تألیف و ترجمه: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون




 
شمشیر به علت کار برد گسترده ی آن در جنگ‌ها همواره به عنوان سلطان تمام سلاح‌ها خوانده می‌شود. ویژگی منحصر به فرد شمشیر این است که این سلاح نه تنها یک سلاح هجومی مؤثر است بلکه هم چنین یک سلاح دفاعی بزرگ نیز محسوب می‌شود.
هر چند با معرفی تفنگ و فشنگ از اهمیت شمشیر زنی تا حد زیادی در امور جنگ کاسته شده است اما با این وجود هر دوی این مهارتها به طور مرتب توسط شمشیر بازان به وسیله ی به کار گیری تکنیکهایی کارا تمرین شده و مورد شدت و حِدت قرار میگیرند.

تکنیکهای مبارزه ی با شمشیر

تکنیکهای به واقع مؤثری در شمشیر بازی وجود دارند که بر مبنای هنرهای رزمی‌ای که در طی قرن‌ها بسط و گسترش یافته‌اند توسط افراد مورد تمرین قرار می‌گیرند. تکنیکهای کاتانا، شمشیر بلند، شمشیر کوتاه، فویل، سابر، رپیر، کوکری و فالوار به وسیله ی نیاکان ما و در ایامی که آنها رو در روی یک دیگر با شمشیر در میدان جنگ و تا پای مرگ به پیکار می پرداختند پایه گذاری گردیده است. اغلب برخی از نیروهای نظامی در اطراف جهان توصیه میکنند که به انجام رساندن این تکنیکها هر فردی را در جنگ ماهر میگرداند. از نقطه نظر شهروندی، تمرین کردن با شمشیر نه تنها راهی برای تمرین دفاع شخصی و تربیت بدنی است بلکه هم چنین روشی بسیار خوب است که میتوان از آن در جهت تقویت تمرکز کردن استفاده کرد.
تکنیکهای شمشیر زنی را میتوان به دو گروه بزرگ دسته بندی نمود، یعنی تکنیکهای تک دستی و تکنیکهای دو دستی. هندسه ی تیغه، طول شمشیر، وزن، سبک ضربات، حرکات تهاجمی و حرکات تدافعی برخی از عوامل تعیین کننده هستند که یک شمشیر خاص را به شمشیری یک دستی و یا دو دستی تبدیل مینماید.

تکنیک یک دستی

همان گونه که از نام آن نیز پیدا است، شمشیرهای یک دستی نوعی از شمشیر هستند که تنها با یک دست به کار برده می‌شوند. یکی از شمشیرهای شناخته شده ی اولیه گلادیوس است، شمشیر محبوب سربازان رومی. گلادیوس نوعی شمشیر اسپانیایی بود که به وسیله ی رومیان مورد استفاده قرار میگرفت و مهارتهای شمشیر زنی و روشهای رومیان بعدها تقریباً به وسیله ی تمام اروپا مورد استفاده قرار گرفت. نمونهای مشابه از این مورد شمشیرهای یونانی است که الگوهایی از شمشیر گلادیوس بودند. این شمشیرها اساساً برای تهاجم رو به جلو و حمله ی مستقیم مورد استفاده قرار میگرفتند. اکثر این شمشیرها کوتاه بوده و از لبهای تیز برخوردار بودند (در برخی از موارد شواهد باستان شناسی نیز حاکی از این امر بودند که آنها تک لبه بودهاند)، که آنها را بدل به سلاحهایی هجومی رو به جلو و مؤثر مینمود.
به هنگام کار کردن با چنین شمشیرهایی، فشار دادن رو به جلوی سلاح ویژگی ای است که موجب مرگ آنی خواهد گردید. هندسه ی بی عیب و نقص تیغه به شمشیرهایی مانند گلادیوس نیروی حملهای را میبخشد که اغلب به منظور هدف گیری سینه و صورت مورد استفاده قرار میگیرد. با این وجود این نوع شمشیرها کاملاً به طور دقیق برای وارد آوردن ضربات دور برد و حرکات دفاعی مؤثر نیستند. این نقاط ضعف اغلب به وسیله ی استفاده از یک سپر بر طرف میگردند که در انجام حرکات دفاعی مؤثر واقع میگردند. تکنیکهای مشابهی از شمشیر بازی به وسیله ی وایکینگها، هندیها، چینیها و هم چنین در زمانی قبلتر توسط اژهایها و اسپارتها ابداع گردیده و نیز مورد استفاده قرار گرفتند.

تکنیک دو دستی

با پای گذاشتن تاریخ به عصر میانه و با سرعتِ به مراتب فزایندهای که جنگها پیدا کردند نیازی نسبت به پیدایش سلاحهایی پیش رفتهتر به وجود آمد. آهنگران سر تا سر دنیا طراحیها و هندسه هایی جدید را پدید آوردند که افراد را قادر میساخت تا به طور هم زمان به حمله و دفاع بپردازند بی آنکه مجبور به استفاده از سپر شوند. چنین شمشیرهایی مستلزم برخی عملیات پیش رفته ی آهنگری و مهندسی پیش رفته هستند چرا که آنها کار بردی چند منظوره دارند. پیش رفتهای فلز کاری آهنگران را قادر ساخت تا شاه کارهای طراحیهای شمشیر را به مانند کاتانای ژاپنی و نیز شمشیر بلند مشهور انگلیسی به مقدار زیاد تولید نمایند. تسوایهندلر از کشور آلمان، کلیمور از کشور اسکاتلند و ودائو از کشور چین برخی از شمشیرهای دو دستی مشهور هستند.
تکنیکهایی که به هنگام استفاده ی افراد از شمشیرهای دو دستی مورد استفاده قرار گرفته میشدند اندکی متفاوتتر بودند و این امر سبب ایجاد یک دامنه ی جنگی 360 درجهای میگردید. این شمشیرها اصولاً به منظور فرو بردن و هم چنین بلوک کردن به کار برده میشوند. تکنیکهای پیچیده ی تهاجمی و تدافعی چند بعدی هستند که به شمشیر باز این قابلیت را می‌بخشند تا با بیش از یک دشمن به مقابله بپردازد. تکنیکهای شمشیر زنی قرون وسطی شامل دفاع و حمله در یک دایره ی کامل، فرو بردنها و ضربات دو دستی، ضربات عمودی و ضربات رو به جلو میشوند. به کار بستن چنین تکنیکهایی از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که سرعت مبارزه بسیار بالا است. مبانی شمشیر زنی و تمرین برای چنین شمشیر باز دو دستیای کاملاً پیچیده و سریع هستند.
در طی سالیان گذشته انجمنهای بسیاری برای باز سازی تکنیکهای قدیمی در شمشیر زنی پدید آمدهاند. این تکنیکها در کشورهایی مانند چین، هند و ژاپن به عنوان یک سنت مورد تمرین قرار میگیرند.