، بلکه شعار باید با تدبیر تبدیل به شعور شود و گفتارها در رفتارها و کردارها تجلی یابند. نباید شعار سال را فقط در سربرگ نامه ها نوشت و سوژه ای برای برگزاری سیمینارها و همایشها شود، بلکه با برنامه ها و راهکارهای عملیاتی و اجرایی در تحقق آن تلاش نمود.
۳- بدون خواستن توانستن امکان پذیر نیست، اگر مدیران، آحاد مردم ایمان واعتقادی برای اصلاح نداشته باشد. اصلاح و بهبودی محقق نخواهد شد. برای حرکت در مسیر شعار سال باید به آن ایمان و اعتقاد داشت. اگر ایمان نداشته باشیم که موضوعات مهم کشور، اقتصاد و فرهنگ است که باید با راهبردهای عزم ملی و مدیریت جهادی تحقق می یابند، هیچ اقدامی موثر نخواهد بود.
۴- پس از اعتقاد و ایمان و درک شعار سال باید بدانیم که اصلاح و تغییر در دو حوزه بسیار سخت اقتصاد و فرهنگ بصورت تصادفی و شانسی اتفاق نمی افتد، بلکه نیازمند برنامه ریزی و طرح ایده های نو می باشد. و برای اجرای آنها راه دشواری در پیش است، لذا کمرها را باید محکمتر بست و عزمها را باید جزمتر نمود و همه با هم با همت بالا تلاش مضاعف نمود.
۵- مدیران به عنوان الگوهای رفتاری و پرچمدار تحول، نقش بسیار مؤثری می توانند در تحقق شعار سال داشته باشند. هر چه سطوح مدیریتی بالاتر شعاع تآثیر گذاری آن نیز بیشتر می شود و لذا مدیران بر اساس شیوه مدیریت جهادی هر برنامه اصلاحی را باید از خود و مجموعه خود آغاز نمایند، البته دیگران نیز نباید منتظر مدیرانشان بمانند.
۶- همان طوری که مقام معظم رهبری بیان فرمودند توسعه و اصلاح اقتصاد و فرهنگ نیازمند عزم و اراده ملی و عمومی است و لذا باید تلاش شود تا توسعه اقتصادی و فرهنگی در جامعه به یک خواست و جنبش ملی تبدیل شود همه بسیج شوند یک دست صدا ندارد و با یک گل بهار نمی شود ولی صدا ها با یک دست آغاز می شود و بهار نیز با یک گل شروع می شود. اصلاح و بهبودی بدون مشارکت همه مردم مشکل است و لذا باید همه را در این اقدام مشارکت داد.
۷- کمک به اجرای فاز دوم هدفمند کردن یارانه ها یکی از مهمترین رویکردهای مهم اقتصادی برای تحقق شعار می باشد همه در هر سطحی که هستند باید مشارکت و تلاش نمایند تا بستر و زمینه اجرای مطلوب فاز دوم هدفمند کردن یارانه ها میسر شود.
۸- دولت در جامعه ما، به عنوان بزرگتر تولید کننده، بزرگترین توزیع کننده و بزرگترین مصرف کننده باید در تحقق شعار سال پیشقدم باشد و هرگونه اصلاح اقتصادی و فرهنگی را از خود شروع نماید زیرا دولت ها بیشتر ذره بین نگاههای تیز بین مردم هستند.
۹- تلاش برای ارتقای کیفیت محصولات تولیدی و ارتقای استانداردهای تولید شده بعنوان مهمترین رویکرد اقتصادی باید مورد اهتمام جدی قرار گیرد تا اعتماد از دست رفته مردم به کالای ساخت داخل ترمیم یافته و از طرف دیگر باید عرق ملی را برای استفاده کالای داخل تهییج نمود.
