قضاياي محصله و معدوليه و عدميه از نظر خواجه نصير در اساس الاقتباس (3)

لوح اول محصورات

لوح دوم محصورات

موجبه کلیه محصله (1)

سالبه جزئیه محصله (4)

موجبه جزئیه محصله (7)

سالبه کلیه محصله (10)

همه مردم دانااند

همه مردم دانا نیست

برخی مردم دانا اند

هیچ مردم دانا نیست

در یک صورت که همه دانا هستند صادق و در باقی صورت ها کاذبند

در همه صورتها صادق اند الا یک صورت که «همه دانا اند» کاذب است

در 16 صورت که همه یا بعضی دانااند صادق است در شانزده صورت باقی کاذب

در شانزده صورت که ذکر دانا نیست صادق است و در 16 صورت که همه یا بعضی دانا اند کاذب

سالبه کلیه معدولیه (2)

موجبه جزئیه معدولیه (5)

سالبه جزئیه معدولیه (8)

موجبه کلیه معدولیه (11)

هیچ مردم نادان نیست

برخی مردم نادانند

همه مردمان نادان نیستند

همه مردم نادانند

در دو صورت صادق است که همه دانااند یا معدومند و در باقی صورت ها کاذب است

در همه صورت ها صادقست الا دو صورت که همه دانا یا معدومند. در این دو کاذب است

در 17 صورت صادق است که 16 صورت آن همه یا بعضی دانااند و یکی همه معدومند و در پانزده صورت باقی مانده کاذبند

در پانزده که ذکر دانا و معدوم نیست صادق است و در هفده صورت که همه یا بعضی دانا و همه معدومند کاذب است

سالبه کلیه عدمیه (3)

موجبه جزئیه عدمیه (6)

سالبه جزئیه عدمیه (9)

موجبه کلیه عدمیه (12)

همه مردم جاهل نیست

برخی مردم جاهلند

همه مردم جاهل نیستند

همه مردمان جاهلند

در 16 صورت که ذکر جاهل نیست صادق است و در شانزده صورت که همه یا بعضی جاهلند کاذبست

در شانزده صورت که همه یا بعضی جاهلند صادق است و در 16 مورد باقیمانده کاذبست

در همه صورت ها صادق است الا در یک صورت که همه جاهلند، در آن صورت تنها کاذب است

در یک صورت که همه جاهلند صادق است و در همه صورت های دیگر کاذب است

اخصیت:
سالبه ی کلیه ی عدمیه (خانه ی 3) > سالبه کلیه ی معدولیه (خانه ی 2) > موجبه کلیه محصله (خانه 1)
اعمیت:
موجبه ی کلیه ی محصله (خانه ی 1) < سالبه ی کلیه ی معدولیه (خانه ی 2) < سالبه ی کلیه ی عدمیه (خانه3)
تلازم:
موجبه ی کلیه ی محصله، سالبه ی کلیه ی معدولیه را لازم دارد و سالبه ی کلیه ی معدولیه، سالبه ی کلیه ی عدمیه را لازم دارد.

رابطه طولی خانه های دو لوح

اخصیت:
سالبه ی جزویه ی محصله (خانه ی 4) > موجبه ی جزویه معدولیه (خانه ی 5)> موجبه ی جزئیه ی عدمیه (خانه ی 6)
اعمیت:
موجبه ی جزویه ی عدمیه (خانه ی 6) < موجبه ی جزویه ی معدولیه (خانه ی 5) < سالبه ی جزئیه ی محصله (خانه ی 4)
تلازم:
سالبه جزویه محصله، موجبه جزویه معدولیه و موجبه ی جزویه معدولیه موجه عدمیه را لازم دارد.

اخصیت:
موجبه ی جزویه عدمیه (خانه ی 9)> سالبه ی جزویه معدولیه (خانه ی 8)> موجبه ی جزویه عدمیه (خانه ی 7)
اعمیت:
موجبه ی جزویه ی محصله (خانه ی 7) < سالبه ی جزویه معدولیه (8) < سالبه ی جزویه ی عدمیه (خانه ی 9)
تلازم:
موجبه جزویه عدمیه، سالبه جزویه معدولیه و سالبه جزویه معدولیه موجبه جزویه عدمیه (خانه 7) را لازم دارد.

اخصیت:
سالبه ی کلیه محصله (10) > موجبه کلیه معدولیه (11) > موجبه کلیه عدمیه (12)
اعمیت:
موجبه کلیه عدمیه (12) < موجبه کلیه معدولیه (11) < سالبه کلیه محصله (10)
تلازم:
سالبه کلیه محصله، موجبه کلیه معدولیه و موجبه کلیه معدولیه (11) موجبه کلیه عدمیه (12) را لازم دارد.

