کلم برگ

کلم برگ Cabbage با نام علمي Brassica oleracea capitata متعلق به خانواده ي کلم و خردل (1) مي باشد.
کلم برگ يکي از سبزيجات دوساله است، ليکن آن را مي توان يک ساله به ثمر رساند. کلم برگ در وسط با برگ هاي فشرده به صورت کروي و يا تخم مرغي است و بقيه برگ ها باز و پهن مي شوند. کلم برگ در مناطق زيادي کشت شده و از سبزيجات زمستاني محسوب شده و در بسياري از غذاها، سالادها، و ترشيجات موارد استفاده زيادي دارد. کلم برگ با وسط فشرده که اکنون مورد استفاده مي باشد از نمونه هاي وحشي طي آميزش ها و دورگه گيري هاي مختلف ايجاد شده است. کلم برگ به ويژه وسط فشرده آن در واريته هاي مختلف به شکل ها و رنگ هاي مختلف از قبيل سبز تيره، سبز روشن، کاملاً سفيد، صورتي و يا قرمز متمايل به بنفش يافت مي شود. برخي از واريته هاي آن نيز تزئيني بوده و به صورت گل هاي زمستاني از آنها در پارک ها و باغچه ها مورد استفاده قرار مي گيرند. نمونه ها و واريته هاي آنها را مي توان در همه فصولي از سال به ثمر رساند و به بازار عرضه نمود، ليکن نمونه هاي زمستاني آنها نسبتاً مقاومتر مي باشند.
برخي از واريته ها داراي وسط کروي هستند مانند "January King" برخي ديگر از واريته ها وسط مخروطي دارند مانند "Wheeler's lmperial". برخي از واريته ها نيز جنبه زينتي داشته و به عنوان گل در زمستان مورد استفاده قرار مي گيرند مانند واريته "Sekito". واريته هاي زمستاني که از رويش دانه در بهار توليد مي شوند با واريته هاي بهاري که از رويش دانه در پاييز حاصل مي شوند متفاوتند و بايستي در انتخاب بذور آنها دقت لازم به عمل آورد. واريته هاي قرمز معمولاً از دانه هايي توليد مي شوند که در بهار کشت مي شوند. ليکن در موارد ويژه و در مورد واريته هاي خيلي بزرگ مانند "Lydiate" مي توان دانه ها را در پاييز کشت نمود. اين واريته بسيار مقاوم مي باشد و مناسب کشت در مناطق نسبتاً سرد است.
کلم چيني (2) با نام علمي Brassica cernua نيز جزء کلم هاي برگ است. اين کلم شبيه کاهوي پيچ است و دو واريته معروف دارد که مورد استفاد مي باشند.
کلم برگ را مي توان در هر خاک باغچه معمولي به عمل آورد. خاک بايستي زهکشي شده باشد و براي کلم هايي که زمستان بايستي در زمين مي مانند، خاک بهتر است سبک باشد. زمين را براي کشت پاييزه و بهاره قبلاً آماده مي نمايند. زمين بايستي شخم عميق شده و با کود حيواني نسبتاً زياد مخلوط شود. خاک قليايي ترجيح داده مي شود. اگر خاک قليايي نباشد بهتر است با افزودن کربنات آهک قليايي شود.
بذور را در زمستان در ماه دي يا بهمن زير شيشه و يا درون گلخانه شروع نماييد. دماي مناسب براي رويش گياهچه ها 10 درجه سانتي گراد حفظ نماييد. بعد از مقاوم سازي گياهچه ها، آن ها را در زميني که قبلاً مهيا شده با فواصل حدود 40 سانتي متر بکاريد. گياهچه ها معمولاً در ارديبهشت ماه به بيرون منتقل مي شوند.
کلم برگ به وسيله آفات و بيماري هاي متعددي تهديد مي شود که بايستي در هر مورد از آسيب هاي جدي جلوگيري نمود.

پي نوشت ها :

1. Cruciferae.
2. Chinese Cabbage.

منبع مقاله :
کيانمهر، هرمزديار، (1388)، گل هاي آپارتماني و سبزيکاري، تهران: آييژ، چاپ اول