تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون




 
شما می‌توانید یک پروژه‌ی جذاب نمایشگاه علمی را با موضوع درست، اجرای بدون نقص و ارائه‌ی هوشمندانه، به نتیجه برسانید. یاد بگیرید که هنگام رسیدن به یک پروژه، چگونه از روش‌های علمی استفاده کنید تا به شما کمک کند که آن جایزه‌ی در انتظار را برای تلاش‌‌تان کسب کنید.
سر ویلیام بِرَگ می‌گوید موضوع مهم در علم بیش از این که به دست آوردن حقایق جدید باشد کشف راه‌های جدید در فکر کردن در باره‌ی آن‌ها است.
علم می‌تواند یک موضوع جالب باشد اگر برای کودکان در دوران مدرسه یک علاقه مندی نسبت به آن ایجاد شود. پروژه‌های علمی و نمایشگاه‌ها که ممکن است برای این موضوع، جذابیتی در میان دانش ‌آموزان ایجاد کند، می‌توانند پیش آمدهای مفیدی باشند. یک نمایشگاه علمی می‌تواند دوران هیجان ‌انگیزی برای دانش ‌آموزان در مقطع دبستان و متوسطه باشد تا به بررسی ایده‌ها و مفاهیم مختلف علمی بپردازند. در طول نمایشگاه، تمام دانش ‌آموزان بهترین سطح تلاش خود را می‌کنند تا پروژه به نتیجه برسد. کلیدِ برنده شدن، انتخاب زیرکانه‌ی موضوع، اجرای بی‌ عیب و نقص و ارائه با کیفیت خوب است.

انتخاب موضوعِ مناسب

کلیدِ موفقیت یک پروژه‌ی علمی نمایشگاهی، انتخاب موضوع مناسب است. در صورت امکان، توجه داشته باشید که موضوعی جدید و به‌ روز انتخاب کنید. از موضوعات پیش پا افتاده که در تمام دوره‌ها استفاده ‌شده است، اجتناب کنید. اگر در حال کار کردن روی یک مفهوم ساده هستید، مهم نیست - فراتر از چار چوب فکر کرده و نگاه کنید که چگونه می‌توانید در پروژه‌های معمولی، نو آوری را وارد کنید. در حینِ انتخابِ موضوع یا عنوان برای پروژه‌ی علمی خود، مطمئن باشید موضوعی که کاملاً مورد علاقه‌تان است را انتخاب می‌کنید. موضوعی را انتخاب کنید که نسبت به آن مطمئن هستید. از خودتان بپرسید که آیا قادر خواهید بود یک مدل کار بردی برای پروژه بسازید، چنان چه فکر می‌کنید ساختن مدل کار بردی دشوار است، سعی کنید یک موضوعِ ساده‌تر انتخاب نمایید یا با سال بالایی‌ها و یا معلمان خود برای پیشنهاداتی در مورد ساختِ مدل، مشورت کنید. در صورتی‌که در جستجوی عناوین هستید، می‌توانید به یاد داشت‌ها و کتاب‌های درسی خود و کتاب‌های مرجع نگاهی بیاندازید و یا فقط واردِ اینترنت شوید.

اجرای بدون نقص

زمانی که موضوعِ خود را نهایی کردید، مسئله‌ِ‌ی بعدی، اجرای ایده است. اگر یک ایده‌ی فوق ‌العاده به درستی اجرا نشود، می‌تواند به کلی از دست رفته و ضایع شود. اطمینان حاصل کنید که تمام مواد اولیه‌ی لازم برای اجرای ایده و ساختِ یک مدل کار بردی برای پروژه‌تان را دریافت کرده‌اید. در صورتِ تماس با مواد شیمیایی خطرناک یا وسایل الکتریکیِ پیچیده‌ی سیم ‌کشی و پریزهای برق، عاقلانه است که یک فرد بالغ نظارت داشته و شما را در طول انجام فرایند راهنمایی کند. اطمینان حاصل کنید که برای ساختِ پروژه‌ی خود از بهترین مواد استفاده می‌کنید برای این که به اندازه‌ی کافی محکم باشد. این می‌تواند بسیار شرم‌ آور باشد اگر در روز پایانی نمایشگاه علمی، مدل از کار بیافتد. هنگامی که مدل را ساختید، مطمئن شوید که به درستی عمل می‌کند. در صورتی که در پروژه‌ی خود از باتری‌ها استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود که یدکی آن‌ها را برای روز پایانیِ نمایشگاه نگه دارید.

کیفیتِ ارائه

اکنون که آمادگی به نتیجه رساندنِ پروژه‌ی علمی نمایشگاهی را دارید، بدون شک لازم است که آن را به خوبی ارائه دهید. مطمئن شوید که یک کتابچه‌ی گزارش پروژه آماده کرده‌اید که دارای تمام اطلاعات لازم در مورد پروژه‌ی شما بوده و اسم شما روی آن است. کتابچه باید شاملِ اصل کار، نحوه‌ی ساخت و ساز و نتیجه‌ی نهایی پرو‌ژه‌تان باشد. از طریق خواندن جزئیات پروژه‌ی شما در کلِ گزارش، قضاوت‌ها می‌تواند صورت بگیرد. هم چنین در مورد تمام سؤالات احتمالی که ممکن است در مورد پروژه از شما پرسیده شود فکرکرده و برای پاسخ گویی به آن‌ها با اعتماد به نفس، آماده باشید. هم چنین توصیه می‌شود که خلاصه‌ی کوچکی آماده کرده و آن را بنویسید تا بتوانید هنگام ارائه‌ی پروژه‌ی خود به آن مراجعه کنید.

ایده های جالب برای پروژه

نمایشِ پرتاب موشک به آسانی

مواد موردِ استفاده: قوطی فیلم، بی‌کربنات سدیم (جوش شیرین) و اسید استیک (سرکه)
دستور العمل: ابتدا، در پوش قوطی فیلم را باز کرده و آن را کاملاً با جوش شیرین پُر کنید.
به آرامی مقدار کمی (حدود 2 قاشق چای‌ خوری) سرکه را در قوطی بریزید.
اکنون در پوش را به آرامی روی قوطی فیلم قرار داده و ببندید.
قوطی را با سرعت به سمت بالا - پایین تکان داده، آن را روی زمین قرار دهید و دور شوید.
ظرفِ مدت چند ثانیه، قوطی به هوا پرتاب خواهد شد.
در صورتی‌که موشکِ شما سقوط می‌کند، از یک قوطی با درب مناسبِ تنگ‌تر استفاده کنید.
این پروژه را در فضای باز انجام دهید. برای دور شدن از قوطی، سریع اقدام کنید، چون به محض این که در پوش را قرار می‌دهید، می‌تواند به سرعت منفجر شود.

ساختن فشار سنج به آسانی

موارد مورد استفاده: یک لیوان اندازه ‌گیری یا یک ظرفِ خالی، یک بطری خالیِ نوشابه و آب
دستور العمل: یک لیوان یا ظرف را با آب پر کرده و مقداری رنگ به آب اضافه کنید.
یک بطری خالی نوشابه را به صورت وارونه داخل لیوان یا ظرف، معلق کنید. (مطمئن شوید که از بطری‌ای استفاده می کنید که به راحتی در ظرف قرار می‌گیرد طوری که دهانه‌ی بطری، با ته لیوان تماسی نداشته باشد.)
اکنون، اطمینان حاصل کنید که سطح آب تا گردنِ بطری بالا بیاید.
خطی را روی لیوان علامت‌ گذاری کنید که کمک خواهد کرد تا سطح آب در بطری را نشان دهد.
هنگامی که این ابزار را به کار گرفته و تنظیم کردید، بطری را در چند روز دو باره بررسی کنید.
چون آب بالا آمده در بطری به عنوان یک مسدود کننده عمل می‌کند، مقدار هوای درونِ بطری نمی‌تواند تغییر کند. میزان هوای محصور در بطری، به عنوان یک شاخصِ فشار هوا عمل می‌کند. هنگامی که فشار هوا افزایش می‌یابد، فشار روی سطح آب بیشتر است و در نتیجه آب در بطری تحت فشار قرار می‌گیرد. این اصلِ اساسی فشار سنج است که می‌تواند در این فشار سنج با ساختار ساده، شبیه ‌سازی شود که برای یک پروژه علمی نمایشگاهی بزرگ ساخته خواهد شد.
علم می‌تواند یک موضوع سر گرم‌کننده باشد اگر به دانش‌ آموزان اجازه داده شود که اصول و مفاهیم آن را روی خودشان کشف کنند. یک پروژه‌ی علمی نه تنها به دانش‌ آموزان فرصت می‌دهد تا با ایده‌های مختلف آزمایش کرده و نتایج را برای خود ببینند. بلکه یک نمایشگاه علمی می‌تواند آغاز یک تمایل قوی برای موضوع بوده و می‌تواند نگرش نگاه به فراتر از موضوعات واضح را نیز پرورش دهد.