نويسنده: دبورا تکاک
مترجم: مينا اسماعيلي



 

9 روش براي متوقف کردن سرفه

با خارش شروع مي شود. يک دست نامرئي پري را پشت حلق شما به حرکت در مي آورد. سپس سر و صداي شديدي از اعماق قفسه ي سينه برمي خيزد. ناگهان آتشفشان داخل ريه ها فعال و منفجر مي شود و تا چند خلط يا بهتر بگوييم مواد آتشفشاني ريه از دهان خارج مي شود.
بله. شما برونشيت گرفته ايد. يا شايد هم بهتر باشد بگوييم برونشيت شما را گرفته است. معمولاً اين برونشيت است که غالب مي شود. زيرا براي رهايي از آن چندان کار خاصي نمي توان انجام داد. برونشيت از بسياري جهات شبيه سرماخوردگي است. عامل اين بيماري غالباً ويروس است. اما گاهي برونشيت در نتيجه ي ورود باکتري ها به بدن ايجاد مي شود و در اين صورت است که براي درمان مي توان از آنتي بيوتيک ها کمک گرفت. برونشيت حاد معمولاً ظرف يک تا دو هفته خود به خود از بين مي رود. اما سرفه و خس خس سينه ي فرد مبتلا به برونشيت ممکن است ماه ها به درازا بکشد. هرچند در صورت ابتلا به اين بيماري تنها بايد منتظر طي شدن دوره بيماري شد، اما با رعايت نکات زيردست کم مي توان به بهبود وضعيت تنفس کمک کرد.
- ترک سيگار
ترک سيگار به خصوص اگر فرد به برونشيت مزمن مبتلا باشد، بهترين اقدام ممکن در اين زمينه است. با ترک سيگار شانس رهايي از برونشيت به يکباره افزايش مي يابد.
به گفته ي دکتر « دانيل سايمونز »، يکي از متخصصان دستگاه تنفسي، 90الي 95درصد برونشيت هاي مزمن در اثر کشيدن سيگار بروز مي کنند. دکتر « گردن اسنيدر » بر اين باور است که برونشيت با ترک سيگار بهبود مي يابد. وي هم چنين مي گويد: « اگر فردي به مدت طولاني سيگار کشيده باشد، بخشي از صدمات وارد به ريه ها جبران ناپذير خواهد بود. اما هرچه سابقه ي سيگار کشيدن فرد کمتر باشد احتمال بهبود کامل او پس از ترک سيگار بيشتر است ».
- سيگاري غيرفعال نباشيد
از افراد سيگاري دوري کنيد و اگر همسرتان سيگاري است او را به ترک سيگار دعوت نماييد. کشيدن سيگار توسط افراد ديگر نيز مي تواند باعث بروز برونشيت در شما شود. لازم است از استنشاق دود حاصل از انواع دخانيات اجتناب نماييد. حتي اگر خود سيگاري نباشيد و تنها در معرض دود سيگار ديگران قرار داشته باشيد، سيگاري غير فعال يا غيرمستقيم خوانده مي شويد و ممکن است به برونشيت دچار شويد.
- نوشيدن مايعات
نوشيدن مايعات به رقيق شدن ترشحات مخاطي و سهولت سرفه کمک مي کند. نوشيدن 4تا6 ليوان مايعات در روز براي اين منظور مناسب است. مايعات گرم و يا آب ساده براي رقيق کردن ترشحات بسيار مفيدند. از نوشيدن مايعات محتوي کافئين و يا مشروبات الکلي بپرهيزيد. زيرا اين نوع مايعات مدر مي باشند. يعني باعث افزايش ادار شده و به اين ترتيب موجب دفع آب زيادي از بدن مي شوند.
- استنشاق هواي گرم و مرطوب
استنشاق هواي گرم و مرطوب، به مرطوب شدن مخاط و ترشحات آن کمک مي کند. در صورت تغليظ ترشحات و يا دشواري در سرفه و خارج نمودن خلط، يک دستگاه بخور به مرطوب شدن و راحت تر شدن اخلاط و ترشحات از گلو کمک مي کند.
هم چنين مي توانيد در حمام بايستيد. در را ببنديد و دوش را باز کنيد و سپس هواي مرطوب داخل حمام را تنفس نماييد.
- تنفس بخار آب
دستشويي را از آب داغ پر کنيد. درپوش آن را بگذاريد. حوله اي روي سر خود بياندازيد و بخار آب را هر دو ساعت يکبار به مدت 5 تا 10 دقيقه تنفس کنيد. تنفس بخار آب بسيار مفيد و مؤثر است.
- از خلط آورها (1) توقع زيادي نداشته باشيد
به گفته ي دکتر « فيليپس » هيچ گونه دليل و شاهد علمي دال بر تأثير داروها بر خشک کردن و کاهش ترشحات وجود ندارد. نوشيدن هر نوع مايعي بهترين روش براي خارج کردن خلط و ترشحات توسط سرفه است.

هشدار پزشکي

- چه وقت به پزشک مراجعه کنيم؟
در موارد زير مراجعه به پزشک ضروري است:
0 بدتر شدن سرفه پس از يک هفته به جاي بهبود.
0 تب و يا سرفه با خلط خوني.
0 تنگي نفس و سرفه ي زياد.
0 در مورد افراد مسن تر اگر سرفه شديد توأم با يک بيماري ديگر بروز کند.
- تشخيص نوع سرفه
سرفه ي شما از چه نوعي است؟ سرفه ي خلطي يا خشک؟ اگر سرفه با خلط توأم است نبايد مانع از سرفه کردن خود شويد. زيرا ريه ها با سرفه سعي در خلاص شدن از شر آن دارند.
اگر سرفه نکنيد خلط هاي ريه خارج نخواهند شد. بنابراين بهترين کار صبر و تحمل است.
- داروهاي ضد سرفه
اما اگر سرفه خلطي نباشد - يعني اگر ضمن سرفه کردن خلطي خارج نشود - بهتر است از يک داروي ضد سرفه ي حاوي دکسترو متورفان استفاده کنيد.
- سيگاري ها! هوا را پاکيزه کنيد
سيگاري هاي مبتلا به برونشيت مزمن ممکن است از شنيدن نتيجه ي تحقيقات در خصوص وجود رابطه بين مصرف شير و سيگار کشيدن متعجب شوند. دکتر « ملوين تاکمن » در اين باره مي گويد: « طي تحقيقات معلوم شد آن دسته از افراد سيگاري که شير مصرف مي کردند نسبت به سيگاري هايي که شير مصرف نمي کردند، کمتر به برونشيت مزمن دچار شدند. » اين تحقيق بر روي 2539 سيگاري انجام گرفت. سيگاري هايي که شير مصرف مي کردند روزانه يک ليوان شير را در رژيم غذايي خود گنجاندند. پس اگر اصرار به سيگار کشيدن داريد حداقل روزي يک ليوان شير مصرف کنيد. اين که شير به چه نحو مانع از بروز برونشيت در افراد سيگاري مي شود هنوز به درستي مشخص نيست. طي تحقيقات مشخص شد شير بر افراد غيرسيگاري مبتلا به برونشيت چنين تأثيري ندارد. البته نمي توان شير را به عنوان پادزهر سيگار براي مبتلايان به برونشيت دانست. هنوز هم بهترين روش براي رهايي از برونشيت مزمن ترک سيگار است.

پي نوشت :

1. Expectorants.

منبع مقاله :
تکاک، دبورا، (1388) درمان هاي خانگي، مترجم: مينا اسماعيلي، ويراستار پزشکي: نويد محمدي، تهران: گلبرگ، چاپ پنجم