شکاف مقعد

14راه حل تسکين دهنده

شباهت شقاق و هموروييد بسيار سطحي است. هموروييد عبارتست از وريدهاي متورم. برعکس، شقاق نوعي زخم يا ترک پوست است. که درست در يک نقطه ي هميشگي ايجاد مي گردد. شقاق شباهت زيادي به همان ترک هاي دردناکي که گاه در گوشه هاي دهان ايجاد مي گردند دارد. هر دو مورد در جايي که پوست به لايه ي مخاطي ملحق مي شود، اتفاق مي افتند. در مورد مقعد شايع ترين علت ايجاد شقاق، عبور مدفوع حجيم و سفت است. اگر به شقاق دچار باشيد حتماً مي دانيد که اين زخم هاي کوچک مي توانند زندگي - يا حداقل زندگي در هنگام نشستن - را به کامتان تلخ کنند. اين زخم ها مي سوزند، تير مي کشند و اغلب خونريزي مي کنند. در اينجا کارشناسان به شما مي گويند که چگونه مي توان هرچه سريع تر علت اصلي اين مشکل را يافت.

جلوگيري از سفت شدن مدفوع با خوردن گياهي و مايعات

دهانه ي مقعد هرگز براي تطبيق و سازگاري خروج مدفوع حجيم و سفت طراحي نشده است. به طور کلي ماحصل رژيم غذايي غربي که فاقد الياف گياهي کافي است، سفت شدن شديد مدفوع و عبور دشوار آن از مقعد و ايجاد ترک و در نتيجه بروز شقاق و هموروييد است.

راه حل چيست؟

رژيم غذايي خود را طوري تغيير دهيد که مملو از الياف گياهي و مايعات که باعث نرم شدن مدفوع و سهولت اجابت مزاج مي گردند، باشد. مصرف بيشتر ميوه ها، سبزي ها و انواع حبوبات، هم چنين نوشيدن 6تا8 ليوان آب در روز، بهترين درمان و اقدام پيشگيرانه است که براي شقاق مقعد مي توان از آن بهره جست. همين که مدفوع نرم و انعطاف پذير شود، شکاف هاي مقعد خود به خود روبه بهبود مي روند.

استفاده از ژل هاي هيدروکربني (1)

مصرف بيشتر الياف گياهي موجب نرم شدن مدفوع خواهد شد. اما مي توانيد با استفاده از ژل هاي نرم کننده، قبل از اجابت مزاج نيز از مقعد محافظت نماييد. گذاشتن مقداري ژل هيدروکربني در عمق 1/5سانتي متري مقعد مي تواند به خروج مدفوع بدون وارد آمدن صدمه ي بيشتر کمک کند.

آغشته کردن مقعد به پودر تالک

پس از هر بار استحمام يا اجابت مزاج از پودر بچه استفاده نماييد. با اين کار مقعد همواره خشک نگه داشته شده و در نتيجه در طول روز کمتر دچار سايش مي گردد.

مراقب اسهال باشيد

شايد عجيب به نظر برسد. اما اسهال هم درست مثل يبوست و مدفوع سفت قادر است موجب بدتر شدن شقاق گردد. مدفوع آبکي بافت هاي اطراف خود را نرم مي کند. هم چنين حاوي اسيد است که مي تواند به سوختن ناحيه مقعد منتهي شده و بر مشکل شما با ايجاد احساسي شبيه به ادرار سوختگي کودکان بيافزايد.

ناخن ها را دور کنيد

شقاق مقعد ممکن است شما را وادار به خاراندن کند. با اين ميل مبارزه کنيد. تماس ناخن هاي تيز و برنده بر روي مقعد حساس که هم اکنون نيز دچار آسيب و زخم است، موجب ترک خوردن و شکافتن آن مي شود.

از وزن خود بکاهيد

هرچه وزنتان بيشتر باشد احتمالاً بيشتر عرق خواهيد کرد. تعريق در ميان کفل، تنها از سرعت بهبود شقاق مي کاهد.

استفاده از کرم هاي حاوي هيدروکورتيزون

کرم هاي موضعي مجاز بدون نسخه ي حاوي هيدروکورتيزون در کاهش التهابي که اغلب به دنبال شکاف مقعد ايجاد مي شود، بسيار مؤثرند.

