نويسنده: دبورا تکاک
مترجم: مينا اسماعيلي



 

13روش درماني مؤثر و کمک کننده

استفراغ نتيجه ي منطقي تهوع است. آقاي معده با بلندترين صداي ممکن مي گويد! عق! که توجه شما را جلب کند. هدف او اين است که خودش را از شر بلايي که شما بر سرش آورده و مريضش کرده ايد، خلاص کند. هدف شما هم اين است که آقاي معده را سر جايش نشانده و از کم شدن آب بدن جلوگيري کنيد. در اينجا به توصيه هاي کارشناسان اشاره مي کنيم.

داروهاي معده را فراموش کنيد

الان براي اين کار ديگر خيلي دير است. آن داروهاي آشنا و معروف - مثل پيتو بيسمول، مالوکس، ميلانتا - براي متوقف کردن استفراغ ساخته نشده اند. از اين داروها تنها هنگامي که علت استفراغ مربوط به زيادي اسيد معده است، استفاده کنيد. براي مثال اگر زخم معده داريد و يا چيزي که خورده ايد باعث تحريک معده شده آن ها را مصرف نماييد. در اين موارد است که اين داروها ممکن است با خنثي کردن اسيد اضافي يا از طريق تسکين تحريک مؤثر واقع شوند.

جايگزين کردن مايعات

هدف نهايي در مورد فردي که به دفعات استفراغ کرده اين است که از کم شدن آب بدن و کاهش وزن او جلوگيري گردد. بنابراين بهترين کار نوشيدن مايعات به منظور جبران آب از دست رفته است. مايعات بايد رقيق باشند؛ به عنوان مثال مي توان از آب، چاي کمرنگ و آب ميوه نام برد. حتي معده ممکن است از پس هضم مايعاتي مثل شير و سوپ غليظ هم برنيايد.

جايگزين کردن مواد غذايي مهم

استفراغ هم چنين موجب از دست رفتن املاح بدن مي گردد. دکتر «کلين» نوشيدن الکتروليت ها را به منظور جايگزين کردن مواد غذايي از دست رفته، پيشنهاد مي کند. از جمله ي اين محلول ها مي توان به Gatorade و Pedialyte، سوپ رقيق يا آب ميوه هايي مثل آب سيب اشاره کرد. آب بهتر از هيچ است ولي بهتر است که به هر ليوان آب، کمي نمک و شکر اضافه شود. دکتر «کُخ» مي گويد: «من اغلب بيماراني دارم که هر نيم ساعت مقداري Gatorde مي نوشند».

جرعه جرعه بنوشيد

جرعه جرعه نوشيدن مايعات باعث مي شود معده ي تحريک شده بتواند خود را بتدريج با ورود مايع وفق دهد. پس لاجرعه و هر بار بيش از 30گرم مايع ننوشيد. در غير اين صورت همه ي مايع يکباره برمي گردد.

تنظيم فواصل نوشيدن مايعات برحسب واکنش بدن

هرچه در هر بار مقدار کمتري مايع بنوشيد، بايد بر تعداد دفعات آن بيافزايد. اين که هرچند دقيقه يکبار بايد مايع بنوشيد، بستگي به واکنشي دارد که معده نشان مي دهد. هرگاه که احساس مي کنيد پس از خوردن آخرين جرعه هنوز مي توانيد آن را در معده نگه داريد چند جرعه ي ديگر بنوشيد.

به رنگ ادرار توجه کنيد

اگر رنگ ادرار تيره و زرد رنگ باشد بدان معناست که به قدر کافي مايعات ننوشيده ايد. هرچه رنگ ادرار کمرنگ تر باشد نشانگر آن است که کار پيشگيري از کاهش آب بدن را بهتر انجام داده ايد.

مصرف مايعات گرم

کارشناسان مصرف مايعات سرد را که موجب تحريک معده هاي حساس مي شود، توصيه نمي کنند. مايعات گرم يا مايعاتي که با دماي اتاق هم دما باشند بهتر از هر چيز ديگري است.

