زنجیره‌ی غذایی اقیانوس

اقیانوس شناسی و علوم دریایی بسیاری از اسرار کشف نشده‌ای را حل می‌کند که هر روزه انسان را مجذوب خود می‌نماید. زنجیره غذاهای دریایی یکی از همان اسرار است.
آب همه جا هست‌! بزرگترین اقلیم زیست در سیاره زمین اقلیم زیست دریایی است که حدود 70٪ از سطح زمین را پوشانده است.
اکوسیستم اقیانوسها توسط زنجیره غذایی دریایی تنظیم می‌شود. دانشمندان علوم دریایی آن را هم چنین شبکه غذایی دریایی می‌نامند. بدین دلیل که بسیاری از گونه‌های دریایی بیش از یک نوع موجود و یا ماده غذایی مصرف می‌کنند. علاوه بر این، بسیاری از گونه‌ها از اعضای گروه خود نیز تغذیه می‌کنند.

شبکه‌ی غذای دریایی

انتقال انرژی به شکل غذا از یک موجود زنده به دیگری را شبکه‌ی غذایی می‌نامند. موجودات زنده‌ای که در بالای زنجیره‌ی غذایی قرار می‌گیرند، موجودات سطح پایین‌تر زنجیره را شکار می‌کنند.‌ در مورد حیوانات اقیانوسها نیز همین روند دنبال می‌شود. زنجیره‌ی غذایی که در زیر به همراه فهرست توضیح داده شده‌، با بزرگترین ارگانیسم زنجیره مواد غذایی شروع شده که زنجیره غذایی بعدی را مصرف می‌کند. هر گونه اختلالی که در هر عضو زنجیره ایجاد شود، به کل زنجیره غذایی صدمه‌ی جدی وارد می سازد.

شکارچیان برتر

شکارچیان برتر در بالاترین سطح زنجیره غذایی قرار دارند و «چهارمین مصرف کنندگان» نامیده می‌شوند. به این دلیل که بزرگترین و قدرتمند‌ترین موجودات اقیانوس بوده، هم چنین ماهی‌های بزرگتری را شکار می‌کنند. شکارچیانِ رأس، به ‌شکار به خوبی آشنایی دارند و در کنترل جمعیت گونه‌های دیگر دنیای زیر دریا بسیار مفیدند. شکارچیان بزرگ شامل نهنگها، کوسه‌‌های قاتل، گاو ماهی‌ها و غیره هستند. در زمان احتیاج، آنها اعضای ضعیف و بیمار گونه‌ی خود را نیز شکار کرده و می‌کشند. پستان داران دریایی نیز به زنجیره غذایی مصرف ماهی کمک می‌کنند. خوکهای آبی، گراز ماهیان، شیرهای دریایی و دلفین‌ها نمونه‌های رایج این گونه از حیوانات دریایی می‌باشند.

ماهی‌های بزرگ

ماهیان بزرگ، ماهی‌های کوچکتر را شکار می‌کنند و هم چنین به عنوان «‌سومین مصرف کنندگان‌« شناخته شده‌اند. با توجه به زنجیره غذایی، بسیار مهم است که حتی ماهیهای کوچک شکار شده و خورده ‌شوند. اگر چنین نبود، جمعیت آنها به حد انفجار می‌رسید، و بقای کل نژاد را نیز با مشکل مواجه می‌ساخت. پس از این که ماهی‌های بزرگتر، ماهی‌های کوچکتر را مصرف کردند، خود آنها نیز توسط شکارچیان برتر مصرف می‌شوند. بنا بر این، آن را به دنیای یک ماهی ماهی دیگر را می‌خورد، تبدیل می‌کند. کوسه‌های کوچک، اره ماهی‌ها، ماهی‌های تن و اختاپوس‌ها نمونه‌هایی از ماهی‌های بزرگی هستند که در این بخش از زنجیره غذایی جای می‌گیرند.