۱۰- برای تعیین و اصلاح فرهنگ مردم آموزش به عنوان مهمترین ابزار تغییر رفتار باید مورد اهتمام سازمانهای آموزشی و فرهنگی قرار گیرد زیرا اصلاح و تغییر رفتار با زور، ارعاب و اجبار و از طریق تهیه، تدوین و ابلاغ بخشنامه ها و آیین نامه ها اتفاق نمی افتد، بلکه باید از طریق آموزش باورها ، نگرشها، اندیشه ها و رفتار ها را تغییر و اصلاح نمود.
۱۱- با مقولات فرهنگی نباید برخورد غیر فرهنگی نمود لذا همه سازمانهای فرهنگی از جمله صدا و سیما، سازمانهای فرهنگی با هم اندیشی هم و بصورت مکمل هم و در کنار هم و تقسیم کار مشخص و بصورت برنامه های مدون فرهنگ سازی لازم انجام شود.
۱۲- از فرهنگ غنی اسلامی و آموزه های دینی و ایرانی برای تبیین فرهنگ درست و الگوهای صحیح مصرف و تولید باید استفاده نمود و با الگو پذیری و تبعیت از معصومین و بزرگان دینی و ملی در ارتقای فرهنگی کوشید.
۱۳- سازمانهای دولتی و کلیه آحاد جامعه با خرید و مصرف لوازم، تجهیزات و ماشین آلات تولیدات داخل کشور از تولید کنندگان حمایت نمایند و از خرید و استفاده تکنولوژیهای مصرف گرا پرهیز نمایند.
۱۴- آموزش و پرورش نقش استراتژیک در ایجاد و تغییر فرهنگ درست جامعه دارد و از طرف دیگر با توجه به فرزند سالاری در جامعه و فرهنگ پذیری در سنین پایین، فعالیت های فرهنگی را از دانش آموزان شروع کنند، علاوه بر تاثیر بر دانش آموزان اولیاء و خانواده آنان نیز متاثر خواند شد، البته حساس سازی معلمان در این باره نقش مؤثرتری خواهد داشت.
۱۵- زنان به عنوان مدیران خانه نقش موثری در اصلاح الگوی مصرف و استفاده از کالاهای تولیدات داخلی دارند لذا در اصلاح و توسعه اقتصادی و فرهنگی باید مورد توجه و اهتمام بیشتری قرار گیرند.
۱۶- با توجه به تاثیر و نفوذ روحانیون و ائمه جمعه و جماعات و سایر افراد با نفوذ جامعه در شکل گیری و اصلاح فرهنگ جامعه پیشنهاد می شود شعار سال و راهکارهای تحقق آن در دستور کار افراد مذکور قرار گیرد تا نسبت به تبیین مناسب آن اقدام نمایند.
۱۷- ترویج فرهنگ اعتدال و انجام امور بر اساس تدبیر درست و ایجاد امید و نشاط اجتماعی ازجمله راهکارهای توسعه اقتصادی و اعتلای فرهنگ عمومی است که به عنوان شعار دولت یازدهم همراستا با شعار سال باید مورد عنایت و اهتمام قرار گیرد.
۱۸- بسیاری از سرمایه های اجتماعی ما کمرنگ و کاهش یافته است، که باید نسبت به ترمیم و تقویت سرمایه های مذکور برنامه ریزی و تلاش شود. دروغ سرمایه صداقت را کم کرده تهمت از سرمایه اعتماد کاسته است و .....
۱۹- اجرای اقتصاد مقاومتی و تمرکز به ظرفیتهای داخلی به جای توجه به ظرفیت های بیرونی و تقویت درونی به عنوان مهمترین رویکرد اقتصادی و فرهنگی باید مورد عنایت قرار گیرد.
۲۰- باید توجه نمود که اصلاح در اقتصاد و فرهنگ امور تدریجی است یک شبه ایجاد نمی شد و تا یک شبه نیز تغییر و اصلاح نمی شود. لذا نباید انتظار معجزه داشت بلکه هر کس باید خودش معجزه گر باشد و دقت و تدبیر را نباید فدای سرعت نمود.