نويسنده: علي محمد رفيعي محمدي





 

عوامل تحکيم خانواده (5)

* سه راه تشکر
* توصيه به خانم ها
* ابراز محبت تشکر است
* فايده ي تشکر از همسر
برناد شاو:
« اگر مردها از دست پخت همسران خود تعريف و تشکر نمايند زنان پاي اجاق گاز خود کشي خواهند کرد ».
يکي از عوامل تحکيم روابط خانواده تشکر و قدرداني از زحمات يکديگر است. زن و مرد هر دو براي اداره ي خانواده و تأمين مسايل رفاهي تلاش مي کنند. چه زيباست انسان در مقابل خدمتي که به او مي کنند شاکر باشد و از طرف مقابلش قدرداني کند. زني که تمام تلاش خود را وقف زندگي خانوادگي کرده است، مردي که براي امرار معاش صبح از خانه خارج مي گردد، سزاوار است هر دو از يکديگر تقدير و تشکر کنند.
امام صادق عليه السلام:
« در تورات نوشته است سپاسگزاري کن از کسي که به تو احسان کرد و احسان کن به کسي که از تو سپاسگزاري کرد. زيرا نعمت ها با سپاسگزاري پايدارند و با ناسپاسي ناپايدار ». (1)
اشاعه ي فرهنگ تشکر در خانواده، باعث مي شود فرزندان هم ياد بگيرند در مقابل خدماتي که دريافت مي کنند از هم تشکر کنند و از همه مهم تر اين که در مقابل والديني که به آن ها خدمت مي کنند تشکر مي نمايند. متأسفانه در بعضي از خانواده ها چون هر يک از زن و شوهر نسبت به ديگري به عنوان طلبکار نگاه مي کند، به خود اجازه نمي دهد که از زحمات طرف مقابل تشکر کند.

سه راه تشکر

الف) تشکر قلبي
ب) تشکرزباني
ج) تشکر عملي

الف: تشکر قلبي

وقتي فکر تشکر در ذهن انسان باشد، رفتارش نسبت به طرف مقابل تشکر آميز خواهد بود. چون فکر است که احساسات او را مي سازد و احساسات رفتار را شکل مي دهد؛ بنابراين رضايت دروني عامل آرامش رواني خود او هم خواهد بود.

ب: تشکر زباني

با زبان شکرگزاري کردن؛ خداوند مي فرمايد:
( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا کُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَ اشْکُرُوا لِلَّهِ إِنْ کُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ‌ ). (2)
اي کساني که ايمان آورده ايد از آن پاکيزه هايي که روزي شما کرده ايم بخوريد و اگر خدا را مي پرستيد سپاسش را به جاي آوريد.
تشکر زباني عامل ايجاد انگيزه در فرد مقابل است.
امام رضا عليه السلام مي فرمايند:
« من لم يشکر المنعم من المخلوقين لم يشکر الله عزو جل ». (3)
هر کس سپاسگزار آفريدگان نعمت گستر نباشد، از خداي بزرگ سپاسگزاري نکرده است.
يکي از ويژگي هاي حضرت امام قدس سره اين بود که در هر مرحله از مسئولين، و اقشار مردم تقدير و تشکرمي کردند:
« ملت ايران را بايد ما از آن ها تشکرکنيم، ملت بيداري است، ملت هوشيار و مقامي است. در مقابل ظلم در عين حالي که اين همه ظلم مي بيند، اين همه کشته مي دهد در عين حال مقاومت مي کند. »(4)

خطاب به پاسداران

« همين پاسداران انقلاب که من اين ها را بسيار دوست دارم و بسيار به آن ها محبت دارم و من از آن ها متشکرم و ملت ايران هر چه دارد از اين سنخ جمعيت دارد ». (5)

ج ) تشکر عملي

انسان در مقابل کسي که به او خدمت کرده است بايد به صورت عملي تقدير کند. دادن يک هديه بهترين عامل تشکر است.
پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود:
« تهادوا تحابوا؛ هديه بدهيد تا محبت را زياد کنيد ». (6)
گاهي در محيط خانواده کمک به همسر کردن، همدلي و همدردي کردن، گاهي تغافل از رفتار بد همسر تشکر عملي است.