طعمه‌های کوچک

طعمه‌های کوچک، همان گونه که از نامشان پیداست، در درجه‌ی اول به عنوان طعمه برای به دام انداختن ماهی‌های بزرگ به کار می‌روند. هم چنین به عنوان «دومین مصرف کنندگان» شناخته شده‌اند، آنها بسیار رایجند، بسیار سریع تولید مثل کرده و در نتیجه یکی از مهم‌ترین اعضای شبکه غذایی دریایی را تشکیل می‌دهند. در حال حاضر تعداد زیادی از آنها وجود دارد که باعث می‌شود بسیار راحت توسط ماهی‌های بزرگ شکار شوند. این ماهی‌های کوچک زئوپلانکتون‌ها (جانور ريز شناور در دريا) را شکار می‌کنند. نمونه‌هایی از طعمه ماهی‌های کوچک شامل: croakers (انواع ماهياني كه از خود صدايي شبيه قار قار يا قات قات در مي‌آورند)، کپور شیشه‌ای، ماهی‌های من‌هادن menhadens ، سوزن ماهی، sandperches ، نقطه ماهی spot fish و غیره می‌باشند.

جانوران کوچک شناور (زئوپلانکتونها)

جانوران کوچک شناور که به «زئوپلانکتون» شناخته می‌شوند، از فیتوپلانکتون تغذیه می‌کنند (پایین‌ترین رده در زنجیره مواد غذایی). به دلیل اینکه شناگران ضعیفی هستند، بی اراده و یا سر گردان همراه با جریان آب شناورند. هم چنین آنها را «مصرف کنندگان اولیه» می‌نامند، چرا که مسئول نابودی فیتوپلانکتونها هستند که تولید کنندگان اولیه می‌باشند. اساساً دو نوع زئوپلانکتون وجود دارد: مروپلانکتون meroplankton و هالوپلانکتون holoplankton. مرو پلانکتون‌ها تنها تا زمان مرحله‌ی لاروی به صورت پلانکتون باقی می‌مانند. نمونه‌هایی از مروپلانکتونها خار پشت دریایی، سخت پوستان، ستاره دریایی، خرچنگ، خرچنگ دریایی(لابستر)، و غیره هستند. از سوی دیگر، هالوپلانکتونها در تمام طول عمرشان به صورت پلانکتون باقی می‌مانند. برخی از نمونه‌های رایج هالوپلانکتونها شامل: آمفی پادها amphipods، چتر دریایی jellyfish ، کریل krill، پاروپاcopepods ، و غیره می‌باشند.

فیتوپلانکتون

فیتوپلانکتونها موجودات زنده تک سلولی دریایی هستند که در لایه‌های بالایی روشن اقیانوس «منطقه‌ی لایه‌ی نورگیر آب» زندگی می‌کنند و به عنوان یکی از قدرتمند‌ترین غذاهای اطراف در نظر گرفته می‌شوند. آنها حاوی آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و مواد معدنی می‌باشند. این گیاه کوچک آغازگر زنجیره غذایی در اقیانوسها است. تمام موجودات زنده‌ی دیگر اقیانوس تا حد زیادی به این گیاه میکروسکوپی وابسته هستند. آنها به عنوان «تولید کنندگان اولیه‌ی» غذا شناخته شده‌اند که با استفاده از انرژی خورشید، دی اکسید کربن و سایر مواد مغذی را به کربوهیدراتها تبدیل می‌کنند، که این مواد توسط موجودات دریایی استفاده می‌شوند. نود و پنج درصد از مواد غذایی اولیه از فیتوپلانکتون مشتق شده‌اند. آنها شامل: جلبک‌ها، باکتری‌ها، آرکیا (باکتریهای باستانی)، و غیره هستند. آنها توسط زئوپلانکتونها و هم چنین ماهی‌های دیگر مصرف می‌شوند. فیتوپلانکتونها به عنوان ضروری‌ترین ماده غذایی موجود در اقیانوسها محسوب می‌شوند.
در واقع این پایان زنجیره غذایی نیست. تعداد زیادی از برترین شکارچیان دریا توسط انسانها شکار می‌شوند. ثابت شده است که این کار برای اکوسیستم دریایی برخی مناطق بسیار مضر می‌باشد. بسیاری از قوانین وضع شده تا از شکار این صاحبان و اربابان اقیانوس جلو گیری شود، اما این کار خیلی فایده نداشته است. به این دلیل برخی از نادرترین گونه‌های اقلیم شناسی دریایی در شرف انقراض می‌باشند. دخالت انسان در شبکه‌ی غذایی اقیانوسها باعث ایجاد اختلالات زیادی شده است.