عدد ابجدی: 67 المحیط به معنای داننده و مستولی بر هر شیء است و مداومت بر این اسم برای حصول علم و معرفت و غلبه بر همگنان نافع است و همراه داشتن مکسَّر آن به صورت زیر نیز همین فایده را دارد:

م

ح

ی

ط

ط

م

ی

ح

ح

ط

ی

م

شکل شماره(1)

پژوهه در مفهوم المحیط از مترجم

این واژه از اسمای خداوند به معنی دربرگیرنده می باشد که هشت مرتبه در قرآن کریم ذکر گردیده است. مصدر این اسم-احاطه- اگرچه به معنی دربرداشتن است و به ظاهر از آن در بردارندگی مکانی یعنی اختلاف در گنجایش مادّی استفاده می گردد، ولی چون خداوند دارای جسم نیست از این دربردارندگی به احاطه ی علمی و قدرتی تعبیر شده است. گرچه تفسیر این اسم و تعلّق آن به علم و قدرت صحیح است ولکن اختصاص آن به همین دو معنا نابخردانه به نظر می آید زیرا اگر خداوند "علّت مُقومّ و مُبقیه ی" موجودات باشد و آنها در معنی امکانی به او نیازمند باشند پس احاطه ی قیّومی و وجودی خداوند بر احاطه ی علمی و قدرتی وی پیشی دارند، به خصوص اگر در تحلیل مسأله ی اشتراک وجود، وحدت وجود در عین کثرت قائل شده و اشتراک را از مفهوم به مصداق از جهت اتّحاد حقیقت با تسامح تعمیم دهیم، احاطه ی خداوند به موجودات احاطه ی اطلاقی و دربردارنده ی تمام کمالات خواهد شد. و امّا بنابر تفسیر مشهور اگر احاطه ی خداوند به جزئیات و افعال عباد نیز می باشد که همین مطلب در پاره ای از آیه ها به وضوح قابل رؤیت است مانند «وَ کانَ اللهُ بِکُلِّ شَیءِ محیطاً».(نساء/126)

نویسنده: ملاحبیب الله شریف کاشانی
مترجم و شارح: استاد محمد رسول دریایی

منبع: شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم.