تألیف و ترجمه: حمید وثبق زاده انصاری
منبع:راسخون




 
علل و نشانه‌های آرتریت سرونگاتیو چه هستند؟ در این مقاله علائم آرتریت سرونگاتیو و گزینه‌های درمانی این بیماری را با هم مرور می‌کنیم.
آرتروز (آرتریت یا ورم مفاصل) اصطلاحی کلی است که به اختلالات مفصلی اشاره دارد و ویژگی بارز این بیماری عبارت است از التهاب یک یا چند مفصل. از علائم رایج آرتروز می‌توان خشکی مفصل، تورم، درد و کاهش توانایی حرکت مفصل را نام برد. آرتروز انواع مختلفی دارد و نشانه‌های هر یک از انواع آن بسته به محل یا میزان گسترش التهاب، با دیگری متفاوت است. استئو آرتریت و آرتریت روماتوئید شایع‌ترین انواع آرتروز هستند. استئو آرتریت به انحطاط محافظ غضروفی اشاره دارد و نوعی بیماری وابسته به سن است؛ در حالی که آرتریت روماتوئید نوعی آرتروز التهابی است که طی آن آنتی بادی‌های بدن (پادتن‌ها) مفصل‌ها را مورد هدف قرار می‌دهند.
پزشکان می‌توانند از طریق معاینه‌ی فیزیکی بیمار تأثیر و پیش رفت بیماری را مشاهده کنند. با این حال اغلب برای تعیین نوع ورم مفاصلی که بیمار از آن رنج می‌برد، برخی از آزمایشات خون از قبیل شمارش کامل فاکتور‌های خون، پروتئین واکنشگر C و فاکتور روماتوئید انجام می‌شوند. فاکتور روماتوئید نوعی اتو آنتی بادی است که معمولاً در بدن بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید موجود است و به همین دلیل وقتی بیمار از نظر فاکتور روماتوئید مورد آزمایش قرار می‌گیرد، تشخیص افتراقی آرتریت آسان‌تر می‌شود. در حالی‌که آزمایش بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید از نظر فاکتور روماتوئید مثبت است، نتیجه‌ی آزمایش برخی مبتلایان منفی است. تشخیص پزشکان برای این افراد آرتریت سرونگاتیو است. در این مقاله ما به یافتن علائم و راه‌های درمان آرتریت سرونگاتیو می‌پردازیم.

آرتریت سرونگاتیو

علل و انواع

التهاب مفاصل علاوه بر استئو آرتریت و آرتریت روماتوئید یکی از مشخصات بارز مواردی هم چون نقرس، آرتریت سپتیک، آرتریت واکنشی، آرتریت پسوریاتیک، اسپوندیلیت انکیلوزان و برخی بیماری‌های دیگر نیز هست. زمانی که به نظر می‌رسد بیمار برخی از نشانه‌های آرتریت را دارد، تست فاکتور روماتوئید یکی از آزمایش‌هایی است که از او گرفته می‌شود. این تست پزشکان را در تشخیص آرتریت روماتوئید یا ارز یابی احتمال توسعه‌ی بیماری در مرحله‌ی بعد کمک می‌کند. با این حال منفی بودن آزمایش فاکتور روماتوئید به این معنا نیست که یک فرد به هیچ عنوان به بیماری ورم مفاصل مبتلا نیست. همان‌ طور که قبلاً ذکر شد هنگامی که فردی علائم التهاب مفاصل را دارد، حتی در صورتی که آزمایش فاکتور روماتوئیدش منفی باشد، مبتلا به آرتریت سرونگاتیو است. اعتقاد بر این است که احتمالاً علل اصلی این بیماری ورم مفاصل، واکنش‌های خود ایمنی یا زمینه‌ی ژنتیکی است. بیماری‌هایی هم چون آرتریت انکیلوزان، آرتریت پسوریاتیک، آرتریت واکنشی و بیماری التهاب روده با این نوع آرتریت همراه هستند.
این بیماری‌های ممکن است در نتیجه‌ی تولید اتو آنتی بادی بروز کنند. اتو آنتی بادی‌ها پادتن‌هایی هستند که به جای عوامل بیماری ‌زا یا مهاجمین خارجی، سلول‌های بدن یا بافت‌ها را مورد هدف قرار می‌دهند. برخی از عفونت‌های پاتوژن (بیماری ‌زا) می‌توانند باعث تحریک این قبیل پاسخ‌های خود ایمنی شوند. به عنوان مثال، آرتریت واکنشی که به نام سندروم رایتر نیز شناخته شده است، نوعی بیماری آرتریت خود ایمنی است که به باور پزشکان در اثر یک عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. یکی دیگر از انواع بیماری‌های آرتریت، انکیلوزان اسپوندیلیت است که با التهاب استخوان‌ها و دیسک مهره‌های ستون فقرات شناخته می‌شود. این بیماری هم چنین باعث التهاب مفصل ساکرو ایلیاک (مفصلی در ناحیه‌ی لگن خاصره) می‌شود. اعتقاد بر این است که ریسک ابتلا به اسپوندیلیت انکیلوزان و هم چنین آرتریت واکنشی در کسانی که به صورت ژنتیکی پروتئین HLA - B27 را دارند بیش‌تر است. آرتریت پسوریاتیک بیماری دیگری است که با التهاب پوست و مفاصل تشخیص داده می‌شود. عواملی هم چون زمینه‌ی ژنتیکی یا عوامل محیطی می‌توانند نقش مهمی در توسعه‌ی این بیماری داشته باشند. برخی اوقات بیماری‌های التهاب روده‌ای از قبیل بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو نیز ممکن است با آرتریت هم ‌زیستی داشته باشند.

