نویسنده: دکتر شکوفه موسوی




 

هر جامعه ای بنا به مقتضیات، سطح علمی و نیازهایش آموزش هایی را برای افراد جوان خود تدارک می بیند. این آموزش ها عمدتاً رسمی، عمومی و مشابه هستند و به تدریج اختصاصی و متفاوت تر می شوند. ورود به این محیط ها، مقررات خاصی دارد و دستاوردها با کسب امتیازات و نمرات خاصی سنجیده می شوند. بنابراین افراد ممکن است رد یا قبول شوند و برای قبول شدن هم کسب نمرات مشخصی لازم است. از این دیدگاه، موفقیت در یک درس با نمره ی آن درس، و موفقیت تحصیلی با مجموع نمرات کسب شده در کل درس ها سنجیده می شود؛ یعنی با معدل یا رتبه ای که فرد در کلاس، مدرسه، ناحیه، شهر و کشور کسب می کند.
البته لازمه ی موفقیت تحصیلی حضور در محیط های آموزشی مثل مدرسه و دانشگاه، و دارا بودن مجموعه ای از عملکردهاست که شامل مهارت های ارتباطی، تبعیت از قوانین محیط، انعطاف پذیری، حل مشکل، برنامه ریزی، کنترل رفتار موقع خشم و خستگی، مهارت های مربوط به فعالیت های جمعی، تداوم در حل تکالیف و... است. بسیاری از این حیطه ها به دقت ارزیابی و نمره گذاری نمی شوند. البته نمره انضباط هم معیار دیگری است برای ارزیابی در زمینه های اخلاقی که بسیار نسبی است و ممکن است افراد خاطی و مشکل دار از نظر کسب این نمره، دچار مشکل شوند و افرادی که مشکل جدی از این نظر دارند، مورد ارزیابی قرار نگیرند.
محیط آموزشی فرصتی است برای همانندسازی رفتارها، برقراری پیوندهای عاطفی، به دست آوردن انگیزه برای پیشرفت و شناخت توانایی های خود. از این دیدگاه می توان موفقیت تحصیلی را موفقیت در کسب هرچه بیشتر دستاوردها و توانمندی های متفاوت دانست. از دیگاه محدودتر، این موفقیت به نمره ای که دانش آموز می گیرد و یا رتبه ای که کسب می کند منحصر می شود.
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی: نقش والدین در تحصیل فرزندان، تهران: نشر قطره، چاپ پنجم