مصرف کرم هاي حاوي ويتامين

پمادهاي حاوي ويتامين A و D که بدون نسخه بفروش مي رسد به ويژه در تسکين درد ناشي از شقاق و کمک به بهبود آن مؤثرند.

بپريد داخل وان آب گرم!

چه وان حمام خودتان را از آب گرم پر کنيد و چه از وان هاي آب گرم حمام هاي بيرون استفاده نماييد، به هر حال آب گرم به شل شدن اسفنگتر مقعد و کاهش ناراحتي حاصل از ايجاد شقاق کمک مي کند.

اجتناب از بعضي غذاها

با آنکه هيچ غذايي موجب بروز شقاق نمي شود ولي برخي غذاها ممکن است هنگام عبور از مجراي مقعدي (2)، سبب تحريک و ناراحتي بيشتر گردند. پس در خوردن غذاهاي تند، پرادويه و شور احتياط کنيد.

براي خود يک بالش مخصوص بخريد

بدون هيچ اغراق، نشستن براي افراد مبتلا به شقاق مي تواند ناخوشايند باشد. با خريدن بالش هاي دونات مانند، يا بالش هايي که با مايع پرمي شوند و در هر داروخانه يا فروشگاه عرضه محصولات طبي يافت مي شوند، مي توانيد درد را هنگام نشستن کاهش دهيد.

خيلي آرام خود را پاک کنيد

استفاده از دستمال هاي توالت زبر و کشيدن محکم آن به پوست مانع از خوب شدن زخم مي گردد، پس از دستمال به آرامي استفاده کنيد و موقع خريد دستمال توالت خست به خرج ندهيد. به ويژه در انتخاب رنگ (تنها دستمال سفيد رنگ بخريد) و رايحه دستمال (نيازي نيست از دستمال هاي معطر استفاده کنيد) دقت کنيد. عطرها و رنگ ها موجب تحريک بيشتر ناحيه آسيب ديده مي شوند. قبل از مصرف دستمال آن را زير شير آب گرفته و مرطوب کنيد تا از ايجاد زخم جلوگيري شود.

دستمال توالت آبي را امتحان کنيد!

سايش يک تکه دستمال توالت خشک بر روي ناحيه حساس مقعد، تجربه ي ناخوشايندي است. اما راه ديگري هم وجود دارد. وسيله اي به نام Clenzone ساخت شرکت صنعتي «هِپ» وسيله ي کوچکي است که آب را از شير آب به قسمت زير جايگاه نشيمن توالت منحرف مي کند. جريان باريک آب، درست در جايي که به آن احتياج داريم، متمرکز مي شود و کار دستمال توالت را انجام مي دهد. در اين صورت نيازي به استفاده از دستمال نيست. به جز يک يا دو قطعه که براي خشک کردن خود از آن استفاده مي کنيد. اين وسيله، وسيله اي تميز و بسيار مناسب براي شستشوي مقعد پس از اجابت مزاج مي باشد. دکتر «فِلَتلي» که در منزل خود از Clenzone استفاده مي کند، بر اين عقيده است که اين محصول که براي افراد مبتلا به شقاق و هموروييد طراحي شده، فاقد جنبه درماني است. اما روشي ملايم و تسکين دهنده براي پاک کردن مقعد فراهم مي آورد. دکتر «فلتلي» استفاده از اين وسيله را به همه ي افراد توصيه مي کند.

هشدار پزشکي

علايم يک مشکل جدي

شقاق معمولاً خطرناک نيست. هشداري که در مورد آن مي توان داد اين است که آن را براي هميشه ناديده نگيريد - زخمي که خوب نمي شود ممکن است سرطان باشد. اگر شقاق ظرف 4 تا 8 هفته بهبود نيافت جهت بررسي بيشتر به پزشک مراجعه نماييد. توجه داشته باشيد زخمي که خوب نمي شود مي تواند يکي از هفت علامت کلاسيک ابتلا به سرطان باشد. به علاوه اگر متوجه خروج ترشح مخاطي از مقعد شديد، جهت معاينه به نزد پزشک برويد. تشکيل آبسه در اين ناحيه مسأله اي بسيار جدي است.

پي نوشت ها :

1. مثلاً وازلين. «ويراستار پزشکي»
2. Anal Canal.

منبع مقاله :
تکاک، دبورا، (1388) درمان هاي خانگي، مترجم: مينا اسماعيلي، ويراستار پزشکي: نويد محمدي، تهران: گلبرگ، چاپ پنجم