نویسندگان: دکتر عباس عطاری، دکتر آزاده ملکیان




 

خبر بد، خبری است که شنونده با شنیدن آن احساس کند شخص یا چیز بسیار مهم و عزیزی را از دست داده و یا تغییر مهم و ناگواری در زندگی او اتفاق افتاده است. طوری که نسبت به آینده، دچار بیم و نگرانی شود یا به دلیل از دست رفتن امیدها و آرزوهای خود، احساس خشم و اندوه کند. بارزترین مثال برای خبرهای بد که همه با آن آشنا هستیم، خبر فوت عزیزان است.
خبرهای دیگری مانند ابتلای خود یا عزیزان مان به بیماری های سخت و صعب العلاج مثل سرطان، یا اسیب دیدگی های شدید و بهبودناپذیر مثل آسیب نخاعی، وجود نقص عضو یا بیماری در فرزند تازه متولد شده، مبتلا بودن به نازایی در یک زوج جوان، اخراج از کار، ورشکستگی، وقوع سانحه برای عزیزان، قبول نشدن در کنکور یا سایر امتحانات مهم و اخباری از این دست، همه مثال های روشنی از خبرهای بد هستند.
همه ی ما دوست داریم دیگران را با خبرهای خوب، شاد کنیم. اگر قرار باشد خبر خوشی را به یکی از عزیزان خود اطلاع دهیم، معمولاً این کار را با اشتیاق می پذیریم و وقتی شنونده، آن خبر را از زبان ما می شنود، از دیدن برق شادی در چشم او، خود نیز غرق شادی می شویم. اما وقتی خبر بدی در میان باشد، معمولاً هیچ کس دوست ندارد با رساندن این خبر، موجب رنج و اندوه دیگران شود. در این اوضاع، معمولاً ترجیح می دهیم از این کار شانه خالی کنیم و آن را به عهده دیگری بگذاریم، خبر را مخفی نگاه داریم یا گفتن آن را تا حد ممکن به تأخیر بیندازیم.
پژوهش های گسترده نشان داده اند که در همه جای دنیا، مردم رساندن خبرهای بد را کار دشواری می دانند. بنا به این بررسی ها بسیاری از مردم معتقد بودند که رساندن خبر بد به دلایل زیر کار دشواری است:
1) بسیاری از ما نمی دانیم خبر بد را چگونه باید اطلاع بدهیم. مطالعات نشان داده اند وقتی ما با روش صحیح اطلاع دادن خبرهای بد آشنایی پیدا کنیم، برای دادن این گونه خبرها رنج و اضطراب کمتری حس می کنیم و شنونده هم با مشکلات و ناراحتی های کم تری مواجه می شود.
2) گاهی از این نگرانیم که شنونده با شنیدن ما احساس رنجش و خشم پیدا کند. در واقع گاهی هم ممکن است چنین اتفاقی بیفتد. در زمان های قدیم، وقتی قاصدی خبر شکست در یک نبرد را برای پادشاهان می آورد، گاهی به دستور پادشاه، آن قاصد را به قتل می رساندند. پدیده ی « خشم گرفتن نسبت به خبررسان» واکنشی روان شناختی است که در برخی افراد، هنگام شنیدن خبر بد اتفاق می افتد. چنین واکنش های معمولاً زودگذر است و اگر خبر بد را به شیوه ی خوب و مناسبی اطلاع دهیم، معمولاً شنونده ی خبر در آینده ی نزدیک، نسبت به ما احساس محبت و قدرشناسی می کند و موقعیت دشوار ما را در رساندن این خبر، درک خواهد کرد.
3) گاهی فکر می کنیم شاید شنیدن خبر بد به صلاح فرد مورد نظر نباشد و مصلحت در آن باشد که خبر یا بخش هایی از خبر را از او مخفی کنیم. در مورد چنین نگرانی هایی در پاسخ به سؤالات بعدی، توضیح بیش تری خواهیم داد. فقط باید دانست بسیاری از پنهان کاری هایی که از روی دل سوزی و نگرانی صورت می گیرد، برای فردی که خبر به او مربوط است، مشکلات بیش تری ایجاد خواهد کرد.
4) گذشته از همه ی این دلایل، هیچ یک از ما دوست نداریم شاهد مستقیم ناراحتی و رنج و اندوه دوستان و آشنایان خود باشیم، اما اگر بتوانیم خبر بد را به شیوه ی درست انتقال دهیم، شنونده خبر می تواند برای کاستن از رنج و اندوه خود، از پشتیبانی عاطفی و روحی ما نیز برخوردار شود.
منبع مقاله :
معارف، عباس؛ (1390)، نگاهی دوباره به مبادی حکمت اُنسی، آبادان: پرسش، چاپ اول