آشنایی با نام های خداوند: العلیم

20	90	5
ع	یم	ل
60	10	80

 شکل شماره 1
 

و هر کس این نقش [شکل(5)] را در شَرَف مشتری بر نقره نقش کند، خداوند او را فهم و علوم شریعت روزی می فرماید به خصوص کسی که نامش عیسی باشد و صورتش این است:

ع	ل	ی	م
39	11	29	71
28	68	42	12
13	41	69	27

شکل شماره(2)
 

و اگر کسی این لوح [شکل(3)] را در انگشتری نقش کند و با خود دارد و در شبهای جمعه بعد از نماز صد بار صلوات بفرستد و چهارصد و پنجاه مرتبه این اسم را بخواند و در لوح نظر کند صفای ظاهر و باطن او را حاصل گردد و تمام مرادات او به آسانی مهیّا شود و صورت لوح این است:

30	43	40	37
41	36	31	42
45	38	45	32
44	33	34	39

    شکل شماره(3)

و نگاه داشتن مکسَّر این اسم نیز فواید بسیار دارد و صورتش این است:

ع	ل	ی	م
م	ع	ی	ل
ل	م	ی	ع

 شکل شماره(4)

از فواید مداومت بر این اسم حصول علم لَدُنّی است و چون کسی خواهد که بر امر پنهانی مطلع گردد در سه شب هر شبی دو رکعت نماز کند و بعد از نماز صد و پنجاه مرتبه این اسم را بخواند و صلوات بسیار بفرستد، در خواب آن امر بر او مکشوف می شود و مداومت بر اسامی عالِم و عَلّام نیز همین فواید را دارد و اگر کسی روزی هزار و یک بار بگوید «یا عَلّامَ الغُیُوبِ فلا یَفُوتُ شیءٌ مِن عِلمِهِ ولا یَؤدُهُ مِن حِفظِهِ»، اقبال و دولت بر او رو نماید و در میان خلق محترم و عزیز گردد و تمام مهمّات او برآورده گردد و از کسی بدی به وی نرسد انشاالله. و هر کس را دردسر باشد، دست بر سر گذارد و بگوید: «اُسکُن سَکَنتُکَ بِالَّذِی سَکَنَ لُهُ ما فِی الَّلیلِ وَالنَّهارِ وَ هُوَ السَّمیعُ العَلیمُ»، درد ساکن گردد. و برای درد گوش دست بر گوش بمالد و هفت بار بگوید: «اَعُوذُ باللهِ الَّذی سَکَنَ لَهُ ما فُی البَرِّ والبَحرِ و ما فِی السَّمواتِ والارضِ وَ هُوَ السَّمیعُ العَلیمُ». درد ساکن و ساکت گردد.
 

پژوهه در مفهوم العلیم از مترجم

«العلیم» صفت مشبهه به معنای دارنده ی علم سرشار و فراوان است. این اسم اشاره به سعه ی علم حق و احاطه ی علمی او به تمام موجودات قبل از وجود آنها و بعد از وجود آنها و در هنگام وجود آنها دارد. این اسم بدین صورت 153 بار در کتاب الهی ذکر شده است که 36 بار با حکیم، 32 بار با سمیع، 7 بار با واسع، 6 بار با عزیز، 4 بار با خبیر، 4بار با قدیر، 3 بار با حلیم، 2 بار با خلّاق، 2 بار با شاکر، یک بار با فتّاح، 12 بار درباره ی ذات الصدور، 5 بار درباره ی امور و انفاق به خیر، 5 بار درباره ی اعمال، 4 بار درباره ی ظالمین، 2 بار درباره ی متّقین، 2 بار در درباره ی افعال، یک بار درباره ی صنع، کید زنان، فوق ذی علم، ذات الهی و مفسدین، 20 بار درباره ی کل شی و یک بار درباره ی کل خلق آمده است. برطبق ضبط المعجم الاحصائی؛ «علیم»139 بار در قرآن کریم تکرار شده است.

این اسم دربردارنده ی یکی از کمالهای خداوند در مرتبه ی ذات است. بنابه روایت "فخررازی" علم خداوند به وجوه زیر از علم مخلوقات امتیاز می یابد.

1) خدا به علم واحد به همه ی موجودات علم دارد.

2) علم خدا به واسطه ی تغییر معلومات، تغییر نمی یابد.

3) علم خداوند برگرفته از حواس و فکر نیست.

4) علم او ضروری الثبوت و مَمتنع الزوال است.

5) یک علم، خداوند را از علم دیگری بازنمی دارد.

6) معلومات خداوند نامتناهی است. در اینجا باید به نکته توجّه داشت؛ از آن رو که مفهوم علم از عدم مانع و حجاب بین دو شیء حکایت می کند و خداوند وجود مطلق است و تمامی سلسله ی موجودات مرتبط به حضرت قیّوم اویند، هیچ گونه حجاب و مانعی از ناحیه ی معلول برای خداوند ایجاد نمی گردد که مانع از علم او به اشیا باشد از همین رو میزان علم خداوند به میزان وجود او یعنی نامتناهی است.

"کلید خزائن غیب نزد پروردگار عالم است و کسی جز خداوند از آن آگاه نیست و همچنین خداوند به تمام آنچه که در خشکی ها و دریاها است عالِم است و هیچ برگی از درختی نمی افتد مگر آنکه خدا می داند و هیچ دانه و حبّه ای در تاریکی های زمین و هیچ تر و خشکی نیست مگر آنچه در مجموعه ی علم الهی وجود دارد." «مدّثر/31»

"خداوند به گردش خائنانه ی چشم های خلق و اندیشه های پنهانی مردم عالِم و آگاه است." «غافر/19»

اگر سخن به آشکارا گویی، خداوند از ضمیر مخفی و مخفی تر آگاه است." «طه/7»

«علیم» از ماده ی «علم» گرفته شده به معنی «دانا»ست و ماده ی علم دلالت بر «آگاهی و دانستن حقیقت چیزی» می نماید. «علم خداوند» سرچشمه ی نظام آفرینش و شگفتی های خلقت و دلایل توحید است. همان علمی که پایه ی معاد و دادگاه بزرگ قیامت است. در آیات قرآن کریم ترسیم روشنی از علم بی پایان پروردگار شده است.

 

منبع: شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم