تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون




 
در این مقاله، قصد داریم اطلاعاتی درباره‌ی ابرهای کومولوس ارائه کنیم تا شما را با این نوع ابر آشنا کرده باشیم.
دانش ما در باره‌ی ابرها معمولاً محدود به این حقیقت است که ابر یکی از مهم‌ترین مراحل چرخه‌ی آب بر روی سیاره‌ی زمین است. این که ابرها را در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف می‌بینیم برایمان بسیار جالب است، اما به ندرت سعی می‌کنیم اطلاعات بیشتری در باره‌ی انواع مختلف ابرها یا همین طور در باره‌ی ویژگی‌های خیره کننده‌ی آنها کسب کنیم.

ابرهای کومولوس

ابرهای کومولوس ابرهای ضخیم پرز داری هستند با زیر پایه‌ی صاف. در اصل بخار آب در ارتفاع خاصی شروع به متراکم شدن می‌کند و همین طور که بالاتر می‌رود، به سمت بالای جو گردش می‌کند، که موجب می‌شود این ابرها ظاهری پرز دار با زیر پایه‌ای مسطح داشته باشند. ابرهای کومولوس در ارتفاعات پایین شروع به تشکیل شدن می‌کنند، گاهی در ارتفاعی به کمیِ 300 تا 350 فوت. با این حال این ابرها قادرند مسافت خاصی را به طور عمودی بپوشانند که باعث می‌شود ظاهر غول‌آسایی پیدا کنند.

ابرهای کومولوس چگونه شکل می‌گیرند؟

حتی ابرهای کومولوس هم مثل انواع دیگر ابر، در نتیجه‌ی تراکم بخار آب در بالای سطح زمین تشکیل می‌شوند. این ابرها در اثر فرایند همرفت تشکیل می‌شوند. در این فرایند هوای گرم در جو بالا می‌رود و سر انجام سرد می‌شود و به پایین می‌آید. این سرد شدن با سرعت 10°C بر کیلو متر انجام می‌شود. همین ‌طور که هوای گرم سرد می‌شود، بخار آب نا مرئی موجود در آن برای تشکیل قطرات مایع ابر متراکم می‌شود. وقوع این روند کلاً به مجموعه‌ای از عوامل بر می‌گردد، از جمله شرایط آب و هوایی غالب و میزان رطوبت موجود در هوا. در واقع هر چه میزان رطوبت موجود در هوا بیشتر باشد زیر پایه‌ی ابر کمتر است، چرا که تراکم در ارتفاع کمتری رخ می‌دهد.

انواع ابرهای کومولوس

در اصل ابرهای کومولوس به گسترش عمودی خیره کننده‌‌شان شناخته می‌شوند. با وجود این، خصلت‌های خاصی وجود دارد که انواع مختلف ابرهای کومولوس را از هم متمایز می‌کند. ابرهای کومولوس ممکن است یا به شکل ردیفی یا به صورت ابرهای منفردی شبیه گل کلم ازدحام کنند. این ابرها تمایل به بارندگی دارند، با این حال در بیشتر موارد نمی‌بارند و پیش می‌روند و ابرهای کومولو نیمبوس را شکل می‌دهند. ابرهایی که وسعت عمودی کمتری دارند معمولاً به کومولوس هومیلیس معروف هستند. از طرف دیگر، ابرهایی که به علت آشفتگی هوا الگوی بریده بریده و نا هموار دارند کومولوس فراکتوس نامیده می‌شوند. ابرهای کومولوسِ دارای برجستگی عظیم به کومولوس کاستلانوس شناخته می‌شوند. کلاهک کوچکی از ابر که بر روی ابر کومولوس بزرگتری معلق است کومولوس پیلوس نامیده می‌شود. ابرهای کومولو نیمبوس طبیعتی بسیار سنگین و چگال دارند. این ابرها زیر پایه‌ی تیره‌ی صافی دارند و معمولاً با باران‌های سنگین و طوفان همراه هستند.

حقایق جالبی درباره‌ی ابرهای کومولوس

وجود ابرهای کومولوس در جو یا حاکی از شرایط اقلیمی بسیار خوب است یا نشان دهنده‌ی شرایط اقلیمی بسیار بد.
در بعضی موارد ابرهای کومولوس صورت ابتدایی انواع دیگر ابرها هستند. به طور مثال ابرهای کومولوس ممکن است پیش بروند و ابرهای کومولو نیمبوس را تشکیل بدهند و در محیط پیرامون ویرانی ایجاد کنند.
هم چنین گاهی این ابرها، با توجه به این که در عمل دلیلی بر هوای نسبتاً پایدار هستند، ابرهای هوای خوب نامیده می‌شوند.
به طور متوسط این ابرها در محدوده‌ی ارتفاع بین 8000 فوت تا 20000 فوت تشکیل می‌شوند. البته تشکیل آن‌ها در ارتفاع بسیار کم‌تر نیز کاملاً معمول است.
طول عمر متوسط یک ابر کومولوس کم‌تر از یک ساعت است. که پس از آن یا به ابر کومولو نیمبوس تبدیل می‌شود یا معمولاً از هم می‌پاشد. ابرهای کومولوس بین افرادی که زیاد به آسمان خیره می‌شوند و سعی می‌کنند از شکل تکه‌های ابر سر در بیاورند، کاملاً محبوب هستند. نظاره‌ی ابرها هم چنین شیوه‌ای است برای ایجاد علاقه به فعالیت‌هایی مثل شناسایی انواع ابرها.