نویسنده: دکتر شکوفه موسوی




 

برای رابطه ی بهتر با نوجوانان

والدین امروز درگیر مشغله های مختلف و مسئولیت های گوناگون هستند. تأمین معیشت و امکانات رفاهی افراد خانواده با توجه به متنوع بودن و افزایش یافتن نیازهای روز به روز سخت تر می شود و مثل اسفنج تا آخرین قطرات انرژی و توان آن ها را می مکد.
زمانی که به والدین می گوییم: «وقت خاصی را صرف فرزندان تان کنید.» اول می گویند: «همه ی وقت من صرف تأمین نیازهای آن ها می شود.» و بعد می گویند: «کو وقت؟ کو انرژی؟» به آن ها حق می دهیم، ولی شاید لازم باشد روش توزیع زمان خود را یک بار دیگر بازنگری کنند.
شرکت در بسیاری از اجتماعات وقت ما را می بلعد، بسیاری از آدم های دور و بر ما وقت مان را می گیرند تا مشکلات و مسائل هر روزه و لاینحل خود را به ما بگویند. خودمان بسیاری از اوقات درگیر اموری مثل اختلافات زناشویی همکاران مان، اختلافات خانوادگی همسایه و اقوام و ... می شویم که دخالت کردن در آن ها نه ضرورتی دارد و نه ما می توانیم نقش مؤثری در حل آن ها داشته باشیم. یعنی اولویت ها را در نظر نمی گیریم.
گاهی هم به خاطر برآوردن خواسته های روزافزون فرزندان مان برای داشتن پوشاک، لوازم التحریر و وسایل صوتی و ارتباطی که روز به روز متنوع تر و پیچیده تر و گران تر می شوند، در ماراتن خسته کننده ی کار بیش تر، درآمد بیش تر و خرج کردن بیش تر گرفتار می شویم.
در یک مَثَل زیبا گفته می شود: خیلی از انسان ها سلامت خود را از دست می دهند تا پول به دست بیاورند و بعد پول خرج می کنند تا سلامت شان را به دست آورند. نحوه ی زندگی بسیاری از آدم ها همین طور است. یعنی جهت کسب درآمد برای خانواده وقت صرف می کنند ولی از خودِ خانواده غافل می شوند.
یکی از راه حل های تعدیلِ خواسته های نوجوانان و افزایشِ توانایی واقعیت سنجی در آن ها، صرف وقت خاص برای آنان است. صرف کردن وقت خاص برای نوجوانان منفعت های زیادی دارد. آنان با جنبه های مثبت و شاد شخصیت ما آشنا می شوند، ارتباط بهتری با ما برقرار می کنند و با احساس امنیت بیش تری حرف های دل شان را می گویند، در مقابل آسیب های اجتماعی بیش تر مصون می مانند، مورد سوء استفاده قرار نمی گیرند، پیشنهاد مصرف مواد مخدر و انجام دادن رفتارهای قانون گریزانه را نمی پذیریند و ...
اگر مشکلی برای شان پیش بیاید، مثلاً نتوانند با هم سن و سالان یا معلمان شان ارتباط برقرار کنند، عملکرد تحصیلی شان کم شود، شکست بخورند و ناکامی های مختلف را تجربه کنند، قدرت مقابله ی خوبی پیدا می کنند و همکاری و قانون پذیری بیش تری خواهند داشت.
و از همه مهم تر، شما و فرزندتان اوقات خوشی را با هم تجربه خواهید کرد.
اما چگونه می توان وقت خاصی را با نوجوانان صرف کرد؟
- این وقت فقط برای شما و فرزندتان است (دو نفره).
- برای این وقت زمان خاصی را مشخص کنید.
- این قرار را بی دلیل به هم نزنید.
- کار مشترکی که مطابق میل هر دو باشد را انجام دهید و لذت ببرید.
برای صرف وقت خاص، این جدول را به خاطر داشته باشید:

قدغن

مجاز

تنبیه کردن

احساس خود را بیان کردن

سرزنش کردن

به حرف های او گوش کردن

پند دادن و نصیحت کردن

هم دلی کردن

آموزش دادن

تأیید کردن

حرف زدن از دیگران

نوازش کردن

سوال کردن

موافقت کردن

انتقاد کردن

لذت بردن


منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1387)، رابطه ی والدین و نوجوان (با نوجوان خود چگونه رفتار کنید؟)، تهران: نشر قطره، چاپ چهارم