روابط عرضی خانه های دو لوح

موجبه کلیه محصله (1) متناقض با سالبه جزئیه محصله (4)
موجبه کلیه محصله (1) اخص از موجبه جزئیه محصله (7)
موجبه کلیه محصله (1) متضاد با سالبه کلیه محصله (10)
سالبه جزئیه ی محصله (4) داخلتان تحتیل تضاد با موجبه جزئیه محصله (7)
سالبه جزئیه محصله (4) اعم از سالبه کلیه محصله (10)
موجبه جزئیه محصله (7) متناقض با سالبه کلیه محصله (10)
سالبه جزئیه معدولیه (8) اعم از سالبه کلیه معدولیه (2)
سالبه کلیه معدولیه (2) متضاد با موجبه کلیه معدولیه (11)
موجبه جزئیه معدولیه (5) داخلتان تحت تضاد با سالبه جزئیه معدولیه (8)
موجبه جزئیه معدولیه (5) اعم از موجبه کلیه معدولیه (11)
سالبه جزئیه معدولیه (8) متناقض با موجبه کلیه معدولیه (11)
سالبه کلیه عدمیه (3) متناقض با موجبه جزئیه عدمیه (6)
سالبه کلیه عدمیه (3) اخص از سالبه جزئیه عدمیه (9)
سالبه کلیه عدمیه (3) متناقض با موجبه کلیه عدمیه (12)
موجبه جزئیه عدمیه (6) داخلتان تحت تضاد سالبه جزئیه عدمیه (9)
موجبه جزئیه عدمیه (6) اعم از موجبه کلیه عدمیه (12)
سالبه جزئیه عدمیه (9) متناقض با موجبه کلیه عدمیه (13)

روابط قطری خانه های دو لوح

موجبه کلیه محصله (1) اخص از موجبه جزئیه معدولیه (5)
موجبه کلیه محصله (1) متناقض با موجبه جزئیه عدمیه (6)
موجبه کلیه محصله (1) اخص از سالبه جزئیه معدولیه (8)
سالبه جزئیه عدمیه (9) متناقض با موجبه کلیه محصله (1)
موجبه کلیه محصله (1) متضاد با موجبه کلیه معدولیه (11)
موجبه کلیه محصله (1) متضاد با موجبه کلیه عدمیه (12)
سالبه جزئیه محصله (4) متناقض با سالبه کلیه معدولیه (2)
سالبه جزئیه محصله (4) داخلتان تحت تضاد با سالبه کلیه عدمیه (3)
سالبه جزئیه محصله (4) داخلتان تحت تضاد با سالبه جزئیه معدولیه (8)
سالبه جزئیه محصله (4) داخلتان تحت تضاد با سالبه جزئیه عدمیه (9)
سالبه جزئیه محصله (4) اعم از موجبه کلیه معدولیه (11)
سالبه جزئیه محصله (4) اعم از موجبه کلیه عدمیه (12)
موجبه جزئیه محصله (7) اعم از سالبه کلیه معدولیه (2)
موجبه جزئیه محصله (7) اعم از سالبه کلیه عدمیه (3)
موجبه جزئیه محصله (7) داخلتان تحت تضاد با موجبه معدولیه (5)
موجبه جزئیه محصله (7) داخلتان تحت تضاد با موجبه جزئیه عدمیه (6)
موجبه جزئیه محصله (7) متناقض با موجبه کلیه عدمیه (12)
سالبه کلیه محصله (10) متضاد با سالبه کلیه معدولیه  (2)
سالبه کلیه محصله (10) متضاد با سالبه کلیه عدمیه (3)
موجبه جزئیه معدولیه (5) اخص از سالبه کلیه محصله (10)
سالبه کلیه محصله (10) اخص از موجبه جزئیه عدمیه (6)
سالبه کلیه محصله (10) متناقض با سالبه جزئیه معدولیه (8)
سالبه کلیه محصله (10) متناقض با سالبه جزئیه عدمیه (9)

روابط قطری خانه دو لوح

سالبه کلیه معدولیه (2) متناقض با موجبه جزئیه عدمیه (6)
سالبه کلیه معدولیه (2) اخص از سالبه جزئیه عدمیه (9)
سالبه کلیه معدولیه (2) متضاد با موجبه کلیه عدمیه (12)
موجبه جزئیه معدولیه (5) متناقض با سالبه کلیه عدمیه (3)
موجبه جزئیه معدولیه (5) داخلتان تحت تضاد با سالبه جزئیه عدمیه (9)
موجبه جزئیه معدولیه (5) اعم از موجبه کلیه عدمیه (12)
سالبه جزئیه معدولیه (8) اعم از سالبه کلیه عدمیه (3)
سالبه جزئیه معدولیه (8) داخلتان تحت تضاد موجبه جزئیه عدمیه (6)
سالبه جزئیه معدولیه (8) متناقض با موجبه کلیه عدمیه (12)
موجبه کلیه معدولیه (11) اعم و اخص من وجه با سالبه کلیه عدمیه (3)
موجبه کلیه معدولیه (11) اخص از موجبه جزئیه عدمیه (6)
موجبه کلیه معدولیه (11) متناقض با سالبه جزئیه عدمیه (9)