نوشابه هاي گازدار

حباب هاي کوچک هوا درست همان چيزي هستند که هنگام ابتلا به استفراغ اصلاً به آن ها احتياج نداريد. قبل از نوشيدن نوشابه ي مورد علاقه خود، بگذاريد گاز آن خارج شود و سپس جرعه جرعه بنوشيد.

آرام کردن معده با شربت

به گفته ي دکتر«رابرت وارن» يک نوع تسکين دهنده ي خوب براي معده، شربت کوکاکولا است. وي مي گويد: «ما نمي دانيم اين شربت چگونه اثر مي کند ولي مي دانيم که مؤثر است». اين شربت منبع خوبي از هيدروکربن هاي تغليظ شده سهل الهضم است (که مزه خيلي خوبي دارد!). مقدار مصرف اين شربت براي کودکان 1تا2 قاشق چاي خوري و براي بزرگسالان 1تا2 قاشق غذاخوري در فواصل استفراغ، هر زمان که ميسّر باشد.

از داروهايي که در داروخانه ها عرضه مي شوند استفاده کنيد

اگر مايل به مصرف شربتي طبي تر هستيد Emetrol مصرف کنيد. اين دارو يک محلول حاوي هيدرات کربن فسفردار است و اثري مشابه شربت فوق دارد.
هشدار: مصرف هيچيک از اين شربت هاي حاوي قند فراوان، بدون تأييد پزشک توصيه نمي شود. به خصوص در افراد مبتلا به بيماري قند.

با هيدرات هاي کربن شروع کنيد

استفراغ دير يا زود قطع خواهد شد. به عقيده ي متخصصان بهترين کار پس از توقف استفراغ، خوردن نوعي دسر ژلاتيني است. خوردن Jell-O يک روش رسوم بيمارستاني براي آغاز کردن مجدد پس از قطع استفراغ است. اين ماده تقريباً به صورت مايع است و در معده راحت هضم مي شود. از نظر هيدرات کربن غني است و طعم خوبي دارد. مصرف ساير غذاهاي کم مزه مانند نان سوخاري بدون کره، بيسکويت يا شيريني خشک پس از توقف استفراغ مفيد است.

مصرف کمي پروتئين

هنگامي که احساس کرديد حالتان کمي بهتر است مي توانيد اندکي غذاهاي پروتئيني، نظير سينه ي مرغ يا ماهي مصرف کنيد. رشته فرنگي و مرغ يا سوپ مرغ و برنج براي اين منظور بسيار مناسب است. قبل از مصرف اطمينان يابيد تا جايي که توانسته ايد چربي سوپ را گرفته ايد.

از چربي ها در مرحله ي آخر استفاده نماييد

چربي ها به مدت زيادي در معده باقي مي مانند و در نتيجه ممکن است احساس نفخ و پري کنيد. پس، از خوردن گوشت هاي چرب و سوپ هاي خامه دار اجتناب نماييد.

هشدار پزشکي

زياد انتظار نکشيد.

چنانچه استفراغ شديد بوده و ادامه پيدا کند يا با خون همراه باشد، بايد از پزشک تقاضاي کمک کرد. هم چنين اگر استفراغ به مدت 24ساعت ادامه يابد، در حالي که فرد قادر به نگه داشتن هيچ گونه غذايي در معده نباشد و هيچ يک از روش ها مؤثر واقع نگردد، بايد به پزشک مراجعه کرد. در صورت داشتن عطش شديد و کم شدن ادرار، به ويژه در صورت داشتن سرگيجه هنگام برخاستن، که خود نشانه کاهش آب بدن است، بايد به نزد پزشک رفت. اگر اطمينان داريد که به آنفلوانزا مبتلا شده ايد و يا غذايي غيرعادي خورده ايد مي توانيد کمي بيشتر در مراجعه به پزشک درنگ کنيد.
منبع مقاله :
تکاک، دبورا، (1388) درمان هاي خانگي، مترجم: مينا اسماعيلي، ويراستار پزشکي: نويد محمدي، تهران: گلبرگ، چاپ پنجم