علائم و درمان

علائم آرتریت سرونگاتیو به نوع بیماری آرتریتی که فرد به آن مبتلا است بستگی دارد. درد مفاصل و خشکی آن‌ها علائم بارز آرتریت هستند و ممکن است هر یک از علائم در مفاصل مختلف بروز کنند. به عنوان مثال فرد مبتلا به اسپوندیلیت انکیلوزان ممکن است به علت التهاب در استخوان‌های ستون فقرات و مفاصل ساکرو ایلیاک، در ناحیه‌ی کمر درد داشته باشد. ممکن است استخوان‌های ستون فقرات با یک دیگر ادغام شده و به دنبال آن تغییر شکل ستون فقرات و کاهش توانایی حرکت در این ناحیه ایجاد شود. از سوی دیگر آرتریت پسوریاتیک منجر به افزایش تورم سوسیس مانند در انگشتان دست و پا می‌شود. انواع مختلفی از آرتریت پسوریاتیک وجود دارد که طی آن‌ها ممکن است مفاصل نقاط مختلف بدن دچار التهاب شوند. هم چنین ممکن است التهاب مفاصل با تورم نقاط مختلف پوست – نوک انگشتان، ناخن، پوست سر، زانو، آرنج و یا ناحیه‌ی اندام تناسلی - همراه شود. یکی از بیماری‌های آرتریت سرونگاتیو، آرتریت واکنشی است که در آن تورم، درد و خشکی مفاصل بزرگ ممکن است با مشکلات التهابی چشم و بیماری‌های دستگاه ادراری تناسلی همراه شود.
از آن جا که تمامی انواع آرتریت با تورم مفاصل همراه‌ هستند، هدف عمده‌ی درمان آرتریت کاهش التهاب است. درمان آرتریت سرونگاتیو نیز شامل استفاده از داروهای ضد التهابی است تا تورم مفاصل کاهش یابد و تحرک آن‌ها آسان‌تر شود. قطعاً درمان دارویی به کاهش علائم اولیه‌ی آرتریت کمک می‌کند. هم چنین از بین بردن شرایط زمینه نیز تا حد زیادی در کاهش علائم مؤثر است. ممکن است درمان دارویی مصرف داروهای مسکن، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای اصلاح ایمنی، آنتی بیوتیک‌ها یا داروهای مربوط به درمان عفونت‌های خاص را نیز شامل شود. از آن جا که التهاب مفاصل بر توانایی تحرک آن‌ها اثر می‌گذارد، ممکن است پزشک فیزیو تراپی را نیز توصیه کند. سایر روش‌های درمانی جای گزین از قبیل ماساژ، طب سوزنی یا یوگا نیز هم چنین می‌توانند در حفظ دامنه‌ی حرکت مفصل آسیب دیده مؤثر باشند.
آرتریت (آرتروز) نوعی بیماری ناتوان کننده است که می‌تواند ناراحتی زیادی در فرد ایجاد کند و حتی بر توانایی او در انجام فعالیت‌های ساده اثر بگذارد. با این حال در صورت تشخیص به موقع و در مراحل اولیه، علائم این بیماری التهابی را می‌توان به خوبی کنترل نمود. ممکن است آرتریت در بدن فردی جوان بروز کند، بنا بر این جوانان و سالمندانی که تجربه‌‌ی درد در مفاصل یا سایر علائم آرتریت را دارند، باید در اولین فرصت به صورت دقیق توسط پزشک معاینه شوند.