توصيه به خانم ها

همسر شما يک بشرعادي است و قدرداني را دوست دارد. هزينه ي زندگي را تأمين مي کند؛ حاصل دست رنج خويش را در طبق اخلاص نهاده، رايگان تقديم شما مي کند؛ اين عمل را يک وظيفه ي اخلاقي و شرعي دانسته و از آن لذت مي برد. اما از شما انتظار دارد که وجودش را مغتنم شمرده از کارهايش قدرداني کنيد.
هرگاه اسباب و لوازم زندگي را خريد و به منزل آورد، اظهار خوشحالي و از او تشکر کنيد. اگر در معالجه ي بيماري شما کوشش کرد، اظهار خرسندي کنيد و تشکر نماييد؛ زيرا انگيزه ي او را براي خدمات بيشتر و بهتر زياد مي کنيد. اما اگر تشکر نکرديد و يا گفتيد وظيفه اش است يا خجالت کشيديد تشکر کنيد يا با سردي برخورد کرديد، مرد انگيزه اي براي تلاش بيشتر ندارد.
امام صادق عليه السلام فرمودند:
« بهترين زن هاي شما زني است که وقتي شوهرش چيزي مي آورد سپاسگزاري کند و اگر نياورد راضي باشد ». (7)

ابراز محبت تشکر است

توصيه به مردان: يکي از سخت ترين کارها در منزل، اداره ي امور خانه و آشپزي و تربيت فرزندان است که خانم خانه با جان و دل به اين امر مبادرت مي ورزد، بدون اين که چشم داشتي داشته باشد. در صورتي که در قوانين اسلام زن کارپرداز مرد نيست. لذا مقام معظم رهبري مي فرمايند:
« زن کار پرداز شما نيست که همه ي کارهاي زندگيتان را به دوش او بگذاريد، بعد هم او را مؤاخذه کنيد. اين زن يک گل است در دست شما! هر کس هستيد دانشمند يا سياستمدار او يک گل است ». (8)
اگر مردي در خانه بماند و همه ي امور خانه داري و بچه داري را بر عهده بگيرد آن موقع متوجه خواهد شد که همسرش در خانه چه اندازه فداکاري مي کند و چه زحمات طاقت فرسايي را متحمل مي شود.
اتفاقاً از نظر تفاوت هاي بين زن و مرد، زن ها چون جزئي نگرند، دوست دارند مردها به جزئيات در محيط خانواده توجه کنند. مثلاً نظافت خانه، تغيير دکراسيون، طبخ غذاهاي باب طبع آقا، پوشش و آرايش زن. آرام بودن محيط خانواده. . . لذا تشکراز همسر عامل ايجاد رضايت دروني در زنان و انگيزه اي براي ادامه ي اين نوع رفتارهاست.

فايده ي تشکر از همسر

ايجاد انگيزه براي فعاليت هاي بعدي.
احساس رضايت دروني.
به همراه داشتن رضايت خدا.
احساس خوشحالي از قدرداني.
از بين رفتن کدورت ها.
ياد گرفتن فرزندان که تشکرکنند.
ديده نشدن کاستي ها و کمبودها.
رفع کينه و دشمني.
عامل حسن تفاهم و درک متقابل.
بيرون رفتن خستگي از تن زن و مرد.
پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند:
« کسي که از احسان مردم قدرداني نکند، شکر خداي را نيز به جاي نمي آورد ». (9)
شکر نعمت، نعمتت افزون کند *** کفر، نعمت از کفت بيرون کند

پي نوشت ها :

1- اصول کافي، جلد 2، ص 94.
2- سوره ي بقره، آيه ي 172.
3-بحارالانوار، جلد 68، ص 44.
4- صحيفه ي نور، جلد 2، ص 1.
5- صحيفه ي نور، جلد 2، ص 250.
6- عوالي الثالي، جلد 1، ص 294.
7- بحارالانوار، جلد 103، ص 239.
8- حاج علي اکبري، مطلع عشق، تاريخ 79/6/28 موقع اجراي خطبه ي عقد.
9- وسايل الشيعه، ج 11، ص 542.

منبع مقاله :
رفيعي محمدي، علي محمد؛ (1389)، نسيم عشق: عوامل تحکيم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله عليه و آله و سلم )، چاپ هفتم